Suriname

Suriname beslaat een smalle strook langs de noordkust van Zuid-Amerika, begrensd door de Atlantische Oceaan in het noorden, Frans-Guyana in het oosten, Guyana in het westen en Brazilië in het zuiden. De 163.820 vierkante kilometer zijn bijna volledig bedekt met regenwoud, het grootste deel van de bosbedekking van alle landen. Minder dan zeven inwoners per vierkante kilometer wonen in het zuidelijke binnenland; de meeste bevolkingsgroepen bevinden zich langs de laaggelegen kustgebieden. Paramaribo, gelegen aan de Surinamerivier, ongeveer tien kilometer landinwaarts, herbergt bijna de helft van de 625.000 inwoners van het land.

Suriname strekt zich uit van 1° tot 6° noorderbreedte en 54° tot 58° westerlengte en is verdeeld in twee belangrijke geografische gebieden. De noordelijke tien tot twintig kilometer bestaan ​​uit kustpolders, die sinds de koloniale tijd bedijkt en drooggelegd zijn om de teelt van rijst, bananen en andere exportgewassen mogelijk te maken. Drie belangrijke riviermondingen – Coppename, Commewijne en Saramacca – monden uit in getijdenmangrovebossen voordat ze de zee bereiken. Landinwaarts loopt het geleidelijk op naar de savannes en hooglandgraslanden die uitgestrekte wetlands langs de Braziliaanse grens omringen. Daarachter ontspringt het Guyanaschild, dat twee lage bergketens vormt: de Bakhuys in het westen en het Van Asch-Van-Wijckgebergte in het midden. Julianatop, op 1286 meter boven zeeniveau, markeert het hoogste punt van Suriname.

Menselijke aanwezigheid in de regio dateert uit het vierde millennium voor Christus, toen Arawak- en Caribgemeenschappen zich aanpasten aan het leven langs de rivieren en in de bossen. Het contact met Europeanen begon in de zestiende eeuw en tegen het einde van de zeventiende eeuw hadden de Nederlanders de controle over het grootste deel van het huidige grondgebied. Ze behielden de kolonie als een suikerplantage-economie, die tot de emancipatie in 1863 in stand werd gehouden door tot slaaf gemaakte Afrikanen. De afschaffing van de slavenarbeid leidde tot de rekrutering van contractarbeiders uit Brits-Indië en Nederlands-Indië; hun nakomelingen voegen zich bij degenen van Afrikaanse, inheemse, Chinese en Javaanse afkomst in de huidige etnisch pluriforme samenleving. Geen enkele groep vormt meer dan dertig procent van de bevolking. Het aandeel hindoes en moslims behoort tot de hoogste in Noord- en Zuid-Amerika.

Het Nederlandse gezag ontwikkelde zich in de twintigste eeuw. In 1954 verkreeg Suriname de status van autonoom land binnen het Koninkrijk der Nederlanden; volledige onafhankelijkheid volgde op 25 november 1975. De diplomatieke en economische banden met Nederland zijn nog steeds sterk. Nederlands is de enige officiële taal die wordt gebruikt in de overheid, handel, media en het onderwijs. Sranan Tongo, een van het Engels afgeleid creools, fungeert als lingua franca. Ongeveer zestig procent van de inwoners spreekt Nederlands als moedertaal; de meeste anderen leren het via school.

Administratief gezien is de republiek verdeeld in tien districten, elk onder een door de president benoemde commissaris. Deze districten zijn verder onderverdeeld in 62 ressorten (ressorten), die op hun beurt dorpen, steden en wijken omvatten. De indeling weerspiegelt zowel de plantages uit het koloniale tijdperk als de grenzen van de inheemse bevolking.

Het klimaat van Suriname is het hele jaar door warm en vochtig, met gemiddelde temperaturen tussen 29 en 34 °C en een relatieve luchtvochtigheid van 80 tot 90 procent. Twee natte seizoenen – april tot en met augustus en november tot en met februari – worden afgewisseld met twee kortere droge periodes. Een hoge luchtvochtigheid verhoogt de gevoelstemperatuur met maar liefst 6 °C. De equatoriale zon en frequente stormen vormen een landschap met weelderige vegetatie en overvloedige waterwegen.

