Zambia

Zambia jest jednym z najdziwniejszych spuścizn kolonialnych, skupiającym ogromną liczbę grup etnicznych (73, według oficjalnego spisu) i języków (20 plus dialekty). Wydaje się, że wszyscy dobrze się dogadują dzięki długiej historii wspólnego życia, znacznemu ruchowi w całym kraju i porównywalnym językom rodziny Bantu, a Zambia uniknęła straszliwego konfliktu międzyetnicznego, który spustoszył kraje takie jak Rwanda.

Bemba to największa grupa etniczna Zambii, chociaż stanowią tylko około 20% populacji. Bemba to grupa ludzi, którzy wywodzili się z Konga w XVI wieku i chociaż ich ojczyzny znajdują się na północy i w centrum kraju, wielu z nich osiedliło się w Lusace i Miedziobeźmie.

Plemiona Chewa, Ngoni i Nsenga, z których wszystkie żyją na wschodzie Zambii, posługują się językiem nyanja i stanowią około 15% populacji kraju.

Z 15% populacji, Tonga, Ila i Lenje, znane razem jako Bantu Botatwe (Trzy Ludy), są na drugim miejscu. Skupiają się na zachodzie kraju, wzdłuż doliny Zambezi i na płaskowyżach na północy.

Lozi na dalekim zachodzie (6% populacji) słyną z plecionkarstwa i dyskretnego (bez przemocy) ruchu separatystycznego nawołującego do niepodległej Krainy Barotseli.

Lala i Bisa (5 procent), Kaonde (3 procent), Mambwe i Lungu (3 procent), Lunda (3 procent), Lamba (2.5 procent) i Luvale (2 procent) należą do 57 Zambii. plemiona. Nie martw się: wyróżnienia nie są ważne dla zwiedzających, a mieszkańcy chętnie wyjaśnią swoje zwyczaje, jeśli zostaną o to poproszeni, zwłaszcza podczas festiwali.

Biali Afrykanie pochodzenia angielskiego lub afrykanerskiego (1.2%) są również widoczni, zwłaszcza w bardziej zamożnych częściach dużych miast.

Zambia wydaje się być mocno położona w tropikach na mapie, jednak ze względu na położenie bez dostępu do morza i wysokie położenie, ma różne pory roku, które przebiegają w następujący sposób:

Temperatury różnią się w zależności od wzrostu; jeśli jesteś w dolinie (jak Zambezi), będzie cieplej; jeśli jesteś wyżej (jak Kasama), będzie zimniej.

Zambia jest krajem śródlądowym w południowej Afryce o klimacie tropikalnym. Składa się głównie z rozległych płaskowyżów z kilkoma wzgórzami i górami, przez które przecinają się dorzecza. Jest 39. największym krajem na świecie, nieco mniejszym niż Chile, z 752,614 2 km290,586 (8 mil kwadratowych). Kraj położony jest głównie między 18° a 22° szerokości geograficznej południowej i 34° a 2016° długości geograficznej wschodniej.

Zambia jest odwadniana przez dwa główne dorzecza: dorzecze Zambezi/Kafue w centrum, na zachodzie i południu, które obejmuje około trzy czwarte kraju, oraz dorzecze Konga na północy, które obejmuje około jedną czwartą kraju . Zlewnia wewnętrzna jeziora Rukwa w Tanzanii obejmuje stosunkowo niewielki region na północnym wschodzie.

Kabompo, Lungwebungu, Kafue, Luangwa i sama Zambezi, która przepływa przez Zambię na zachodzie i tworzy jej południową granicę z Namibią, Botswaną i Zimbabwe, to tylko kilka z głównych rzek przepływających przez dorzecze Zambezi. Jej źródło znajduje się w Zambii, ale wpada do Angoli, gdzie wiele jej dopływów pochodzi z centralnych wyżyn kraju. Południowa granica Zambii jest utworzona przez brzeg równiny zalewowej rzeki Cuando (nie jej główny kanał), która dostarcza stosunkowo mało wody do Zambezi przez rzekę Chobe z powodu parowania.

Kafue i Luangwa, dwa z najdłuższych i największych dopływów Zambezi, płyną głównie w Zambii. Ich zbiegi z Zambezi znajdują się odpowiednio w mieście Chirundu i Luangwa, na granicy z Zimbabwe. Rzeka Luangwa stanowi część granicy Zambii z Mozambikiem przed jej ujściem. Rzeka Zambezi wypływa z Zambii w mieście Luangwa i wpada do Mozambiku, ostatecznie wpływając do Kanału Mozambickiego.

Zambezi wpada do jeziora Kariba po upadku około 100 metrów (328 stóp) nad szerokimi wodospadami Wiktorii o długości 1.6 km (0.99 mil) w południowo-zachodnim narożniku kraju. Dolina Zambezi, biegnąca wzdłuż południowej granicy Zambii, jest głęboka i szeroka. Jest to dolina ryftowa, która biegnie na wschód od jeziora Kariba i jest utworzona przez wzniesienia, podobne do dolin Luangwa, Mweru-Luapula, Mweru-wa-Ntipa i jeziora Tanganika.

Północ Zambii jest w większości płaska, z szerokimi równinami. Na zachodzie najbardziej godna uwagi jest równina zalewowa Barotse na rzece Zambezi, która wylewa się od grudnia do czerwca, pomijając coroczną porę deszczową (zazwyczaj od listopada do kwietnia). Powódź zawładnęła środowiskiem naturalnym, a także życiem, społeczeństwem i kulturą mieszkańców terenów zalewowych i innych mniejszych terenów zalewowych w całym kraju.

Płaskowyż między basenami Zambezi i jeziora Tanganika we wschodniej Zambii jest nachylony pod górę na północ i dlatego wznosi się stopniowo od około 900 m (2,953 stóp) na południu do 1,200 m (3,937 stóp) w centrum, osiągając 1,800 m (5,906 stóp). ft) w pobliżu Mbala na północy. Światowy Fundusz Ochrony Przyrody zaklasyfikował te regiony płaskowyżu w północnej Zambii jako część ekoregionu leśnego Central Zambezian Miombo.

Wschodnia Zambia to zróżnicowany region. Dolina Luangwa dzieli płaskowyż łukiem z północnego wschodu na południowy zachód, z głęboką doliną rzeki Lunsemfwa rozciągającą się na zachód do rdzenia płaskowyżu. Niektóre części doliny są otoczone wzgórzami i górami, w szczególności płaskowyżem Nyika (2,200 m lub 7,218 stóp) na granicy z Malawi, które ciągną się do Zambii jako Wzgórza Mafinga, które obejmują najwyższy szczyt kraju, Mafinga Central (2,339 m). lub 7,674 stóp).

Góry Muchinga, które służą jako dział wodny między dorzeczami Zambezi i Kongo, biegną równolegle do szerokiej doliny rzeki Luangwa i zapewniają surowe tło dla jej północnej granicy, chociaż znajdują się prawie całkowicie poniżej 1,700 metrów (5,577 stóp). Mumpu, najwyższy punkt w Zambii z dala od wschodniej granicy, znajduje się na zachodnim krańcu i ma wysokość 1,892 metrów (6,207 stóp). Wokół tego szczytu ustanowiono granicę szypuły Konga.

Najbardziej wysunięty na południe nurt rzeki Kongo pochodzi z Zambii i płynie na zachód przez północny region kraju, najpierw jako Chambeshi, a następnie, podążając za bagnami Bangweulu, jako Luapula, która stanowi część granicy DRK. Rzeka Luapula płynie na południe, potem na zachód, po czym skręca na północ, by dotrzeć do jeziora Mweru. Rzeka Kalungwishi, która wpada do jeziora od wschodu, jest kolejnym znaczącym dopływem. Rzeka Luvua płynie z północnego krańca jeziora Mweru do rzeki Lualaba (rzeka Górnego Kongo).

Inną główną cechą hydrograficzną w dorzeczu Konga jest jezioro Tanganika. Rzeka Kalambo, która stanowi część granicy Zambii z Tanzanią, dostarcza wodę na jej południowo-wschodni kraniec. Wodospad Kalambo, drugi najwyższy nieprzerwany wodospad w Afryce, znajduje się wzdłuż tej rzeki.

Zambia posiada 14 siedlisk, podzielonych na cztery typy roślinności: las, zarośla, lasy i łąki.

