Irak

Irak, formeel bekend als de Republiek Irak, is een land van aanzienlijke historische relevantie en huidige geopolitieke betekenis, gelegen in West-Azië, in het hart van het Midden-Oosten. Met een bevolking van meer dan 46 miljoen is Irak het 35e meest bevolkte land ter wereld. Deze federale parlementaire republiek bestaat uit 18 gouvernementen, die elk de diversiteit van de Iraakse cultuur en beschaving benadrukken. Irak is strategisch gelegen, grenzend aan Turkije in het noorden, Iran in het oosten, Koeweit en de Perzische Golf in het zuidoosten, Saoedi-Arabië in het zuiden, Jordanië in het zuidwesten en Syrië in het westen. Bagdad, de hoofdstad en grootste stad, is het politieke, economische en culturele centrum van het land, gelegen te midden van deze gevarieerde omgeving.

De Iraakse bevolking onderscheidt zich door een aanzienlijke diversiteit, wat wijst op de uitgebreide geschiedenis van het land als kruispunt van culturen. Irak, dat voornamelijk door Arabieren wordt bewoond, omvat ook verschillende etnische groepen zoals Koerden, Turkmenen, Jezidi's, Assyriërs, Armeniërs, Mandeeërs, Perzen en Shabakis. De taalkundige context van het land weerspiegelt deze etnische verscheidenheid. Arabisch en Koerdisch zijn officiële talen; de taalkundige diversiteit is echter breder en omvat Turks, Syrisch (Suret) en Armeens, die in sommige regio's allemaal officieel erkend zijn. Deze meertalige context benadrukt Iraks positie als een knooppunt van culturen en gebruiken.

De Iraakse samenleving wordt gekenmerkt door religieuze diversiteit. Hoewel de islam de belangrijkste religie is die de meeste Irakezen aanhangen, herbergt het land ook aanzienlijke populaties christenen, jezidi's, zoroastriërs, mandeeërs en aanhangers van het yarsanisme. Een bescheiden maar historisch belangrijke joodse gemeenschap is een integraal onderdeel van de religieuze diversiteit van Irak. Deze religieuze diversiteit heeft het culturele karakter van Irak beïnvloed en de rijke erfenis en complexe sociale dynamiek versterkt.

De geografische diversiteit van Irak is even opmerkelijk als zijn culturele uniciteit. De topografie van het land varieert van de noordelijke berggebieden tot de uitgestrekte woestijngebieden in het westen en zuidwesten. De rivieren de Tigris en de Eufraat zijn essentieel voor de geografie en geschiedenis van Irak. Ze doorkruisen het land en vormen de uitgestrekte alluviale vlakten van Mesopotamië. Dit gebied, algemeen bekend als de "Wieg van de Beschaving", is van groot belang geweest in de menselijke geschiedenis en heeft de opkomst van enkele van de oudste steden en beschavingen bevorderd.

De geschiedenis van Irak is nauw verbonden met het verhaal van de menselijke beschaving. Tegen het 6e millennium v.Chr. ontstond het rijke gebied tussen de Tigris en de Eufraat als de bakermat van belangrijke doorbraken en culturele vooruitgang. De oude beschavingen van Sumer, Akkad en Assyrië floreerden hier en hadden een aanzienlijke invloed op de menselijke vooruitgang. Deze vroege beschavingen droegen bij aan enkele van de meest opmerkelijke prestaties van de mensheid, zoals de uitvinding van schriftsystemen, de vooruitgang van de wiskunde, de ontwikkeling van tijdwaarnemingstechnieken, de ontwikkeling van kalenders, de introductie van astrologie en de invoering van gecodificeerde rechtsstelsels.

De bijdrage van Mesopotamië aan de menselijke kennis en beschaving is enorm. De regio kende de opkomst van complexe stedelijke centra, uitgebreide sociale hiërarchieën en innovatieve landbouwmethoden. De Sumeriërs staan ​​vooral bekend om verschillende uitvindingen die de basis legden voor de hedendaagse beschaving. Hun spijkerschrift, een van de oudste schriftsystemen, transformeerde de communicatie en archivering. De ontwikkeling van het sexagesimale stelsel in de wiskunde, dat nog steeds in de hedendaagse tijdmeting voorkomt, was een andere innovatie van de Mesopotamiërs. De Codex Hammurabi, een van de oudste rechtsstelsels, ontstond in deze regio en vormde een referentiepunt voor gestructureerde overheids- en gerechtelijke instellingen.

De islamitische periode was een cruciale fase in de geschiedenis van Irak. Na de islamitische verovering van Mesopotamië in de 7e eeuw n.Chr. groeide Bagdad uit tot een centrum van autoriteit en wetenschap. Tijdens het kalifaat van de Abbasiden werd Bagdad zowel de politieke hoofdstad als het intellectuele en culturele epicentrum van de islamitische wereld. Tijdens de gouden periode van de stad, die samenviel met de bredere islamitische gouden periode, ontwikkelde Bagdad zich tot een wereldwijd centrum van kennis en uitvindingen. De oprichting van het Huis van de Wijsheid, een illustere bibliotheek en vertaalcentrum, belichaamde Bagdads toewijding aan wetenschap en intellectuele discussie. Academici van alle achtergronden en religies kwamen in Bagdad bijeen om kennis op tal van gebieden te bewaren, te vertalen en te vergroten.

