Koh Phi Phi

Położony w lazurowym uścisku Morza Andamańskiego, archipelag Phi Phi leży w połowie drogi między wapiennymi klifami Krabi a zachodnim wybrzeżem Tajlandii. Jako część prowincji Krabi, te sześć wysp — administracyjnie pod Parkiem Narodowym Hat Noppharat Thara–Mu Ko Phi Phi — zajmuje nieco ponad 12 kilometrów kwadratowych lądu w morskim sanktuarium rozciągającym się na prawie 95 852 akrach. Ich topografię określają wysokie wapienne skały, osłonięte zatoczki i białe piaski, podczas gdy pod powierzchnią rozkwita szereg koralowców i stworzeń morskich.

Phi Phi Don, największa wyspa grupy o powierzchni 10,27 km², jest miejscem całorocznego osiedlania się około 2000–3000 mieszkańców, głównie pochodzenia malajsko-tajskiego, z ponad 80-procentowym dziedzictwem muzułmańskim. Zasiedlona przez rodziny rybackie pod koniec lat 40. XX wieku i niegdyś obsadzona gajami kokosowymi, stała się głównym węzłem komunikacyjnym zarówno dla mieszkańców, jak i turystów. Jej bliźniacze zatoki — Ton Sai i Loh Dalum — są połączone wąskim piaszczystym przesmykiem o szerokości zaledwie kilkudziesięciu metrów, otoczonym pagórkowatymi ostrogami wznoszącymi się na 186 metrów. Obecnie przez obie zatoki przebiega utwardzona sieć, zarezerwowana dla pieszych i transportu wózkami; pojazdy silnikowe są ograniczone do użytku awaryjnego.

Tuż na południe od ruchliwego sąsiada, Phi Phi Le rozciąga się na powierzchni zaledwie 1,27 km², ale przyciąga międzynarodową uwagę. Granatowe klify otaczają zatokę Maya, której zakrzywiona linia brzegowa zyskała sławę jako tło dużego filmu w 2000 roku. Twórcy filmu, przyciągnięci opisami z bestsellerowej powieści, zostali później oskarżeni o zmianę krajobrazu plaż i sadzenie palm, aby pasowały do ​​ich wizji — twierdzenie, które kwestionuje zespół produkcyjny. Tak czy inaczej, pojawienie się zatoki Maya na ekranie wprawiło wyspę w wir turystyki. Dzienna liczba odwiedzających przekraczała kiedyś 5000, przywożonych przez prawie 200 łodzi, dopóki władze nie zamknęły zatoki w czerwcu 2018 roku, aby umożliwić naturalną regenerację. Została ponownie otwarta 1 stycznia 2022 roku z zachowaniem ścisłych limitów odwiedzających.

Za dwiema głównymi wyspami, postrzępione wapienne monolity — Bida Nok, Bida Nai i Ko Mai Phai (Bamboo Island) — wyłaniają się jak strażnicy z morza. Wyspa Mosquito (Ko Yung) i jej sąsiad Ko Pai również przyciągają nurków do ogrodów koralowych muskających powierzchnię podczas odpływu. Na samej wyspie Phi Phi Le, Jaskinia Wikingów daje schronienie jerzykom, których gniazda wspierają lokalny przemysł; prehistoryczne malowidła w jaskini Phaya Naak sugerują okresową obecność człowieka.

Panuje klimat tropikalny monsunowy, podzielony na porę suchą od stycznia do kwietnia, kiedy temperatury rosną do 37 °C, oraz porę deszczową od maja do grudnia, kiedy średnie opady wynoszą ponad 2200 mm rocznie. Lipiec zwykle okazuje się najbardziej mokry, a luty pozostaje najsuchszy.

Promy, łodzie motorowe i tradycyjne statki typu long-tail łączą wyspy z Phuket, Krabi i Ko Lanta. Najbliżej znajduje się międzynarodowe lotnisko w Krabi, ale Phuket i Trang również służą jako bramy — zimowe połączenie łodzią Trang przez Ko Lanta działa od listopada do marca. Nowoczesny głębokowodny pomost w zatoce Ton Sai, ukończony pod koniec 2009 r., obsługuje teraz większe statki, usprawniając ruch pasażerski i towarowy.

Tsunami na Oceanie Indyjskim z 26 grudnia 2004 r. wywołało spustoszenie, niemal niszcząc infrastrukturę na Phi Phi Don. Szybko nastąpiła odbudowa, zgodnie z przepisami ograniczającymi wysokość budynków w celu zachowania panoramicznych widoków. W zatoce Ton Sai znajduje się ogród pamięci, który w cichym hołdzie tym, którzy odeszli, oferując miejsce do refleksji pośród odnowionej witalności wyspy.

Aby rozwiązać problem gromadzenia się odpadów i zagrożeń dla środowiska spowodowanych rosnącą liczbą odwiedzających — ponad 1000 przyjazdów dziennie do 2016 r. — władze nałożyły różne opłaty. Od 1992 r. każdy turysta płaci symboliczną opłatę przeznaczoną na wywóz śmieci, transport wodny i bezpieczeństwo na plaży. Opłata w wysokości 20 bahtów wprowadzona w 2014 r. sfinansowała miesięczne usuwanie ton śmieci na lądzie, chociaż oczyszczanie ścieków nadal nie było wystarczające: szacuje się, że 83 procent ścieków po zrzuceniu do oceanu nie zostało oczyszczonych. Kampanie prowadzone przez obrońców środowiska, takich jak dr Thon Thamrongnawasawat z Narodowej Rady Reform Tajlandii, naciskają na wprowadzenie limitów dla turystów, aby zapobiec nieodwracalnym szkodom.