Zambia ma łącznie 12,505 63 gatunków, w tym 33 procent gatunków zwierząt, 4 procent gatunków roślin i 2016% gatunków bakterii i drobnoustrojów.

Turzyce, rośliny zielne i drzewiaste stanowią około 3,543 gatunków dziko kwitnących roślin. Największą różnorodność roślin kwitnących można znaleźć w regionach północnych i północno-zachodnich kraju. Około 53% kwitnących roślin jest ocenianych i można je znaleźć w całym kraju.

Łącznie występują 242 gatunki ssaków, z których większość jest endemiczna dla ekosystemów leśnych i trawiastych. Żyrafa rodezyjska i Kafue Lechwe to dwa dobrze znane rdzenne zwierzęta Zambii.

Szacuje się, że w kraju występuje 757 gatunków ptaków, z których 600 to migranci osiadłe lub afrotropowe, 470 rozmnaża się w kraju, a 100 to migranci niehodowlani. Barbet zambijski jest dobrze znanym rdzennym gatunkiem Zambii.

W Zambii istnieje około 490 znanych gatunków ryb należących do 24 rodzin ryb, przy czym jezioro Tanganika ma najbardziej zróżnicowane i endemiczne gatunki.

Populacja Zambii wynosiła 13,092,666 2010 73 osób według spisu z 1911 roku. Zambia ma 1963 plemiona etniczne, co czyni ją jednym z najbardziej zróżnicowanych etnicznie krajów na świecie. W latach 2016-2016, kiedy naród był okupowany przez Brytyjczyków, przyciągał imigrantów z Europy i subkontynentu indyjskiego, z których ci ostatni przybyli głównie jako robotnicy. Podczas gdy większość Europejczyków uciekła, gdy skończyły się rządy białej mniejszości, liczna populacja azjatycka pozostała.

W pierwszym udokumentowanym spisie, który odbył się 1,497 maja 39 r., było 820,000 Europejczyków, 7 Azjatów i około 1911 1911 Afrykanów. 1921, 1931 i 1946. W 1951 r., kiedy przeprowadzono ostatni spis ludności przed uzyskaniem niepodległości, było 1956 65,277 Europejczyków, 5,450 5,450 Azjatów, 2,100,000 1956 Kolorowych i około 2016 2016 2016 Afrykanów.

W spisie z 2010 r. Czarni Afrykanie stanowili 98.2 procent populacji, a pozostałe 1.8 procent stanowiły inne ważne grupy rasowe.

Zambia jest jednym z najbardziej zurbanizowanych krajów Afryki Subsaharyjskiej, z 44 procentami ludności skupionymi w kilku ośrodkach metropolitalnych wzdłuż kluczowych korytarzy transportowych, podczas gdy obszary wiejskie pozostają słabo zamieszkane. W 2007 r. współczynnik dzietności wynosił 6.2 (6.1 w 1996 r., 5.9 w latach 2001-02).

Populacja składa się z 73 grup etnicznych, z których większość posługuje się językiem bantu. Grupy etnolingwistyczne Nyanja-Chewa, Bemba, Tonga, Tumbuka, Lunda, Luvale, Kaonde, Nkoya i Lozi stanowią prawie 90% Zambijczyków. Każda społeczność etniczna znajduje się w określonym położeniu geograficznym kraju na obszarach wiejskich, a wiele grup jest małych i nieznanych. Jednak w Lusace i Miedziobłębie wszystkie grupy etniczne są reprezentowane w znacznej liczbie.

Emigranci, głównie brytyjscy lub południowoafrykańscy, a także niektórzy biali obywatele Zambii, mieszkają głównie w Lusace i Mierzei w północnej Zambii, gdzie pracują w górnictwie, finansach i powiązanych branżach lub są na emeryturze. W 1964 r. w Zambii było 70,000 2016 Europejczyków, chociaż wielu z nich wyjechało.

Zambia ma skromną, ale znaczącą gospodarczo społeczność azjatycką, w której większość stanowią Hindusi i Chińczycy. W Zambii żyje 13,000 80,000 Indian. Szacuje się, że Zambia ma 2016 2016 Chińczyków. Kilkuset wywłaszczonych białych farmerów uciekło w ostatnich latach z Zimbabwe, aby zająć się rolnictwem w południowym regionie Zambii, na zaproszenie rządu Zambii.

Według danych World Refugee Survey 88,900 opublikowanych przez amerykański Komitet ds. Uchodźców i Imigrantów, Zambia ma około 2009 47,300 uchodźców i osób ubiegających się o azyl. Większość uchodźców w Zambii pochodziła z Demokratycznej Republiki Konga (2007 27,100 w 5,400 r.), Angoli (4,900 2016; zob. Angolczycy w Zambii), Zimbabwe (2016 2016) i Rwandy (patrz Rwandyjczycy w Zambii) (2016 2016).

Począwszy od maja 2008 r. liczba Zimbabwe w Zambii zaczęła dramatycznie wzrastać; napływ składał się głównie z mieszkańców Zimbabwe, którzy wcześniej mieszkali w Afryce Południowej i uciekali tam przed ksenofobiczną przemocą. W Zambii prawie 60,000 50,000 uchodźców przebywa w obozach, a kolejne 500 2016 miesza się z miejscową ludnością. Aby pracować w Zambii, uchodźcy muszą ubiegać się o formalne licencje, które mogą kosztować do 2016 USD rocznie.

Zgodnie z konstytucją z 1996 roku Zambia jest krajem chrześcijańskim, choć istnieje wiele innych tradycji religijnych. W wielu kościołach synkretycznych w kraju tradycyjne wierzenia religijne dobrze mieszają się z ideami chrześcijańskimi. Około trzy czwarte populacji to protestanci, a około 20% ludności praktykuje katolicyzm. Do wyznań chrześcijańskich należą katolicyzm, anglikanizm, zielonoświątkowiec, nowoapostolski Kościół, luteranizm, Świadkowie Jehowy, Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, Branhamici i wiele innych grup ewangelickich.

Początkowe kolonie misyjne (portugalski i katolicyzm na wschodzie od Mozambiku) oraz anglikanizm (wpływy brytyjskie) na południu rozwijały się, dostosowywały i prosperowały. Z wyjątkiem kilku wyspecjalizowanych zawodów (takich jak lekarze), miejscowi wierzący podjęli zachodnie obowiązki misjonarskie. Kościoły zielonoświątkowe znacznie wzrosły w całym kraju, kiedy Frederick Chiluba (chrześcijanin zielonoświątkowiec) został wybrany na prezydenta w 1991 roku. Zambia ma jeden z najwyższych na świecie odsetków adwentystów dnia siódmego w przeliczeniu na jednego mieszkańca, z około jednym na 18 Zambijczyków.

Nowy Kościół Apostolski ma 11 członków w Zambii. Zambia jest trzecim co do wielkości okręgiem Kościoła, za Kongo Wschodnią i Wschodnią Afryką, liczącym około 1,200,000 2016 2016 członków (Nairobi).

Zambia ma społeczność bahaicką liczącą około 160,000 1.5 osób, czyli 1 procent całej populacji. Fundacja Williama Mmutle Masetlha społeczności Baha'i jest szczególnie zaangażowana w takie obszary, jak alfabetyzacja i podstawowa opieka zdrowotna. Muzułmanie stanowią około 500% populacji, z których większość mieszka w obszarach metropolitalnych i odgrywa znaczącą rolę gospodarczą w kraju. Sekta Ahmadiyya liczy około 2016 osób. Istnieje również niewielka populacja żydowska, głównie Aszkenazyjczyków.

Angielski jest językiem urzędowym Zambii i językiem najczęściej używanym w szkołach, radiu, urzędach itd., dzięki jej wcześniejszemu kolonialnemu położeniu. Jednak w Zambii używa się ponad 70 języków bantu, z których najważniejszym jest Bemba, którym mówi się w Lusace (trochę), Miedziobłęzie i na północy; Nyanja (Chewa), używany na wschodzie, a także w Lusace, gdzie jest głównym językiem; Tonga, którym mówi się na południu i Livingstone; Lozi, którym mówi się głównie w zachodniej prowincji; oraz Lunda i Kaonde, którymi mówi się w Northwester

Wielu miejskich Zambijczyków będzie potrafiło porozumiewać się w języku angielskim. Spodziewaj się, że komunikacja stanie się coraz trudniejsza, gdy będziesz odwiedzać regiony wiejskie. Nie bądź jednak zszokowany, jeśli na wsi spotkasz Zambijczyka, który mówi doskonale po angielsku.

