Courchevel

Courchevel, skupisko wiosek położone na wysokości od 1300 do 1850 metrów nad poziomem morza w dolinie Tarentaise w departamencie Sabaudia we Francji, łączy alpejską populację liczącą zaledwie dwa tysiące stałych mieszkańców z terenem narciarskim o powierzchni około 605 hektarów w największym na świecie połączonym obszarze, Les Trois Vallées. Położony w regionie Owernia-Rodan-Alpy ośrodek przyciąga głównie międzynarodową klientelę swoimi 493 kilometrami połączonych tras zjazdowych, stromym pasem startowym altiport oraz skupiskiem luksusowych pałaców i restauracji wyróżnionych gwiazdkami Michelin. Pod pozorem ekskluzywności kryje się historia celowego planowania powojennego, infrastruktura na poziomie olimpijskim i ewoluujący profil, który obecnie obejmuje letnie festiwale sztuki i ochronę środowiska na skraju Parku Narodowego Vanoise.

Od najwcześniejszych studiów reżimu Vichy z 1942 r. do wizji Laurenta Chappisa opartej na doktoracie, Courchevel wyłoniło się jako pierwszy całkowicie specjalnie zbudowany górski kurort we Francji. Chappis wraz z inżynierem Maurice'em Michaudem postanowili porzucić model adaptacji istniejących wiosek i zamiast tego stworzyć sieć miejsc na wysokościach 1300 (Le Praz), 1550 (dzisiejsza wioska Courchevel), 1650 (Moriond) i 1850 metrów — teraz po prostu „Courchevel” — każdy pomyślany z odrębnym charakterem. Otwarty w 1946 r. Courchevel 1550 służył jako początkowy przyczółek dla infrastruktury turystycznej, a jego prymitywna osada dała początek takim hotelom jak Roc Merlet. Dwa lata później Chappis nadzorował rozwój Courchevel 1850 na rozległych pastwiskach Tovet. Jego kanciaste fasady i niskie dachy zrewolucjonizowały architekturę alpejską i w 1998 r. zyskały wpis do uzupełniającego inwentarza zabytków zespołu miejskiego.

Szybki rozwój Courchevel w latach 50. i 60. XX wieku odzwierciedlał francuskie uznanie sportów zimowych za masową rekreację. Mimo to zachowało ono nić wspólnoty zakorzenioną w Le Praz i stolicy gminy Saint-Bon-Tarentaise na wysokości 1100 metrów, gdzie bezpłatne autobusy łączą tradycyjne kamienne domy i kościół Saint Bon z XII wieku z linią śniegu powyżej. Do 1952 roku „Słoneczny Balkon” Moriond zyskał swój przydomek nie tylko ze względu na nasłonecznione stoki, ale także ze względu na autonomiczny sektor narciarski zarządzany przez Société des Téléskis de Moriond — prekursora Société des Trois Vallées (S3V) utworzonego w 1946 roku, a obecnie odpowiedzialnego za wyciągi w Trzech Dolinach. Dekret z 1959 r. połączył teren Moriond z jurysdykcją Saint-Bon, konsolidując lokalne zarządzanie, chociaż agencje krajowe wkrótce miały zacząć inwestować w obiekty olimpijskie.

Otwarcie skoczni narciarskich Tremplin du Praz w styczniu 1991 r. poprzedziło Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Albertville w 1992 r., kiedy to Le Praz gościło skoki narciarskie i kombinację norweską, a La Tania — zbudowana specjalnie dla zawodników — dołączyła do mozaiki doliny. Lokalne lodowisko Forum, otwarte w grudniu 1990 r. za kwotę 38 milionów franków, zapewniało zaplecze treningowe przed Igrzyskami, które rozłożyły wydarzenia w Albertville, Méribel i Pralognan-la-Vanoise. Pas startowy lotniska, pierwotnie założony przez Michela Zieglera w 1961 r., a później rozbudowany, aby przyjąć samoloty Dash 7 na Igrzyska, podkreślił strategiczne znaczenie Courchevel pomimo jego słynnego stromego nachylenia 18,5 procent i długości 525 metrów. Piloci potrzebują specjalnego certyfikatu, aby poruszać się po podejściu do doliny, a lotnisko nadal jest zaliczane do najbardziej niebezpiecznych na świecie.

