Steirisches Wurzelfleisch, een robuust en hartig gerecht, komt uit Stiermarken, Oostenrijk. Dit klassieke diner eert mals varkensvlees, perfect gestoofd in een licht pittige bouillon…
Appelstrudel, in het oorspronkelijke Duits bekend als Apfelstrudel, is meer dan een eenvoudig gebakje en weerspiegelt de rijke gastronomische erfenis van Oostenrijk, die niet alleen in Wenen maar overal geliefd is. Dit fijn gelaagde dessert doet denken aan de pracht en praal van het Oostenrijks-Hongaarse Rijk en zijn dynamische mix van culturen, en heeft een geschiedenis die net zo rijk en verfijnd is als de textuur.
De Middelhoogduitse term voor "werveling" of "draaikolk", die de complexe, opgerolde vorm van het dessert treffend beschrijft, is "strudel". Van jabolčni zavitek in Slovenië tot strudel de mere in Roemenië, heeft de apfelstrudel verschillende namen gekregen die de rijke taalkundige erfenis weerspiegelen van de plaatsen die het in heel Europa heeft beïnvloed. Toch is het basiskarakter ervan eenduidig: een delicate, luchtige korst die een kern van heerlijke, gekruide appels bedekt, ondanks deze verschillen.
Appelstrudels vinden hun oorsprong in de 17e eeuw; het eerste geregistreerde recept dateert uit 1697 en wordt nu bewaard in de Stadsbibliotheek van Wenen. Strudel is ontstaan in de rijke gastronomische uitwisselingen van het Habsburgse Rijk, dat op zijn uitgestrekte grondgebied invloeden uit vele bronnen ondervond. Net als baklava uit het Ottomaanse Rijk, dat via Hongarije in Oostenrijk arriveerde, heeft het complexe deeg van strudel een gastronomische erfenis.
Strudel, die majestueus opkwam naast heerlijke gerechten zoals Wiener Schnitzel en Tafelspitz, werd in de 18e eeuw een geliefd onderdeel van de Oostenrijkse keuken. De aantrekkingskracht van apfelstrudel reikte verder dan Oostenrijk en werd een geliefde delicatesse in landen variërend van Beieren en Noord-Italië tot de immigrantenenclaves in Zuid-Brazilië.
Het maken van een echte Apfelstrudel is een uitdagend project dat een zorgvuldige aanpak en nauwkeurige aandacht voor detail vereist. Het deeg, een onmisbaar onderdeel van het gebak, wordt gemaakt van bloem, olie of boter, gemengd zonder toevoeging van zout. Bakkers rekken het deeg voorzichtig uit tot het transparant wordt, en beweren dat het dun genoeg moet zijn om er een krant doorheen te kunnen lezen. Dit getuigt van hun ervaring.
Gemaakt van zure, aromatische appels, waaronder de Winesap-variëteit, harmonisch vermengd met suiker, kaneel en broodkruimels, is de vulling van groot belang. De gangbare opvatting is dat de appels zorgvuldig worden geraspt om een consistente textuur te verkrijgen en dat de vulling kunstig over het deeg wordt verdeeld voordat het zorgvuldig wordt uitgerold en de karakteristieke draai van het dessert ontstaat. Meestal warm gepresenteerd, komt het resulterende gebakje goudbruin uit de oven en is het prachtig versierd met een flinke dosis poedersuiker.
Apfelstrudel in Oostenrijk is meer dan een eenvoudig dessert; het staat voor een rijke culturele ervaring. Vaak geserveerd met vanille-ijs, slagroom of vla, combineert het perfect met koffie, thee of zelfs champagne. Het is een klassieker in Weense cafés, waar mensen genieten van de heerlijke smaken en zich verliezen in de aanhoudende aantrekkingskracht van de stad.
Apfelstrudel wekt zelfs buiten Oostenrijk een groot gevoel van respect op. In de Asjkenazische Joodse keuken is dit gerecht behoorlijk populair geworden, omdat er vaak rozijnen in worden verwerkt om de zoete smaak te versterken. De wereldwijde verspreiding heeft ertoe geleid dat er bakkerijen zijn ontstaan van heel Europa tot aan Amerika, die elk hun eigen karakter behouden en tegelijkertijd aansluiten bij de lokale smaak.