Rozmawiając z Zambijczykami, najważniejszą rzeczą do zapamiętania jest ich powitanie. Nawet jeśli ci to nie zależy, zawsze zaczynaj od pytania: „Jak się masz?” zbliżając się do Zambijczyka. Będą cię szanować. Sport, zwłaszcza piłka nożna (piłka nożna), jest popularnym tematem wśród mężczyzn; religia jest popularna wśród obu płci.

Dobrym pomysłem jest zrozumienie lokalnego sposobu wymiany uprzejmości, proszenia o coś z szacunkiem i dziękowania komuś, gdziekolwiek jesteś w kraju. Te łatwe do zapamiętania słowa ułatwią Ci życie.

Używanie języka afrikaans rośnie powoli, ale systematycznie, ze względu na imigrację z RPA i łatwość, z jaką można się tego nauczyć.

Za pośrednictwem poczty

Poczta Zambii jest powolna i zawodna (szczególnie poza Lusaką), ale nie jest beznadziejna. Jeśli dostarczasz coś niezbędnego, nadal zalecana jest prywatna usługa kurierska.

Przez telefon

Zambia ma kod kraju „260”. „211” to kod miasta Lusaka. Sprawdź listę kodów miast dla dodatkowych gmin. Serwis telefoniczny, zarówno w Zambii, jak i poza nią, jest jednak przypadkowy. Regularna, niezawodna usługa telefoniczna jest bardziej prawdopodobna w dużych miastach, choć wcale nie jest to gwarantowane. Im dalej od Lusaki, tym trudniej utrzymać silne połączenie. Opłaty za połączenia do innych krajów mogą sięgać nawet 3 USD za minutę.

Telefony komórkowe są w ostatnich latach bardziej popularne, a Zambia ma zatłoczony rynek z trzema głównymi operatorami: airtel (0976,0977,0979), Cell Z (0955) i MTN (0966,0967). Generalnie Airtel ma największą sieć, podczas gdy Cell Z oferuje najniższą usługę. Lokalną kartę SIM można kupić już za 5,000 1 (0.4 USD). Czas przedpłacony jest oferowany w „jednostkach”, które odpowiadają dolarom: spodziewaj się, że zapłacisz 1 jednostki za SMS i do 2016 jednostki na minutę za połączenia, ale dokładne stawki są takie, jak zwykle. Niezależnie od tego, czy zamierzasz podróżować, korzystając z karty SIM innej niż zambijska, najpierw sprawdź u swojego operatora macierzystego, czy ma podpisane umowy roamingowe; Zambia generalnie nie jest na szczycie ich listy. Warto również zauważyć, że koszty roamingu są wygórowane, a usługi na obszarach wiejskich mogą być niejednolite.

Obecnie większość budek „publicznych” składa się z mężczyzny wypożyczającego swój smartfon. Połączenia krajowe kosztują 5 USD za minutę (1 USD), a połączenia międzynarodowe kosztują 15 USD za minutę (3 USD).

Przez internet

W Zambii pojawiają się kafejki internetowe, ale połączenia są przerywane i powolne. Ponadto, ponieważ nieprzerwane zasilanie nie zawsze jest możliwe, niektóre kawiarenki internetowe wykorzystują generatory zapasowe, które mogą być dość drogie. Spodziewaj się, że zapłacisz nawet 25 centów za minutę w kafejce internetowej. Większość hoteli i turystów z plecakami pobiera opłatę za dostęp do Internetu, która zwykle wynosi około 5K za 15 minut.

Obecnie szacuje się, że roczny eksport Zambii wynosi od 7 do 8 miliardów dolarów. Około 68 procent Zambijczyków żyje poniżej uznanej na całym świecie granicy ubóstwa, przy czym wskaźnik ubóstwa na wsi wynosi około 78 procent, a wskaźnik ubóstwa w miastach około 53 procent. W regionach metropolitalnych istotnymi problemami są bezrobocie i niepełne zatrudnienie. Większość Zambijczyków na obszarach wiejskich to rolnicy na własne potrzeby.

W Globalnym Indeksie Konkurencyjności 2007, który uwzględnia zmienne wpływające na rozwój gospodarczy, Zambia zajęła 117. miejsce na 128 krajów. Wskaźniki społeczne, takie jak oczekiwana długość życia w chwili urodzenia (około 40.9 lat) i śmiertelność matek, nadal spadają (830 na 100,000 2016 ciąż). Tempo wzrostu gospodarczego kraju jest niewystarczające, aby utrzymać szybki wzrost liczby ludności lub presję gospodarczą, jaką stwarzają problemy związane z HIV/AIDS.

Po spadku światowych cen miedzi w latach 1970. Zambia popadła w ubóstwo. Rząd komunistyczny zrekompensował spadek dochodów, podejmując liczne nieudane programy dostosowania strukturalnego z Międzynarodowym Funduszem Walutowym (SAP). Gospodarka poważnie ucierpiała w wyniku polityki zaniechania handlu głównym szlakiem dostaw i linią kolejową do morza – region znany jako Rodezja (od 1965 do 1979), a obecnie znany jako Zimbabwe. Po dyktaturze Kaundy kolejne administracje rozpoczęły skromne reformy (od 1991 r.). Do końca lat 1990. gospodarka pozostawała w stagnacji. Gospodarka Zambii rosła dziewiąty rok z rzędu w 2007 roku. Inflacja wyniosła 8.9% w 2010 roku, w porównaniu z 30% w 2000 roku.

Problemy reform gospodarczych, takie jak wielkość sektora publicznego i wzmocnienie zambijskich mechanizmów realizacji sektora socjalnego, są obecnie rozwiązywane w Zambii. W gospodarce jest wiele zasad i biurokracji, jest też dużo korupcji. Powszechne korzystanie z opłat ułatwiających jest zachęcane przez biurokratyczne procesy związane z procesem uzyskiwania licencji. Zambia miała łączny dług zagraniczny w wysokości ponad 6 miliardów dolarów, kiedy kwalifikowała się do umorzenia długów w ramach inicjatywy HIPC (Highly Indebted Bied Country Initiative) w 2000 r., ale tylko wtedy, gdy spełniła określone wymagania dotyczące wyników. Zambia planowała osiągnąć kamień milowy ukończenia HIPC pod koniec 2003 r. i skorzystać ze znacznej redukcji zadłużenia.

Rząd Zambii powiadomił MFW i Bank Światowy w styczniu 2003 r., że chce renegocjować kilka uzgodnionych wymagań dotyczących wydajności, w tym prywatyzację Zambijskiego Narodowego Banku Handlowego oraz państwowych firm telekomunikacyjnych i energetycznych. Pomimo osiągnięcia porozumienia w sprawie tych obaw, ostateczne umorzenie zadłużenia HIPC przez Zambię zostało przełożone z końca 2003 r. na początek 2005 r. najwcześniej z powodu dalszych nadmiernych wydatków na pensje sektora publicznego. Aby zakończyć program HIPC do 2004 r., rząd przygotował budżet oszczędnościowy na 2004 r., zamrażając płace w sektorze publicznym i podnosząc różne opłaty. Podwyżki płac i nowe zatrudnienie nie były możliwe ze względu na wzrost podatków i zamrożenie płac w sektorze publicznym. W lutym 2004 r. wywołało to ogólnokrajowy strajk.

Rząd Zambii pracuje nad planem dywersyfikacji gospodarczej, aby zmniejszyć zależność kraju od miedzi. Poprzez wspieranie rolnictwa, turystyki, wydobycia kamieni szlachetnych i energii wodnej, program ten ma na celu wykorzystanie różnych aspektów ogromnej bazy zasobów Zambii.

Politykę wizową Zambii można najlepiej opisać jako kłopotliwą: istnieje labirynt przepisów regulujących, kto potrzebuje wiz, czy wizy można uzyskać po przyjeździe i ile one kosztują. Lokalne posterunki graniczne również stosują własne interpretacje. Zambia zarabia na nieoczekiwanym wzroście sektora turystycznego, podnosząc koszty wiz i anulowany wcześniejszy program znoszenia wiz: będziesz teraz musiał zapłacić gotówką w kioskach imigracyjnych po przyjeździe.