Ekspansja ośrodka w XXI wieku łączyła przepych z wyrafinowaniem operacyjnym. Do 2011 roku klasyfikacja hoteli we Francji wprowadziła szóstą gwiazdkę „pałacową”; Courchevel zdobył dwa z pierwszych ośmiu takich pałaców w kraju w Jardin Alpin. Czternaście hoteli w ośrodku ma obecnie status pięciu gwiazdek, a siedem lokali posiada gwiazdki Michelin — Le Chabichou z dwiema gwiazdkami i Cheval Blanc Yannicka Alléno z trzema. Oprócz butików haute couture Louis Vuitton, Hermès, Chanel i innych, ośrodek oferuje to, co zostało opisane jako najdroższa apteka we Francji. Jego klienci pochodzą głównie z państw Zatoki Perskiej i zamożnych kręgów rosyjskich, którzy planują swoje wizyty tak, aby zbiegały się z Nowym Rokiem i prawosławnym Bożym Narodzeniem 7 stycznia, co sprawia, że ​​pierwszy tydzień miesiąca jest szczytem sezonu.

Jednak luksus współistnieje z wyzwaniami, które wystawiają odporność społeczności na próbę. Przed świtem 20 stycznia 2019 r. pożar przetoczył się przez kwatery pracowników sezonowych w Courchevel 1850, pochłaniając dwa życia i raniąc dwadzieścia dwie osoby. Na miejsce przybyło stu trzydziestu strażaków, których szybka akcja zapobiegła jeszcze większej tragedii i uwydatniła wąski margines błędu pośród stromych ulic i ciasno upakowanych fasad domków. Incydent ten spowodował wprowadzenie surowszych protokołów bezpieczeństwa w mieszkaniach pracowniczych i ponowne inwestycje w komunalne służby przeciwpożarowe.

Zaangażowanie Courchevel w całoroczną witalność zaowocowało dodaniem głównych obiektów rekreacyjnych i kulturalnych. W grudniu 2015 r. nastąpiło otwarcie Aquamotion, kompleksu wodnego o powierzchni 15 000 metrów kwadratowych, w którym znajdują się kryte i odkryte baseny, doły do ​​nurkowania, zjeżdżalnie, spa i trzy lokale gastronomiczne, zaprojektowane tak, aby urozmaicić ofertę po nartach. W listopadzie 2013 r. ośrodek sportowy L'Envolée w Le Praz udostępnił 1 000-metrową salę gimnastyczną, strefę fitness i salę wielofunkcyjną, służącą zarówno sportowcom wyczynowym, jak i okazjonalnym gościom. Obecnie budowane w Le Praz L'Alpinium ma na celu poprawę połączeń z Courchevel 1850 i rozbudowę parkingu, uznając, że poprawa mobilności między wioskami pozostaje kluczowa w ośrodku, który obejmuje pięć osad, a mimo to nosi nazwę swojego najwyższego miejsca na wysokości.

Nominacja Courchevel i Méribel na współgospodarzy Mistrzostw Świata w Narciarstwie Alpejskim FIS 2023 potwierdziła globalną pozycję doliny. Zawody rozpoczęły się na nowo powstałym torze L'Éclipse na szczycie Saulire, a zakończyły na dnie doliny w Courchevel Le Praz — świadectwo dziesięcioleci inżynierii tras narciarskich i naśnieżania. Od czasu uruchomienia jeziora Ariondaz w 2007 r. ośrodek wykorzystuje do 617 armatek śnieżnych, aby pokryć 43 procent swojego terenu, łagodząc zmienność sezonową. Fédération Française des Stations de Montagne odnotowuje, że w szczytowym okresie na początku lat 70. obszar ten obsługiwał około 28 000 łóżek turystycznych; obecnie Trois Vallées łącznie oferuje ponad 126 000 łóżek, przy czym udział Courchevel wynosi około 32 000.

Dziedzictwo architektoniczne pozostaje definiującym aspektem tożsamości Courchevel. Budynki w stylu chalet zaprojektowane przez Denysa Pradelle'a i Chappisa w Courchevel w 1850 r. — Lang, Joliot-Curie, Petit Navire i inni — zostały wpisane na listę zabytków w latach 2005–2012, każdy z nich jest przykładem połączenia modernistycznej prostoty i alpejskiego języka ojczystego z połowy wieku. Kaplica Matki Boskiej Wniebowziętej, ukończona w 1959 r. i rozbudowana w 1970 r., znajduje się wśród trzydziestu chronionych miejsc rozsianych po całej gminie. Takie uznanie potwierdza to, co wyobrażali sobie pierwsi planiści: ośrodek nie tylko wszczepiony w zbocza gór, ale taki, który harmonizuje formę budowlaną z krajobrazem.