6
porties30
minuut40
minuut290
kcal1
uurEr schuilt een soort eerbied in de manier waarop Oostenrijkers over Apfelstrudel spreken – niet met ceremonie, maar met de stille trots van iets goed geoefends en diep persoonlijks. Het is niet zomaar een dessert. Het is een ritueel, gelaagd met herinneringen en tijd. Het deeg begint nederig – bloem, zout, lauw water, een vleugje olie en een vleugje azijn. Je kneedt het niet uit plichtsbesef, maar met hetzelfde geduld als een pottenbakker klei zou schenken. Tien minuten persen en vouwen tot het zacht wordt tot iets soepels, iets dat meegeeft. Dan, zoals alles wat tijd nodig heeft om zichzelf te worden, rust het een uur, misschien wel langer, onder een sluier van olie. Ondertussen worden zure appels – stevig, een beetje stug – geschild en dun genoeg gesneden om in zichzelf te vouwen. Rozijnen gaan er vervolgens bij, en de geur van gemalen kaneel en nootmuskaat stijgt op terwijl ze zich vermengen. Broodkruimels worden goudbruin geroosterd, rijk aan de nootachtige geur van boter. Het is niet de bedoeling dat het netjes is. Het hoort levendig aan te voelen. Het echte werk zit in het uitrekken van het deeg. Het is kwetsbaar en grillig, maar als je er voorzichtig mee omgaat, wordt het bijna transparant. Je drapeert het over je handruggen en lokt het uit, alsof je de herinnering zelf over een tafel trekt. Het appelmengsel loopt in een lijn langs één kant, en dan, met behulp van een met bloem bestoven doek, rolt het uit – rommelig, imperfect, prachtig. Op de bakplaat, met de naad naar beneden, bestreken met boter, bakt het op 190 °C tot het goudbruin is. Het bakt ongeveer 35 tot 40 minuten. Je weet dat het klaar is, niet door de timer, maar door de geur van je keuken – warm, gekruid, lichtzoet. Warm geserveerd met een lepel slagroom of smeltend vanille-ijs, is Apfelstrudel minder een gerecht dan een herinnering. Aan koude middagen. Aan bloem op het aanrecht. Aan iemand ouder die je laat zien hoe dun het deeg moet zijn – "dun genoeg om liefdesbrieven door te lezen." Dat is geen overdrijving. Zo is het altijd gegaan.
2 kopjes (250 g) bloem voor alle doeleinden
1/4 theelepel zout
1/2 kopje (120 ml) lauw water
3 eetlepels plantaardige olie (plus extra om te bestrijken)
1 theelepel witte azijn
4-5 middelgrote zure appels (bijvoorbeeld Granny Smith), geschild, klokhuis verwijderd en in dunne plakjes gesneden
1/3 kopje (50 g) rozijnen
1/4 kopje (50 g) kristalsuiker
1 theelepel gemalen kaneel
1/4 theelepel gemalen nootmuskaat (optioneel)
1/4 kopje (60 g) ongezouten boter
1/2 kopje (50 g) paneermeel
1 eetlepel citroensap
Poedersuiker om te bestuiven
Ontdek het rijke culinaire erfgoed van Oostenrijk met iconische gerechten zoals Wiener Schnitzel, Apfelstrudel en Sachertorte. Duik in de smaken die de Oostenrijkse keuken kenmerken en haar tijdloze tradities.
Steirisches Wurzelfleisch, een robuust en hartig gerecht, komt uit Stiermarken, Oostenrijk. Dit klassieke diner eert mals varkensvlees, perfect gestoofd in een licht pittige bouillon…
Kaiserschmarrn wordt in Oostenrijk en andere voormalige Oostenrijks-Hongaarse rijken als een delicatesse beschouwd. Het is een weelderige en weelderige gastronomische creatie die zich onderscheidt door zijn interessante historische achtergrond en…
De Linzertorte, een bekend gebakje met wortels in de Oostenrijkse keuken, heeft een speciale plek in de harten van Oostenrijkers en dessertliefhebbers over de hele wereld. De naam...
Frittatensuppe, een geliefd element in de Oostenrijkse gastronomie, is een voorbeeld van het rijke culinaire erfgoed dat dit bergachtige, Midden-Europese land kenmerkt. Geprezen als een klassiek nationaal gerecht,…
Oostenrijkers, met name in Wenen en Neder-Oostenrijk, zijn dol op powidltascherl, zoete deegbolletjes gevuld met rijke, fruitige pruimenjam. Perfect voor hartige…