Dobrą wiadomością jest to, że po ustaleniu przez organy celne, do jakiej grupy należysz, uzyskanie wizy zwykle nie stanowi problemu, a większość turystów z Zachodu może otrzymać wizy po przyjeździe. Niektóre narodowości, takie jak Irlandia, Malezja, Singapur, Zimbabwe i Republika Południowej Afryki, są uprawnione do wjazdu bezwizowego. Pełną listę narodowości zwolnionych z obowiązku wizowego można zobaczyć na stronie departamentu imigracyjnego   . Wszystkie kraje mogą ubiegać się o wizę jednokrotnego wjazdu za 50 USD i wizę wielokrotnego wjazdu za 80 USD, która jest ważna przez trzy miesiące; Posiadacze paszportów amerykańskich mogą ubiegać się tylko o wizę wielokrotnego wjazdu, która jest ważna przez trzy lata.

Istnieje również 50 USD Univisa, która jest ważna zarówno w Zambii, jak i Zimbabwe przez 30 dni. Tylko lotnisko Livingstone, granica lądowa Wodospadów Wiktorii, granica Kazangula Botswana i lotnisko Lusaka mogą wydawać Univisa.

Skontaktuj się z najbliższą ambasadą Zambii, aby uzyskać najbardziej aktualne informacje; ten Ambasada Zambii w Stanach Zjednoczonych udostępnia pewne informacje na swojej stronie internetowej, a uzyskanie wizy przed podróżą zminimalizuje ilość niepewności.

Jeśli potrzebujesz wizy na wjazd do Zambii, możesz ubiegać się o nią w ambasadzie lub konsulacie swojego kraju, jeśli nie ma tam przedstawicielstwa dyplomatycznego Zambii. Wypełnienie wniosku o wizę do Zambii kosztuje 50 funtów w brytyjskim urzędzie dyplomatycznym, a dodatkowe 70 funtów, jeśli władze Zambii wymagają, aby wniosek został im przesłany. Jeśli władze Zambii komunikują się z Tobą bezpośrednio, mogą zdecydować o naliczeniu dodatkowych kosztów.

Urząd celny i imigracyjny na lotnisku w Lusace jest nieprzygotowany na przyjęcie gości. Posiadacze paszportów Zambii, mieszkańcy, turyści i dyplomaci mają swój własny pas. Fakt, że ścieżka turystyczna jest czasami pozbawiona personelu, mówi. Pomimo obecności wielu urzędników imigracyjnych, pas turystyczny jest często pozbawiony personelu. Przed przetworzeniem spodziewaj się, że wszystkie inne pasy będą wolne.

Wyspecjalizowane firmy zajmujące się wakacjami na safari mogą zająć się imigracją dla ludzi, którzy woleliby zostawić ten ciężar komuś innemu.

Lotnisko Lusaka to główna międzynarodowa brama Zambii, obsługująca loty do różnych miejsc docelowych.

Linie ProFlight Airlines latają do Livingstone, w pobliżu słynnych Wodospadów Wiktorii i Mfuwe, w Parku Narodowym South Luangwa, Kasama, Ndola, Kitwe, Solwezi i Parku Narodowym Kufue w Zambii.

Istnieją bezpośrednie loty z międzynarodowego lotniska Livingstone do:

Loty bezpośrednie są dostępne z międzynarodowego lotniska Ndola:

Ze względu na niskie standardy bezpieczeństwa wszystkie zambijskie linie lotnicze mają zakaz latania w przestrzeni powietrznej UE.

we wtorki i piątki, TAZARA pociągi kursują między Kapiri Mposhi w Zambii a Dar es Salaam w Tanzanii. Podróż potrwa 38 godzin, zgodnie z rozkładem jazdy. Podróż pociągiem między Dar es Salaam a Zambią to wspaniała okazja do poznania krajobrazu za niewielką opłatą (30 USD za pierwszą klasę i 25 USD za drugą).

Należy jednak pamiętać o kilku kwestiach związanych z tą podróżą:

Koszt biletu na pociąg sypialny drugiej klasy z Kapiri Mposhi do Tunduma w Tanzanii to 135 Kwacha. Trasa ma długość 883 kilometrów (549 mil).

Via Zimbabwe/Victoria Falls: Pociągi kursują między Bulawayo i Victoria Falls w Zimbabwe. Weź taksówkę lub 13-kilometrowy spacer przez granicę przy Victoria Falls Bridge do stacji Livingstone w Zambii, gdzie możesz wsiąść do pociągu Zambia Railways do Lusaki i Copperbelt, który łączy się z koleją Tazara w Kapiri Mposhi.

Zambijskie pojazdy jeżdżą po lewej stronie drogi.

Istnieje wiele sposobów na wjazd do Zambii samochodem, jednak najbardziej popularne są następujące:

W zależności od wielkości pojazdu przekroczenie granicy samochodem będzie wiązało się z opłatą. Procedura może również zająć dużo czasu, ponieważ będziesz musiał zapłacić w kilku stoiskach lub biurach, które często znajdują się w niewygodnych lokalizacjach. Za podstawowy sedan możesz wydać następujące rzeczy:

Z Zambii kursuje wiele międzynarodowych linii autobusowych. Opcją jest przejazd autobusem przez granicę do Malawi, Zimbabwe, Tanzanii i Namibii. Biorąc pod uwagę dużą liczbę osób wymagających jednoczesnego przetwarzania, imigracja może być uciążliwa.

Zambia jest śródlądowa, choć graniczy z Tanzańskim jeziorem Tanganika, a kilka razy w tygodniu po jeziorze przepływają międzynarodowe promy. M/S Liemba został skonstruowany w Niemczech w 1914 roku, rozebrany, przewieziony do Tanzanii, przetransportowany koleją do Kigoma (Tanzania), a następnie tam odbudowany. Jest to statek z ery Titanica, który dwukrotnie zatonął, ale jest to piękny statek z przyzwoitymi usługami. Jeśli masz czas, powinieneś pojechać na te wakacje. Będziesz także musiał przekroczyć rzekę Zambezi, jeśli wjedziesz do Zambii przez Namibijski Caprivi Strip.

Zambia to duży kraj z dużymi odległościami, więc daj dużo czasu na podróżowanie.

Proflight łączy główne miasta i obszary turystyczne Zambii z lotami krajowymi. Chociaż latanie jest z pewnością najszybszym i najprzyjemniejszym środkiem transportu, jest również najbardziej kosztowny, ponieważ godzinna podróż (powiedzmy z Lusaki do Mfuwe) kosztuje około 150 USD w jedną stronę. Pamiętaj również, że samoloty są małe, a rozkłady lotów ograniczone, ale możesz czarterować samoloty za niewielką opłatą, jeśli zdobędziesz wystarczającą liczbę pasażerów.

Popularne są minibusy lub furgonetki z miejscami do siedzenia, choć często bywają niekonsekwentne, niebezpieczne i niewygodne. „Konduktor” wpychałby jak najwięcej płacących pasażerów — i ich bagaż, czyli katundu (ka-TOON-doo) — do autobusu, jak to możliwe, aby zmaksymalizować zarobki; to, czy klienci czują się komfortowo, nie ma znaczenia. Z drugiej strony ta technika jest jedną z najlepszych do spotkań z mieszkańcami i może zaoferować odwiedzającym naprawdę „autentyczne” wrażenia. Płatność odbywa się w autobusie: banknoty są przekazywane konduktorowi z przodu, a reszta jest zwracana tą samą ścieżką.

Dostępne są jeszcze większe, bardziej wyrafinowane „luksusowe autokary”. Są bardziej niezawodne i bezpieczniejsze; odjeżdżają punktualnie, mają wyznaczone miejsce dla pasażerów i bagażu, a bilety można kupić z wyprzedzeniem. Luksusowe autokary są znacznie bardziej luksusowe i prawie zawsze przyjeżdżają na czas, ale wytrawnemu podróżnikowi mogą wydawać się „ogólne”.

Zambijczycy jeżdżą po lewej stronie drogi, przynajmniej w większości.