Dostęp, zarówno fizyczny, jak i administracyjny, odzwierciedla warstwowy rozwój Courchevel. Chociaż gmina Courchevel została utworzona w 2017 r. poprzez połączenie Saint-Bon-Tarentaise i La Perrière, jej ratusz pozostał w Saint-Bon, zachowując ciągłość z erą sprzed powstania kurortu. Połączenia drogowe rozciągają się od Le Praz przez La Tania do Méribel przez Col de la Loze i od Saulire do doliny Allues, umożliwiając narciarzom przemierzanie Paradiski i Espace Killy na tygodniowym karnecie. Propozycje połączenia każdego systemu Tarentaise zostały wstrzymane przez utworzenie Parku Narodowego Vanoise w 1963 r., chroniącego alpejską ekologię nawet w obliczu gwałtownego wzrostu turystyki.

Zarządzanie ośrodkiem łączy w sobie zarządzanie publiczne i przedsiębiorczość komercyjną. Courchevel Tourisme, biuro turystyczne o strukturze EPIC finansowane z podatków lokalnych, przeznaczyło budżet w wysokości 5,3 mln euro w 2015 r. na promocję i wydarzenia. Tymczasem S3V — pierwotnie finansowane przez Radę Generalną Sabaudii — zarządza wyciągami narciarskimi i stokami jako spółka o mieszanej gospodarce, której głównymi udziałowcami są rada departamentu, gminy Saint-Bon-Tarentaise, Les Allues i La Perrière oraz pracownicy S3V. Do 2008 r. S3V obsługiwało 85 wyciągów w Trzech Dolinach — kolejny wskaźnik roli Courchevel w sieci, której łączna powierzchnia przekracza 2100 hektarów.

Pomimo swojego rodowodu i zasobów, Courchevel mierzy się z koniecznością modernizacji. W ostatnich dekadach odłączane wyciągi krzesełkowe Poma zastąpiły historyczne „jajka”, a kolejka linowa Grand Jour — niegdyś największa na świecie — ustąpiła miejsca szybszym instalacjom o większej przepustowości. Naśnieżanie nadal jest energochłonne, co zostało odnotowane przez francuski Trybunał Obrachunkowy w 2011 r., kiedy odnotował roczny koszt w wysokości 5 mln euro za produkcję 130 000 m³ śniegu. Wraz ze zmianą trendów klimatycznych ośrodek równoważy zarządzanie zbiornikami i orientację tras, aby zachować niezawodne warunki zarówno dla elitarnych wydarzeń, jak i narciarzy rekreacyjnych.

W tym kontinuum adaptacji osadzona jest ekspansja Courchevel na kulturę i sport poza zimą. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Pirotechnicznej przyciąga widzów do Courchevel 1850 każdego lata od 2003 r., podczas gdy wystawy sztuki współczesnej ożywiają galerie wiejskie. Szlaki rowerowe górskie i piesze, choć mniej uczęszczane niż w sąsiednich Méribel i Les Arcs, zachęcają do eksploracji zalesionych płaskowyżów i dolin lodowcowych. Dziewięciodołkowe pole golfowe w Jardin Alpin łączy alpejskie panoramy z fairwayami, co jest ukłonem w stronę całorocznej rekreacji. Partnerskie powiązania miasta z Park City w stanie Utah podkreślają wspólną wiedzę specjalistyczną w zakresie turystyki górskiej i nawet pożyczyły Courchevel czerwoną trasę o nazwie „Park City”.

Przez siedem dekad Courchevel zachowało podwójną tożsamość: tygiel innowacji architektonicznych i bastion ekskluzywnej gościnności, jednocześnie zachowując rytmy alpejskiego życia w swoich cichszych wioskach. Jego zbocza — niegdyś nakreślone przez Chappisa na wojennej kartografii — obecnie goszczą mistrzostwa świata, a jego drogi, niegdyś pozbawione hoteli, teraz kierują globalnym bogactwem. Jednak za fasadą pałaców i butików projektantów kryje się trwałość małych wiosek, szum silników wyciągów i stała opieka nad naturalnym terenem, która zdefiniowała zarówno pochodzenie ośrodka, jak i jego obietnicę. W erze, w której górskie destynacje stają w obliczu presji środowiskowej, ekonomicznej i społecznej, Courchevel pozostaje świadectwem przemyślanego planowania, ambicji architektonicznej i nieprzemijającego uroku pokrytych śniegiem szczytów. Jego narracja, wciąż rozwijająca się, równoważy ekskluzywność ze społecznością, widowisko ze spokojem i innowację z szacunkiem dla ziemi — alpejska odyseja kierowana przez ostrożną wizję i ludzkie wysiłki.