Atrakcje lądowe na Phi Phi Don:

• • Zatoka Ton Sai pełni funkcję handlowego serca wyspy, w której znajdują się pensjonaty, sklepy nurkowe i restauracje. Choć jej linia brzegowa straciła część dawnej czystości na rzecz zabudowy, połączenie palm i wapienia pozostaje uderzające.
• • Zatoka Loh Dalum to łagodny łuk piasku obramowany żywą wodą. Tutaj ciche dyskoteki trwają po godzinie policyjnej barów, która trwa do godziny 01:00, a pokazy tańca z ogniem ożywiają każdego wieczoru wiele lokali na plaży.
• • Wędrówki z punktami widokowymi prowadzą wschodnim grzbietem na taras położony 186 metrów nad poziomem morza. Wczesnoporanni lub o zachodzie słońca wspinacze zostaną nagrodzeni wspaniałymi widokami na piaszczysty brzeg rozciągający się wzdłuż wyspy.
• • Hin Khao Beach i Laem Thong na północnym krańcu to spokojniejsze piaszczyste plaże, do których można dotrzeć tylko pieszo, natomiast Monkey Beach, do której można dotrzeć kajakiem lub długą łodzią, oferuje bliskie spotkania z makakami, choć odwiedzającym zaleca się niekarmienie zwierząt.
• • Pokazy ognia uświetniają wieczór w takich miejscach, jak Carlito's i Tia & Millie Sunflower Bar.

Zainteresowania morskie:

• W okolicznych wodach znajduje się wiele miejsc do nurkowania o różnym stopniu trudności i atrakcyjności:
• Anemone Reef: wznoszący się na skale występ słynący z błazenkowatych ryb i ławic ryb.
• Garang Heng: miękkie koralowce są stałym siedliskiem rekinów lamparciej.
• Hin Daeng/Muang: głębokie ściany, na których mogą pojawiać się manty i rekiny wielorybie.
• Wrak King Cruiser: pozostałości promu pasażerskiego, a także nurkowanie w Shark Point i Anemone Reef.
• Ko Bida Nai/Nok: wapienne wysepki pełne żółwi i muren.

Wielu operatorów z siedzibą w Ton Sai Bay i na Long Beach oferuje kursy PADI i SSI, lokalne wyprawy na dwa zbiorniki i wycieczki na bardziej odległe rafy. Wycieczki z nurkowaniem z rurką obiecują czarnopłetwe rekiny rafowe w Shark Point, podczas gdy płycizny wokół Bamboo i Mosquito Islands zapraszają amatorów pływania.

Jednodniowe czartery żaglówek i katamaranów odpływają z Krabi i Phi Phi na odosobnione kotwicowiska. Rejsy łodzią o zachodzie słońca i nurkowanie z przewodnikiem urozmaicają krajobraz morski. Na lądzie obserwatorzy ptaków między styczniem a kwietniem mogą dostrzec rzadkie gatunki, takie jak zimorodki brązowoskrzydłe, płetwiaste i czaple wśród namorzynów i przybrzeżnych lagun.

Gospodarka Phi Phi Don łączy gościnność z tradycyjnym rzemiosłem. Większość towarów przybywa łodzią i osiąga wyższe ceny niż na lądzie; jednak garstka warsztatów produkuje pamiątki z lokalnych materiałów. Targowanie się nadal jest zwyczajem.

Oferta kulinarna opiera się na potrawach z południowej Tajlandii: pikantne curry odzwierciedlające wpływy malajskie i indyjskie, takie jak massaman, dzielą menu z khanom jeen (makaron ryżowy w sosach na bazie ryb) i aromatycznym kurczakiem z żółtego ryżu. Kawiarnie na plaży i rodzinne stragany równoważą ciepło świeżymi owocami morza i tropikalnymi owocami.

Gdy słońce chowa się za horyzontem, reputacja Phi Phi Don jako centrum towarzyskiego nabiera rozpędu. Bary zamykają się o 01:00 zgodnie z lokalnymi przepisami, ale gdzie indziej w Loh Dalum Bay do 04:00 odbywa się silent disco. Breakers Pub transmituje wydarzenia sportowe, podczas gdy Reggae Bar organizuje pozorowane mecze muay thai dla odważnych turystów. Slinkys i Ibiza Bar dudnią elektronicznymi bitami; Rolling Stoned prezentuje rock na żywo; Carlito's emanuje swobodną atmosferą pod tkanymi lampami.

Dzisiejsze Phi Phi stoi na rozdrożu. Jego naturalne wyposażenie — wapienne klify, piaszczyste liście i rafy koralowe — przyciągnęło miliony turystów, jednak ta popularność ma swoją cenę. Gospodarka odpadami, oczyszczanie ścieków i ochrona siedlisk pozostają palącymi problemami, ponieważ lokalne władze i ekolodzy starają się zrównoważyć środki do życia z długoterminową rentownością archipelagu. Opłaty dla turystów, strażnicy parku, tymczasowe zamknięcia i surowe przepisy budowlane — wszystko to odzwierciedla wysiłki mające na celu pogodzenie obecności człowieka z integralnością ekologiczną.

Historia wysp wciąż się rozwija: kształtowana przez rybaków, którzy stali się hotelarzami, filmowców i naukowców, ocalałych z tsunami i decydentów. W interakcji wapienia, wody i ludzkiego wysiłku Phi Phi pozostaje miejscem zarówno surowego piękna, jak i złożonego wyzwania — jego przyszłość zależy od wyborów dokonywanych dziś.