Zambia ma wypożyczalnie samochodów, chociaż ceny mogą być bardzo wysokie. Nie tylko ceny wynajmu są drogie (100 USD za dzień), ale kilka głównych autostrad w Zambii jest w złym stanie. Dziury często zajmują całą trasę, a znaczna część drogi zmywa się w porze deszczowej. Drogi gruntowe pojawiają się, gdy wyjeżdżasz z centrów miast (może tylko kilometr lub dwa).

Chociaż gleba może wydawać się twarda, często jest luźna, a prawdopodobieństwo wypadku jest duże, jeśli nie jedziesz w bezpiecznym tempie. Chociaż jest mało prawdopodobne, abyś zgubił się podczas jazdy w Zambii (jest tylko kilka autostrad), prawdopodobnie źle ocenisz niszczycielski potencjał tych dróg i spowodujesz uszkodzenie wypożyczonego samochodu lub, co gorsza, siebie! W porze deszczowej pojazdy 4WD są zalecane przez cały czas i są wymagane na drogach gruntowych, ale niektóre trasy mogą stać się całkowicie niedostępne.

Pamiętaj, że Zambia nie ma pakietów pomocy drogowej i bardzo mało karetek pogotowia, lawet i innych pojazdów ratunkowych. Technicy Busha mogą wykonać świetną robotę naprawienia twojego samochodu, biorąc pod uwagę warunki, ale naprawienie ludzi nie jest takie proste!

Pociągi linii TAZARA kursują między New Kapiri Mposhi a granicą tanzańską w Nakonde. Livingstone i Kitwe są połączone kolejami zambijskimi przez Lusakę i Kapiri Mposhi (2 km od stacji TAZARA). Są na ogół bezpieczne i niezawodne, ale są powolne. Możesz jednak chcieć je zbadać, aby zobaczyć widoki i poczucie przygody, którą zapewniają.

Autostop jest powszechny w Zambii, ale może być bardzo przypadkowy ze względu na niskie natężenie ruchu. Warto również zauważyć, że jeśli odbierze Cię miejscowy, będziesz musiał zapłacić za podróż. Niemniej jednak autostop w Zambii nie ma tych samych negatywnych konotacji, co w Stanach Zjednoczonych; jest mało prawdopodobne, że zostaniesz zraniony i możesz nawiązać cenne połączenie.

Prywatne taksówki lub taksówki są łatwo dostępne na południu. Kabiny mają charakterystyczny jasnoniebieski kolor, choć nie wszystkie mają na górze znak taksówki. Większość kierowców jest skłonna targować się o lepszą opłatę i chętnie podróżuje między miastami, a często przejeżdżają do Zimbabwe z Livingstone.

Zambia oferuje szeroki wybór opcji zakwaterowania. W Zambii możesz zatrzymać się w luksusowym hotelu za kilkaset dolarów (takim jak The Intercontinental); lub możesz zatrzymać się w niezależnym hotelu (takim jak The Ndeke) za około 50 USD; lub możesz przejść na budżet i wydać 5/8 USD (kemping) lub 10/15 USD (łóżko w akademiku) 30 USD (pokój dwuosobowy) w jednym z około 12 hosteli Backpackers w całym kraju. To tylko garść możliwości. W wielu miejscach dostępne są teraz różne budżetowe domki, a stawki zaczynają się od 70 K za noc. Po przybyciu do miasta powinieneś zapytać.

Jednak doskonałe zakwaterowanie może być trudne do zdobycia poza głównymi miastami lub regionami turystycznymi. Jeśli masz wyrafinowane gusta – lub nawet jeśli potrzebujesz ciągłej mocy – możesz ponownie pomyśleć o zajściu zbyt daleko w las. Możesz być mile zadowolony, jeśli chcesz spędzić zabawną, niezapomnianą i prawdziwą noc w lokalnym hotelu.

Zambia ma parki narodowe w całym kraju, więc znalezienie idealnego dla pocztówki kawałka Afryki nigdy nie jest trudne. W kraju jest wiele możliwości safari, z parkami od znanych atrakcji turystycznych po pozornie niezbadane tereny. Słonie, żyrafy, duże stada pasących się zwierząt, lwy i setki gatunków ptaków to tylko wierzchołek góry lodowej, jeśli chodzi o bioróżnorodność Zambii.

Ze względu na gęstą i zróżnicowaną populację dzikich zwierząt, Park Narodowy South Luangwa jest niewątpliwie najbardziej znanym i ulubionym miejscem podróżnych. Park Narodowy North Luangwa jest mniej odwiedzany i słynie z ogromnych stad bawołów i lwów, które wędrują po regionie. Park Narodowy Dolnego Zambezi jest znacznie dalej na uboczu, do tego stopnia, że ​​nawet dróg gruntowych jest niewiele.

Fakt, że było to własne pole łowieckie prezydenta, oznaczał, że rozwój był ograniczony do minimum, a prawdziwy, nieskażony afrykański krzew można było znaleźć wszędzie. Jeśli będziesz w okolicy około października, udaj się do Parku Narodowego Kasanka, aby zobaczyć masową migrację nietoperzy, która obejmuje około 8 milionów maleńkich zwierząt szybujących po niebie. Jeśli jesteś wystarczająco sprawny, popłyń kajakiem rzeką Zambezi aż do pięknego wąwozu Mpata.

Wodospady Wiktorii, które wyznaczają granicę z Zimbabwe, są jedną z głównych atrakcji Zambii, oprócz wspaniałej przyrody i afrykańskiej scenerii. Wakacje dla narodu nie są kompletne bez zatrzymania się w jednym z najpiękniejszych wodospadów na świecie. Listopadowa kąpiel w Devil's Pool, naturalnie stworzonej niecce, która pozwala na kilka tygodni względnie bezpiecznego pływania tuż przy krawędzi zapierającego dech w piersiach spadku, to dodatkowe ciekawe doświadczenie.

Jeśli chcesz bardziej kulturalnych wrażeń, wybierz się na jeden z wielu kolorowych festiwali w kraju i zobacz tradycyjne rytuały, takie jak Ku'omboka ludu Lozi. Posiadłość Shiwa Ng'andu w pobliżu Mpika zapewnia fascynujący wgląd w kolonialną przeszłość Zambii. Spędź dzień wędrując po tętniących życiem targowiskach tętniącej życiem Lusaki, aby poczuć bardziej wielkomiejski klimat współczesnej Afryki.

Kuchnia zambijska opiera się na jednym podstawowym składniku, kukurydzy, która jest prezentowana w jednej formie, nsima (n'SHEE-ma). Nsima to gęsta owsianka, którą prawą ręką formuje się w kulki i zanurza w różnych przysmakach (gulaszach) (ndiwo, umunani). Ci, których na to stać, jedzą przysmaki z wołowiny, kurczaka lub ryb, a ci, którzy nie mogą jeść fasoli, małych suszonych ryb (kapenta), orzeszków ziemnych, liści dyni (czibwabwa) i innych warzyw, takich jak okra (ndele), kapusta i rzepak. Nsima może być spożywana jako zupa na śniadanie, być może z odrobiną cukru. Za mniej niż 5 1 (2016 USD) lokalne restauracje oferują nsima i smak.

Kuchnia zachodnia również dokonała znaczących postępów, zwłaszcza w dużych miastach, a praktycznie każdy posiłek można zjeść w Lusace lub Livingstone. W Zambii niezwykle popularne są fast foody, takie jak frytki i hamburgery, pizza czy smażony kurczak. Piekarnie sprzedające niedrogie świeże pieczywo można znaleźć w większości miast, a ryż z Chamy może być używany jako substytut, gdy kukurydza staje się rzadka.

Etniczne restauracje są popularne na kolacje przy stole. Szczególnie godny uwagi jest niedzielny brunch w The Intercontinental w Lusace, a jeśli lubisz kuchnię indyjską, koniecznie musisz odwiedzić The Dil. Oczywiście, ponieważ parki dzikiej przyrody często zaspokajają potrzeby zamożnych – zazwyczaj zagranicznych – turystów, wysokiej jakości zachodnie posiłki są łatwo dostępne. Zobaczysz „sklepy do schowania” wzdłuż głównych autostrad, w których sprzedawane są ciasteczka w pudełkach lub obiady na wynos – na przykład wieprzowina lub bułeczki z kiełbaskami – które mogą cię zadowolić lub nie.