Niettemin onderging de pracht en praal van Bagdad en de omliggende regio in 1258 een catastrofale teloorgang door de Mongoolse invasie. De Mongoolse belegering van Bagdad veroorzaakte grote verwoestingen, die culmineerden in de ondergang van het Abbasidenkalifaat en een periode van verval inluidden. De plundering van Bagdad had grote gevolgen en had niet alleen gevolgen voor de stad, maar ook voor het intellectuele en culturele milieu van de hele regio. In de daaropvolgende eeuwen werd Irak geregeerd door vele rijken, waaronder een langdurige periode van Ottomaanse overheersing. De Ottomaanse periode leidde tot de opdeling van Irak in drie belangrijke provincies of vilayets: Mosoel, Bagdad en Basra, een splitsing die gevolgen zou hebben voor het latere bestuurlijke kader van het land.

De huidige staat Irak begon zich te vormen in het begin van de 20e eeuw. In 1920, na het uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk na de Eerste Wereldoorlog, kwam Irak onder Brits bestuur. In deze periode werd een monarchie gevormd onder koning Faisal I, gesteund door Britse steun. Irak verkreeg onafhankelijkheid in 1932, wat het begin betekende van zijn bestaan ​​als soevereine staat. Dit nieuwe hoofdstuk in de geschiedenis van Irak werd gekenmerkt door politieke instabiliteit en machtsconflicten.

De monarchie kwam abrupt ten einde in 1958 toen generaal Abd al-Karim Qasim een ​​militaire staatsgreep pleegde, de koninklijke familie onttroonde en een republiek uitriep. Qasims regering was van korte duur, want hij werd in 1963 afgezet. De daaropvolgende jaren werd Irak geregeerd door de gebroeders Arif, Abdul Salam en Abdul Rahman, totdat er in 1968 een cruciale overgang plaatsvond toen de Ba'ath-partij een staatsgreep pleegde om de macht over te nemen.

De Ba'ath-periode, met name onder Saddam Hoesseins leiderschap, die in 1979 begon, werd gekenmerkt door autoritair bestuur en regionale oorlogsvoering. Irak nam in deze periode deel aan twee belangrijke conflicten: de Iran-Irakoorlog (1980-1988) en de Golfoorlog (1990-1991). Deze oorlogen, samen met de internationale sancties, hadden aanzienlijke gevolgen voor de economie, de samenleving en de internationale status van Irak.

In 2003 vond een belangrijk keerpunt in de geschiedenis van Irak plaats met de door de VS geleide invasie die een einde maakte aan de dictatuur van Saddam Hoessein. De daaropvolgende jaren werden gekenmerkt door aanhoudende onrust, met een opstand en sektarisch bloedvergieten. De terugtrekking van de Amerikaanse troepen in 2011 loste de problemen van Irak niet op. Ontevredenheid over het bewind van Nouri al-Maliki leidde tot uitgebreide protesten en politieke onrust.

In 2014 kreeg Irak te maken met een nieuwe uitdaging: de opkomst van Islamitische Staat (ISIS), die grote delen van het Iraakse grondgebied veroverde. De strijd tegen ISIS omvatte Iraakse soldaten, steun van een buitenlandse coalitie en door Iran gesteunde milities. Eind 2017 was ISIS in Irak grotendeels verslagen; desalniettemin bracht de strijd grote schade toe aan de sociale structuur en infrastructuur van het land.

Irak bevindt zich momenteel op een cruciaal punt in de strijd tegen langdurige gevechten, waarbij het land probeert te herstellen en te stabiliseren, terwijl het kampt met complexe regionale dynamiek en interne obstakels. De aanzienlijke oliereserves van het land, die tot de grootste ter wereld behoren, bieden kansen voor economische expansie, maar roepen ook problemen op met betrekking tot grondstoffenbeheer en economische diversificatie. Landbouw is een cruciale sector en belichaamt Iraks historische erfenis als bakermat van de agrarische beschaving.

Irak moet zijn aanzienlijke potentieel benutten en tegelijkertijd de overblijfselen van zijn recente geschiedenis aanpakken. Het archeologische erfgoed van het land, met locaties zoals Babylon, Nineve en Ur, biedt mogelijkheden voor cultureel toerisme. Religieuze bezienswaardigheden in steden zoals Karbala en Najaf blijven pelgrims trekken en versterken zo de economie. De ontwikkeling van een veerkrachtige toeristische sector, net als vele facetten van de Iraakse economie, hangt af van het vermogen van het land om stabiliteit te handhaven en de infrastructuur te verbeteren.

Irak vestigt zich als een opkomende middelgrote mogendheid op het wereldtoneel, gebruikmakend van zijn strategische ligging en natuurlijke hulpbronnen. Het land is medeoprichter van talloze belangrijke internationale organisaties, waaronder de Verenigde Naties, de OPEC, de Arabische Liga en de Organisatie voor Islamitische Samenwerking. Irak streeft er in zijn voortdurende wederopbouw en ontwikkeling naar een proactievere positie in te nemen in regionale en mondiale aangelegenheden, en tegelijkertijd de banden met buurlanden en wereldmachten in evenwicht te houden.