Hangzhou

Hangzhou zajmuje niską równinę u ujścia rzeki Qiantang, gdzie woda rozszerza się w zatokę, która nosi jego nazwę. Jego granice sięgają na zachód w kierunku wzgórz prowincji Anhui i na wschód w kierunku równiny przybrzeżnej. Centrum miasta skupia się wokół północnych i wschodnich brzegów Jeziora Zachodniego, zwrócone w stronę mulistego nurtu rzeki. Administracyjnie Hangzhou obejmuje dziesięć dzielnic, dwa powiaty i jedno miasto powiatowe, które łącznie dają schronienie około 13 milionom mieszkańców na obszarze 16 596 kilometrów kwadratowych.

Początki miasta sięgają 221 r. p.n.e., kiedy to pełniło funkcję siedziby powiatu w dynastii Qin. Prawie tysiąc lat później stało się stolicą królestwa Wuyue, a od 1138 do 1276 r. południowej dynastii Song. W tej epoce urzędnicy i kupcy zapełniali jego ulice, zwiększając populację do około miliona — jedną z największych na świecie w tamtym czasie. Marco Polo, przejeżdżający przez Hangzhou pod koniec XIII wieku, zapisał je jako jeden z najwspanialszych ośrodków miejskich, jakie kiedykolwiek spotkał.

Trzy miejsca w Hangzhou są wpisane na listę UNESCO. Krajobraz kulturowy West Lake rozciąga się na wzgórza, groble i pagody na obszarze 3323 hektarów. Wielki Kanał, ukończony tutaj w 610 r. n.e., łączy deltę Jangcy z Pekinem. Archeologiczne ruiny miasta Liangzhu chronią pozostałości osady z wczesnej epoki brązu na zachód od centrum miasta. Każde miejsce odzwierciedla kolejne warstwy ludzkich wysiłków, od ogrodów pawilonów dynastii Song po kluczowe szlaki wodne, które kształtowały handel w całych Chinach.

Klimat tutaj jest wilgotny i subtropikalny. Lata trwają od końca maja do września, a dzienne maksima często przekraczają 29 °C i mają wysoką wilgotność. Zimy pozostają chłodne, czasami przynosząc lekki śnieg pod zachmurzonym niebem. Roczne średnie opady wynoszą 1438 mm, a duża część z nich przypada na czerwcowe śliwkowe deszcze. Pod koniec lata tajfuny mogą przetaczać się w głąb lądu, przynosząc wiatr i ulewne deszcze, choć bezpośrednie uderzenia zdarzają się rzadko. Ekstremalne temperatury od 1951 r. wahają się od −9,6 °C do 41,9 °C, przy czym nieoficjalne odczyty sięgały −10,5 °C w 1916 r. i 42,1 °C w 1930 r.

Rzeka Qiantang generuje przypływ każdego księżycowego sierpnia. Znana lokalnie jako „największy przypływ na świecie”, fala o wysokości niekiedy dwunastu metrów wznosi się w górę rzeki, przyciągając widzów na wschodnie brzegi. Jej coroczny wygląd przypomina o trwałej relacji miasta z wodą — poprzez festiwale żeglarskie na Jeziorze Zachodnim, produkcję jedwabiu wzdłuż jego dopływów i stulecia ruchu barek na kanale.

Profil demograficzny Hangzhou pokazuje stałą populację 12,52 miliona w 2023 r., z czego 84,2 procent mieszka w dzielnicach miejskich. Poza miastem właściwym obszar metropolitalny rozciąga się na Shaoxing, Jiaxing i Huzhou, obejmując ponad 13 milionów ludzi według niektórych miar i ponad 21 milionów według innych miar. Średnia długość życia wśród zarejestrowanych mieszkańców osiągnęła 83,18 lat w 2021 r., co jest jedną z najwyższych wartości odnotowanych w jakiejkolwiek chińskiej gminie.

Tradycje religijne są tu głęboko zakorzenione. W połowie XIX wieku w Hangzhou było wiele meczetów, co zapewniło mu reputację islamskiej twierdzy Zhejiang. Dwie godne uwagi budowle, Meczet Feniksa i nowszy Wielki Meczet, zachowały arabskie inskrypcje z epoki Qing. W okresach Ming i Qing społeczności chrześcijańskie pozostawiły swój ślad w katedrze, która nadal stoi w pobliżu zachodniego brzegu jeziora. Jeszcze wcześniej żydowscy mieszkańcy utrzymywali synagogi, choć do dziś nie przetrwał żaden fizyczny ślad.

Buddyjskie i konfucjańskie miejsca skupiają się wokół obrzeży Jeziora Zachodniego. Świątynia Lingyin, założona w 326 r. n.e., pozostaje czynna po siedemnastu wiekach przebudowy. Na północ od jeziora stoi świątynia Yue Fei, wzniesiona w 1221 r. na cześć generała Song prześladowanego przez intrygi dworskie. W pobliżu wzgórza zdobią pagoda Leifeng, świątynia Jingci i pagoda Baochu. Na północnym brzegu rzeki wzgórze Yuelun mieści pagodę Liuhe; na wzgórzach na zachodzie świątynia Hupao gromadzi pielgrzymów pod starożytnymi drzewami kamforowymi.