Wreszcie poza dużymi miastami rzadko można znaleźć przyzwoitą łazienkę z bieżącą wodą pod względem czystości. Najprawdopodobniej otrzymasz miskę wody, trochę mydła i (mokry) ręcznik. W rezultacie niektórzy turyści noszą ze sobą antybakteryjne mydło do rąk w maleńkich buteleczkach.

Zambijska woda z kranu zwykle nie nadaje się do picia, chyba że została podgrzana. W miastach woda butelkowana jest łatwo dostępna, ale rzadko na obszarach wiejskich. W nagłych wypadkach wskazane jest zabranie ze sobą tabletek chloru do oczyszczania wody.

Napoje bezalkoholowe

Maheu, trochę ziarnisty i lekko jogurtowy, ale orzeźwiający napój przygotowany z mąki kukurydzianej, to tradycyjny lokalny napój, który warto skosztować. Maheu z fabryki jest słodki, jest dostarczany w plastikowych butelkach i występuje w różnych smakach, w tym bananowym, czekoladowym i pomarańczowym, podczas gdy maheu z gospodarstwa domowego jest generalnie niesmakowy i mniej słodki.

Produkty koksowe są łatwo dostępne i niedrogie, kosztują mniej niż ćwierć butelki, ale pamiętaj o systemie kaucji: na obszarach wiejskich może być konieczne zwrócenie pustej butelki przed otrzymaniem nowej!

Lokalny alkohol

Ulubionym napojem mieszkańców jest masese (muh-SE-say) lub ucwala (uch-WALA), powszechnie znany jako Chibuku od największej marki, który jest wytwarzany z kukurydzy, prosa lub manioku i ma konsystencję i smak podobny do kwaśnego owsianka. Jeśli chcesz spróbować, poszukaj fabrycznych odmian w pojemnikach przypominających karton mleka.

Na terenach wiejskich są szanse na konsumpcję lokalnych „wywarów domowych”. Zambia posiada szeroką gamę domowych piw, od piw miodowych (produkowanych w południowych prowincjach kraju) po wino herbaciane (we wschodniej części kraju).

Wreszcie jest kachasu (kuh-CHA-suh), duch zrobiony ze wszystkiego, co mogą znaleźć Zambijczycy, w tym kwasu akumulatorowego i obornika. Dlatego lepiej jest unikać tego bimberu z oczywistych powodów.

Wreszcie większość mężczyzn w pubach odpoczywa, podczas gdy wiele kobiet pracuje. Jeśli jesteś samotną kobietą w zambijskim barze, ostrzegaj, że możesz się do ciebie zwrócić i mieć szansę na zrobienie czegoś, czego nie chcesz robić.

Kwacha — co oznacza „wschód słońca” i została stworzona dla upamiętnienia niepodległości Zambii — była pierwotnie powiązana z dolarem amerykańskim, co ułatwiało konwersję. Z drugiej strony kwacha pojawiła się pod koniec lat 1990. i szybko straciła na wartości. Dzięki międzynarodowemu umorzeniu zadłużenia i wzrostowi cen miedzi, Kwacha znacznie zyskała od połowy 2005 roku. Kwacha jest obecnie notowana na 1 USD = 11.0 ZMW, 1 EUR = 12.1 ZMW i GBP1 = 16.7 ZMW od grudnia 2015 r. Od stycznia 2013 r. do czerwca 2013 r. waluta została ponownie oparta (ostateczne trzy zera zostały usunięte), jednak czasami możesz otrzymać zmianę zarówno w nowej, zmienionej walucie, jak i w starej walucie. Tylko nowe pieniądze będą wydawane przez bankomaty i banki (wszędzie są pomocne plakaty z nowymi i starymi banknotami).

Chociaż jest to zabronione, dolary amerykańskie są jednak powszechnie wykorzystywane do większych transakcji i będą akceptowane przez każdego, kto ma do czynienia z gośćmi. Rzadko zdarza się, aby w hotelowej restauracji zobaczyć wszystkie ceny w lokalnej walucie przed otrzymaniem rachunku w dolarach amerykańskich. W bankach i kantorach wymiany walut w Zambii akceptowane są tylko „duże głowy” (nowe banknoty); małe główki nie są akceptowane (jeśli masz szczęście, możesz je zmienić w Livingstone). Idealnymi banknotami do noszenia są banknoty 50 i 100 USD; mniejsze nominacje będą skutkowały niższą stawką w biurach (5-10 procent mniej).

Zmiana euro jest trudna, szczególnie w kraju, w którym biura oferują niską stawkę (do 25% mniej niż stawka rynkowa!). Międzynarodowe banki zaakceptują Twoją płatność, ale zostaniesz obciążony prowizją. Finance Bank w centrum handlowym Arcades w Lusaka słynie z przyjmowania euro po uczciwych kursach i bez prowizji. Biura i banki wymieniają tylko do 1000 dolarów amerykańskich (lub równowartość) na osobę dziennie! Miej oko na stawki, ponieważ mogą się one dramatycznie zmieniać z dnia na dzień, przy dziennych wahaniach od 3% do 5%.

W dużych miastach południowoafrykański rand może być dość łatwo zamieniony. Inne waluty drugiego rzędu, takie jak dolar australijski, są nieciekawe. Miejscowi rzucą ci puste spojrzenia, a turyści wyśmieją cię szyderczym chichotem.

Odwołaj się do 1000 kwacha jako szpilki, jeśli chcesz wyglądać jak miejscowy; na przykład 10,000 1990 100 to „dziesięć pinów”. Kwacha straciła na wartości tak szybko w latach 2013., że rząd nie miał czasu na wydrukowanie nowych, większych banknotów. Aby zapłacić za towary, Zambijczycy muszą łączyć — lub „przypinać” — ogromne ilości małych banknotów. Obecnie dostępne są banknoty o nominałach do 50 kwacha (do czerwca 2016 r., kiedy zostaną przeliczone na 2016 tys.), jednak zaoszczędź małe zmiany, jeśli możesz, ponieważ występują okresowe niedobory.

Bankomaty można znaleźć we wszystkich większych miastach i wsiach. Karty VISA i Master są akceptowane w większości bankomatów. Niektóre bankomaty akceptują inne zagraniczne karty kredytowe (takie jak AMEX). Maestro to poważny problem w Zambii, gdzie tylko kilka bankomatów akceptuje kartę. Wiele sklepów i restauracji, a także prawie wszystkie luksusowe hotele i safari, akceptuje karty debetowe lub kredytowe, chociaż opłaty wynoszą 5-10%. W bankomatach wydawane są tylko lokalne pieniądze. Stanbic Bank, Eco Bank i Standard Chartered Bank to trzy główne banki posiadające bankomaty, które akceptują karty Master i Visa. W Zambii przetwarzanie czeków podróżnych jest trudne.

Chociaż większość sklepów reklamuje ustalone ceny i odmawia targowania się, nie zawsze tak jest. Z drugiej strony większość „niezależnych” sprzedawców — sprzedawców ciekawostek, taksówkarzy itd. — którzy nie reklamują swoich stawek, jest generalnie gotowa do targowania się. Zgodnie z (bardzo) ogólną zasadą, oczekuj, że sugerowana przez nich początkowa cena jest co najmniej dwukrotnie wyższa od ceny, jaką przyjmą. Nie należy bać się negocjować – Zambijczycy robią to cały czas – ale nie daj się ponieść emocjom zaoszczędzenia kilku centów.

Dawanie napiwków nie jest konieczne — w rzeczywistości było to wcześniej zabronione — ale często jest oczekiwane. Portierom płaci się około 0.50 USD za sztukę bagażu, a lepsze placówki dodają 10% opłaty za usługę lub żądają równej napiwku.

Na koniec pamiętaj o zambijskiej tradycji mbasela (em-buh-SAY-la), która polega na zapewnianiu gratis przy zakupie kilku przedmiotów. Nie bój się poprosić o mbasela, jeśli kupisz kilka drobiazgów.

Wydatki Zambii są porównywalne z wydatkami jej sąsiadów. Podróżujący z ograniczonym budżetem może wydać co najmniej 20 USD dziennie na łóżko w akademiku w hostelu Backpackers, trzy posiłki i transport. Na przeciwległym końcu skali, all-inclusive safari Lodge lub Lusaka/pięciogwiazdkowe hotele Livingstone's zaspokoją wszystkie Twoje wymagania za 200 USD dziennie i więcej. Może być trudno znaleźć środek między tymi dwoma skrajnościami, ale są operatorzy safari, którzy oferują kempingi „zrób to sam” za około 5 do 95 USD i więcej – warto się rozejrzeć.

Zambijskie safari należą do najlepszych w Afryce, oferując najlepsze możliwości oglądania z najlepszymi przewodnikami na kontynencie. Parki narodowe Zambii nie są tak „skomercjalizowane” jak te w innych krajach (na przykład w Kenii i Afryce Południowej) i nie ma tam autobusów, Land Cruiserów czy innych pojazdów, które oglądałyby zwierzynę w paski zebry.

Wizyta na jednym z wielu tradycyjnych festiwali odbywających się w całej Zambii jest punktem kulminacyjnym każdego urlopu. Ponieważ jednak harmonogramy są różne i nie wszystkie wydarzenia odbywają się w ciągu roku, planowanie z wyprzedzeniem może być trudne. Jeśli uda Ci się odejść, bądź przygotowany na upał, kurz i tłumy (które będą coraz bardziej nietrzeźwe w miarę upływu wieczoru), a także niekończące się przemówienia lokalnych urzędników, takich jak Zastępca Wicesekretarza ds. Spółdzielni Nawozowych w Rutungu Subprowincja. Pozytywne jest to, że goście z zagranicy mogą zazwyczaj zakraść się do stref VIP, jednak mogą być wymagane pozwolenia na zdjęcie.

• Wygrać, Kaoma [Środkowo-Zachodnia Zambia] (czerwiec – sierpień). Rytuał Kazanga jest najstarszym tradycyjnym wydarzeniem w Zambii, a lud Nkoya świętuje go od prawie 500 lat. Wydarzenie honoruje i zachowuje muzykę Nkoya, taniec i wiele innych tradycyjnych zwyczajów.
• Kuomboka, Lealui/Limulunga (Prowincja Zachodnia, w okolicach Wielkanocy (marzec-kwiecień). Uroczysta migracja monarchy Lozi (litunga) z jego rezydencji w porze suchej w Lealui do jego pałacu w Limulunga w porze deszczowej jest najbardziej znanym z uroczystości w Zambii. , przebrany za wiktoriańskiego wysłannika, jest eskortowany w dół rzeki przez flotę łodzi z akompaniamentem muzycznym i oczywiście dużą ilością jedzenia.
• NCwala, niedaleko Chipaty, 24 lutego. Święto Ngoni na cześć pierwszego owocu sezonu, podczas którego wódz ceremonialnie zjada hojność ziemi przed przebiciem byka i wypiciem jego krwi.
• Lizanie, niedaleko Chipaty, sierpień. Tancerze towarzystwa Nyausecret występują na tej uroczystości dziękczynnej Chewa.
• Likumbi Lya Mize (sierpień)

Jest to licznie odwiedzane sierpniowe wydarzenie (Dzień Mize). To wydarzenie ma miejsce w Mize, oficjalnym pałacu starszego wodza Ndungu, położonym około siedem kilometrów na zachód od Zambez Boma. Plemię Luvale zbiera się, aby upamiętnić swoje dziedzictwo kulturowe, przynosząc eksponaty różnych rękodzieł i uświetniając tę ​​okazję tradycyjnym śpiewem i tańcem, gdy przywódca prowadzi dwór. Oficjalną rezydencją starszego wodza Ndungu jest Mize. Lokalni rzemieślnicy wystawiają swoje prace, gdy tancerze Makishi odtwarzają legendarne wydarzenia z folkloru Luvale.

• Festiwal Kultury i Sztuki Livingstone – To wydarzenie, które rozpoczęło się w 1994 roku, gromadzi tradycyjnych władców ze wszystkich regionów Zambii, a także turystów, którym pozwolono poznać kulturę swojego plemienia. To wydarzenie skupia muzyków, artystów, poetów i dramaturgów.

• Shimunenga to rytuał, w którym ludzie oddają szacunek swoim przodkom. W weekendy we wrześniu i październiku rytuał odbywa się podczas pełni księżyca. Ten rytuał odbywa się w Malla na Równinach Kafue przez plemię Balla.
• Umutomboko – Lud Lunda z prowincji Luapula odprawia rytuał Umutomboko w Mwansabombwe, aby upamiętnić przybycie ludu Lunda i Luba z Kola, obecnie DR Konga, do Zambii. Gościem honorowym ceremonii, która odbywa się w lipcu, jest Mwata Kazembe, która wykonuje taniec uświetniający to wydarzenie.

• 1 stycznia – Nowy Rok
• 9 marca – (Dzień Kobiet)
• 12 marca – Dzień Młodzieży
• 6 kwietnia – Wielki Piątek
• 9 kwietnia – Poniedziałek Wielkanocny
• 1 maja – Święto Pracy
• 25 maja – Afrykański Dzień Wolności
• Lipiec (pierwszy poniedziałek) – Dzień Bohaterów
• Lipiec (wtorek po Dniu Bohaterów) – Dzień Jedności
• Sierpień (pierwszy poniedziałek) – Dzień Rolnika
• 18 października – Narodowy Dzień Modlitw
• 24 października – Święto Niepodległości
• 25 grudnia – Boże Narodzenie

Zambijczycy żyją w kulturze patriarchalnej, w której mężczyźni są traktowani z większym szacunkiem niż kobiety, a starsi mężczyźni są traktowani z większym szacunkiem niż młodsi mężczyźni. Biała osoba, bez względu na płeć czy wiek, może jednak cieszyć się największym szacunkiem ze wszystkich. Jest to pozostałość po czasach kolonialnych, która może budzić niepokój gościa, ale jest to głównie zambijski sposób na bycie uprzejmym. Zaakceptuj ich dobroć.

Zambijczycy są dociekliwi. Dla zachodniej mentalności może to być postrzegane jako patrzenie na ciebie lub niepotrzebne mówienie o tobie przed tobą. Spodziewaj się powitania przez dzieci krzyczące „mzungu, mzungu!” (dosłownie „biały facet”) i wiele pytań na swój temat.

Zambijczycy lubią podawać sobie ręce, a ty powinieneś się odwzajemnić. Zambijczycy natomiast często ściskają dłonie podczas dyskusji. To nie jest przeznaczone do seksu; po prostu próbują „połączyć się” z tobą. Po prostu zabierz rękę, jeśli czujesz się niekomfortowo. Trzymanie prawego nadgarstka lub łokcia lewą ręką podczas potrząsania jest odpowiednie, jeśli chcesz być uprzejmy lub okazywać szacunek. Spodziewaj się silnego uścisku dłoni, ale nie podawaj im go, jeśli nie chcesz być silny, i nie podawaj im go, jeśli nie chcesz być agresywny.

Kontakt wzrokowy jest również uważany za konfrontacyjny i niegrzeczny; możesz nawiązać kontakt wzrokowy, ale nie możesz go utrzymywać; możesz odsunąć oczy na bok, ale nie od osoby.

Szorty i minispódniczki nie powinny być noszone przez kobiety, szczególnie podczas podróży poza Lusakę. (Uda bardzo podniecają facetów z Zambii.) Z drugiej strony koszule z głębokim dekoltem nie są tak sugestywne, jak są zniechęcane.

Niewłaściwe jest wskazywanie palcem wskazującym; uważa się to za niegrzeczne.

Wreszcie, za każdym razem, gdy spotykasz Zambijczyka, nawet jeśli chcesz tylko zadać pytanie, zawsze powinieneś go pozdrowić i zapytać o jego samopoczucie. Prawidłowe powitanie Zambijczyka ma kluczowe znaczenie. Nie podoba im się pomysł „przechodzenia do rzeczy”, jak to jest praktykowane na Zachodzie. Zapytania dotyczące dzieci są zazwyczaj mile widziane i służą jako niezły lodołamacz.

Przed powstaniem współczesnej Zambii rdzenni mieszkańcy żyli w kilku plemionach, z których każde prowadziło swój własny styl życia. Rozwój urbanizacji był jednym z efektów okresu kolonialnego. Różne grupy etniczne zaczęły współistnieć w miastach, wpływając na siebie nawzajem i absorbując znaczną część kultury europejskiej. Na obszarach wiejskich w większości przetrwały kultury tubylcze. Mieszanie się i rozwój różnych kultur w środowisku miejskim zaowocowało tym, co jest obecnie znane jako „kultura zambijska”.