Wzrost gospodarczy przyspieszył po otwarciu miasta na handel zagraniczny w 1992 r. Jego bazę stanowiły przemysł lekki, tekstylia i rolnictwo, ale technologia i handel elektroniczny stały się sektorami definiującymi. Hangzhou, będące siedzibą Alibaba, Ant Group, Geely, NetEase i DeepSeek, zajmuje dziewiąte miejsce pod względem PKB wśród miast Chin kontynentalnych i czternaste w Global Innovation Index. Wyniki jego badań plasują je na trzynastym miejscu w Nature Index. Ta koncentracja firm, wraz z inicjatywą inteligentnego miasta i powszechną adopcją płatności bezgotówkowych, pozycjonuje Hangzhou jako centrum logistyczne dla nadmorskich Chin.

PKB wzrósł z 156,8 mld RMB w 2001 r. do 1,3509 bln RMB w 2018 r., podnosząc produkcję na mieszkańca z 3020 USD do 21 184 USD. W 2019 r. gospodarka metropolitalna wytworzyła szacunkowo 3,2 bln RMB (486 mld USD), co stanowi kwotę wyższą niż PKB Argentyny i Nigerii. Economist Intelligence Unit umieścił Hangzhou na pierwszym miejscu wśród wschodzących miast Chin w 2021 i 2022 r. Miasto jest gospodarzem dziesięciu siedzib Fortune Global 500 — czwartego w Chinach — i liczy setki miliarderów, w tym przedsiębiorców z branży technologicznej, produkcyjnej i finansowej.

Rozwój miast nie wymazał dziedzictwa. Wieżowce pojawiają się teraz wzdłuż wiekowych dróg. Obszar krajobrazowy West Lake ma status administracyjny podobny do dzielnicy, ale nadal jest poświęcony ochronie krajobrazu. W Xixi National Wetland Park 10 kilometrów kwadratowych stawów i trzcinowisk chroni delikatne ekosystemy. Jezioro Qiandao na południowym zachodzie, z rozproszonymi wysepkami, oferuje kontrastowe otoczenie cichych zatok i zalesionych brzegów. Ogród botaniczny i zoo dodają nowoczesne udogodnienia w zasięgu zachodnich bram jeziora.

Infrastruktura transportowa łączy tradycję i szybkość. System Hangzhou Public Bicycle wyznacza trasy, którymi kiedyś poruszali się handlarze jedwabiem. Autobusy elektryczne i trolejbusy poruszają się głównymi arteriami komunikacyjnymi. Linie metra rozrosły się z pierwszego odcinka otwartego w 2012 r. do sieci przekraczającej 323 kilometry do połowy 2021 r., z planami podwojenia tej długości do Igrzysk Azjatyckich w 2022 r. Korytarze kolejowe zbiegają się na stacji Hangzhou East — największym węźle komunikacyjnym w Chinach pod względem liczby torów — a nowsza stacja West, otwarta we wrześniu 2022 r., obsługuje pociągi dużych prędkości z prędkością do 350 km/h. Bezpośrednie połączenia do Szanghaju co 20 minut, a do Pekinu i ponad pięćdziesięciu innych miast w całym kraju. Międzynarodowe lotnisko Xiaoshan łączy Hangzhou z Azją, Europą i Ameryką Północną.

Instytucje kulturalne podkreślają lokalną tożsamość. Chińskie Narodowe Muzeum Jedwabiu i Muzeum Herbaty rejestrują historyczne towary handlowe Hangzhou. Muzeum Prowincji Zhejiang mieści ponad 100 000 relikwii. Chińska Akademia Sztuki pielęgnuje malarzy, których wpływ rozciąga się na cały kraj. Opera Yue pozostaje żywą tradycją w teatrach miejskich, obok przedstawień na dużą skalę, takich jak Impression West Lake. Rzemiosła takie jak tkanie jedwabiu, wytwarzanie parasoli i malowanie wachlarzami otrzymują wsparcie obywatelskie jako znaczniki dziedzictwa regionalnego.

Kuchnia tutaj odzwierciedla rzekę i jezioro. Dania preferują delikatną teksturę i łagodny aromat. Ocet rybny z jeziora Zachodniego równoważy słodycz i kwasowość. Wieprzowina Dongpo oferuje miękkie, warstwowe tłuszcze i chude mięso. Kurczak żebraka zamyka pikantnego ptaka w liściach lotosu i glinie. Krewetki Longjing zawierają liście herbaty z pobliskich tarasów. Pudding z korzenia lotosu i zupy rybne upamiętniają lokalne legendy, ponieważ odżywiają codzienne życie. Na plantacjach herbaty wzdłuż zachodniego brzegu jeziora pierwsze liście Longjing w sezonie stają się symbolem kulturowym i podstawowym elementem gospodarki.

Tradycje językowe trwają obok mandaryńskiego. Dialekt Hangzhou, odłam Wu, liczy około 1,2 do 1,5 miliona użytkowników. Choć niezrozumiały dla osób z zewnątrz, przetrwał na rynkach i w domach rodzinnych. Współcześni mieszkańcy miasta, przyciągani możliwościami zatrudnienia w całym Zhejiang i poza nim, uczą się Putonghua, osiedlając się w apartamentach wznoszących się nad starożytnymi kamiennymi mostami.

Na początku XXI wieku kampanie turystyczne dotarły za granicę. W 2014 r. Hangzhou mianowało swojego pierwszego zagranicznego ambasadora, przyznając kontrakt brytyjskiemu kandydatowi po konkursie online. Takie inicjatywy podkreślają globalne aspiracje miasta. Jednak każdej wiosny, gdy wierzby odbijają zielone refleksy na Jeziorze Zachodnim, i każdej jesieni, gdy pola herbaty przybierają złoty kolor, Hangzhou zachowuje atmosferę, która łączy komercyjną witalność z cichymi rytmami wiekowych dróg wodnych.