Kolorowe, coroczne, tradycyjne rytuały Zambii sprawiają, że tradycyjna kultura jest niezwykle widoczna. Kuomboka i Kathanga (zachodnie), Mutomboko (Luapula), Kulamba i Ncwala (wschodnie), Lwiindi i Shimunenga (południowe), Lunda Lubanza (północno-zachodnie), Likumbi Lyamize (północno-zachodnie), Mbunda Lukwakwa (północne). Prowincje Zachodnie), Chibwela Kumushi (Prowincje Centralne), Vinkhakanimba (Prowincja Północna).

Garncarstwo, wikliniarstwo (takie jak kosze Tonga), taborety, tekstylia, maty, rzeźby w drewnie, rzeźby z kości słoniowej, rzemiosło z drutu i rzemiosło miedziane należą do najpopularniejszych sztuk tradycyjnych. Bębny (i inne instrumenty perkusyjne) są szeroko stosowane w tradycyjnej muzyce zambijskiej, śpiewie i tańcu. Zagraniczne style muzyczne, w szczególności kongijska rumba, muzyka afroamerykańska i jamajskie reggae, są popularne w obszarach metropolitalnych. WITCH, Musi-O-Tunya, Rikki Ililonga, Amanaz, the Peace, Chrissy Zebby Tembo, Blackfoot i Ngozi Family byli jednymi z psychodelicznych muzyków rockowych, którzy wyłonili się w latach 1970., aby ustanowić gatunek Zam-rock.

W dniu ceremonii zamknięcia Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1964 roku Zambia ogłosiła niepodległość, stając się pierwszym krajem, który dołączył do igrzysk olimpijskich jako jeden kraj i wyjechał jako inny. Zambia brała udział w Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie w 2008 roku.

Piłka nożna jest najpopularniejszym sportem Zambii, a reprezentacja Zambii w piłce nożnej ma na swoim koncie wiele sukcesów w historii tego sportu. Reprezentacja narodowa pokonała reprezentację Włoch 4:0 na Igrzyskach Olimpijskich w Seulu w 1988 roku. W tym spotkaniu Kalusha Bwalya, najsłynniejszy piłkarz Zambii i jeden z najlepszych piłkarzy Afryki w historii, zdobył hat-tricka. Wielu komentatorów wciąż uważa, że ​​najlepszą drużyną, jaką kiedykolwiek miała Zambia, była ta, która zginęła w wypadku lotniczym w Libreville w Gabonie 28 kwietnia 1993 roku. Mimo to Zambia zajęła 15. miejsce w rankingu FIFA World Football Nation w 1996 roku. najwyższy ze wszystkich południowoafrykańskich zespołów. Zambia po raz pierwszy zdobyła Puchar Narodów Afryki w 2012 roku, wcześniej przegrywając w finale. W finale pokonali Wybrzeże Kości Słoniowej 8-7 w rzutach karnych, które odbyły się w Libreville, zaledwie kilka kilometrów od katastrofy lotniczej, która miała miejsce 19 lat wcześniej.

W Zambii rugby, boks i krykiet to inne ważne sporty. Warto zauważyć, że na początku XXI wieku australijskie i południowoafrykańskie drużyny rugby były prowadzone przez George'a Gregana i Corné Krige, oboje urodzili się w tym samym szpitalu w Lusace. Zambia jest domem dla najwyższych na świecie kijków do rugby, które znajdują się w kompleksie sportowym Luanshya w Luanshya.

Związek rugby to mały sport w Zambii, choć zyskuje na popularności. Mają 3,650 zarejestrowanych graczy i trzy oficjalnie zorganizowane kluby, a obecnie są oceniani przez IRB na 73. miejscu. W ramach Rodezji Zambia grała w krykieta. Eddie Tembo, urodzony w Zambii reprezentant shinty, reprezentował Szkocję w kompromisowych zasadach gry Shinty/Hurling przeciwko Irlandii w 2008 roku.

Dziesiąte igrzyska ogólnoafrykańskie miały odbyć się w Zambii w 2011 roku, a trzy stadiony zostały zbudowane w Lusace, Ndola i Livingstone. Stadion w Lusace miał pomieścić 70,000 50,000 osób, podczas gdy pozostałe dwa stadiony pomieściłyby po 2011 2016 osób. Ze względu na brak środków publicznych na projekt, rząd zachęcał sektor prywatny do udziału w budowie obiektów sportowych. Kandydatura Zambii na organizację Igrzysk Ogólnoafrykańskich 2016 została następnie wycofana z powodu braku środków finansowych. W rezultacie, zamiast Zambii, gospodarzem wydarzenia był Mozambik.

Madalitso Muthiya, Zambijczyk, był pierwszym czarnoskórym Afrykaninem, który wziął udział w United States Golf Open, jednej z czterech głównych imprez golfowych.

Krajowa drużyna koszykówki miała swój najlepszy rok w 1989 roku, kiedy zakwalifikowała się do Mistrzostw Afryki FIBA ​​i znalazła się w pierwszej dziesiątce drużyn w Afryce.

Kobiety nie powinny same chodzić do barów. Mężczyźni powinni również powstrzymać się od kupowania napojów dla zambijskich kobiet, które spotykają w klubach, ponieważ jest to zaproszenie do pozostania na noc.

Większość narodu obowiązuje godzina policyjna o godzinie 10:10. Jeśli zostaniesz złapany na ulicy po 2016:2016, zostaniesz aresztowany.

Ze względu na deprecjację Kwacha, zakup towarów często wymaga garści gotówki. Za wszelką cenę należy unikać flashowania pieniędzy.

Chociaż możliwe jest uzyskanie przyzwoitego kursu wymiany w ulicznym kantorze (chociaż powinieneś korzystać z banków, jeśli to możliwe), powinieneś unikać wymiany pieniędzy z gangami facetów. Najprawdopodobniej są oszustami.

Zambijczycy to na ogół mili ludzie. Jednak, jak w każdym miejscu, zachowaj ostrożność podczas spaceru późno w nocy, szczególnie jeśli wypiłeś za dużo. Niewiele jest oświetlenia, a wielu mieszkańców jest zubożałych.

Podczas jazdy po zmroku istnieje również możliwość kradzieży samochodu.

Dla dodatkowej ochrony, wiele kwater wyposażonych jest w elektryczne ogrodzenia, bramy i strażników. Możesz to zrobić przed dokonaniem rezerwacji.

Prezydent Zambii Rupiah Banda rozprzestrzenił korupcję. Nie powinieneś oczekiwać, że gliniarze będą ci bardzo pomocni. Możesz oczekiwać, że zostaniesz obciążony opłatą, jeśli chcesz zarejestrować raport z powodów ubezpieczeniowych. Jeśli złożysz zarzut lub wyjawisz podejrzanego miejscowemu, osoba, przeciwko której składasz skargę, może zostać przesłuchana i zaatakowana przez gliny. Ciekawe byłoby obserwowanie, czy sytuacja poprawi się za nadchodzącego prezydenta Michaela Saty.

Picie wody z kranu w miastach może być niebezpieczne, chyba że (a) masz silny żołądek lub (b) jesteś w restauracji lub hotelu, który obsługuje turystów. Jeśli żadne z tych kryteriów nie dotyczy Ciebie, powinieneś ogólnie trzymać się wody butelkowanej, wrzącej wody lub pigułek z chlorem (unikaj lokalnej wody butelkowanej, ponieważ może to być po prostu butelkowana woda z kranu).

W 2012 r. wskaźnik zakażenia HIV wśród dorosłych oszacowano na 12.4%. Nie angażuj się w niezabezpieczoną aktywność seksualną.

Zambia jest krajem podatnym na malarię. Staraj się zakryć odsłoniętą skórę ubraniem lub środkiem odstraszającym owady, zwłaszcza w nocy. Ponadto zdecydowanie zaleca się profilaktykę malarii.

Żółta gorączka nie jest już problemem w Zambii, z wyjątkiem dalekiego zachodu w pobliżu granicy z Kongiem. Wiele krajów może potrzebować świadectwa szczepienia na żółtą febrę, jeśli dowie się, że odwiedziłeś Zambię, więc zaszczep się co najmniej 10-14 dni przed czasem.

Wszyscy turyści wjeżdżający do Zambii powinni być zaszczepieni na dur brzuszny i WZW typu B.