De republiek telt zes ecoregio's. Mangrovebossen aan de kust maken plaats voor moerasbossen bij Paramaribo. Landinwaarts bedekt vochtig bos de Guyana Hooglanden en laagvlakten. Savanne-enclaves verschijnen langs de zuidelijke grenzen en geïsoleerde zandstenen tepui doorbreken het bladerdak. Deze bossen, die heilig zijn voor zowel wetenschappers als natuurbeschermers, behalen een Forest Landscape Integrity Index-score van 9,39 uit 10, de vijfde hoogste wereldwijd. Zevenentwintig procent van het land ligt binnen formeel beschermde reservaten. Het Centraal Suriname Natuurreservaat alleen al beslaat 16.000 vierkante kilometer, een oppervlakte die groter is dan die van meerdere Europese landen.

De economie is afhankelijk van de export van mineralen – bauxiet, goud en aardolie – aangevuld met landbouw. ​​Bauxietwinning maakte van Suriname halverwege de twintigste eeuw een belangrijke bron van aluminiumerts, terwijl goudconcessies zich richten op rivieren in het binnenland. Rijst, bananen en garnalen behoren tot de landbouwproducten. De economische activiteit concentreert zich in Paramaribo, waar havenfaciliteiten en verwerkingsfabrieken zowel de binnenlandse als de internationale handel bedienen.

De transportinfrastructuur weerspiegelt het uitdagende landschap van het land. Het totale wegennet beslaat 4.303 kilometer, waarvan 1.119 kilometer verhard is. De Jules Wijdenboschbrug, voltooid in 2000, overspant de Surinamerivier bij Paramaribo en verbindt de hoofdstad met het district Commewijne. De brug vervangt een veerpont en stimuleert de ontwikkeling ten oosten van de metropool. Het verkeer hanteert linksrijdend verkeer, een overblijfsel van de Britse bezetting en de Nederlandse praktijk in de achttiende eeuw. Het wagenpark omvat zowel modellen met het stuur links als rechts. De luchtvaart is afhankelijk van 55 vliegvelden, waarvan er zes verharde landingsbanen hebben. Johan Adolf Pengel International Airport verwerkt langeafstandsvliegtuigen en de meeste internationale aankomsten.

Het stadsleven concentreert zich op de smalle kustvlakte. De historische kern van Paramaribo, een UNESCO-werelderfgoed, bestaat uit een raster van houten koloniale bouwwerken – neoklassieke gevels met veranda's en ramen met luiken. Hier verrijst de Sint-Petrus-en-Pauluskathedraal, waarvan de bouw in 1883 begon op de ruïnes van een voormalig theater, en kan zich meten met stenen tegenhangers in Europa. Vlakbij staan ​​een moskee en een synagoge; hun gemeenten hebben gezamenlijke parkeerfaciliteiten geregeld wanneer religieuze plechtigheden samenvallen. In het district Wanica draagt ​​de Arya Diwaker-tempel, ingewijd in 2001, inscripties van Vedische teksten in plaats van figuratieve iconen, wat de principes van Arya Samaj weerspiegelt.

De attracties op het platteland en in het binnenland zijn afkomstig uit het Amazonegebied. Natuurpark Brownsberg kijkt uit over het Brokopondo-reservoir, dat zelf is ontstaan ​​door een van 's werelds grootste waterkrachtcentrales. Tonka Island, gelegen aan het reservoir, is het toneel van een ecotoeristisch project dat wordt beheerd door Saramaccaner Marron-gemeenschappen, die ook handbeschilderde kalebaskommen en decoratieve houtsnijwerken voor bezoekers produceren. Het Raleighvallen-reservaat, gelegen tussen de kliffen en stroomversnellingen van de Coppename, biedt mogelijkheden om vogels te spotten; de Blanche Marie- en Wonotobo-watervallen vormen de grens tussen andere rivieren. Boslodges en indianendorpen maken culturele uitwisseling mogelijk, met inachtneming van de richtlijnen voor natuurbehoud.

De verkeersveiligheid in Suriname staat in schril contrast met die in de rustige kustplaatsen; de criminaliteit is gestegen in Paramaribo en gewapende overvallen komen steeds vaker voor. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken beoordeelt het reisrisico als niveau 1: neem normale voorzorgsmaatregelen.

De demografische trends laten een gestage groei zien sinds de volkstelling van 2012, die 541.638 inwoners telde. In 2022 schatte de Verenigde Naties het inwonertal op bijna 624.900. De verstedelijking langs de kust zet zich voort; bijna negentig procent van de inwoners woont in Paramaribo of aangrenzende nederzettingen.

Diplomatieke banden omvatten het lidmaatschap van de Caribische Gemeenschap (CARICOM), de Organisatie voor Islamitische Samenwerking, de Organisatie van Amerikaanse Staten en de Verenigde Naties. Deze banden reiken verder dan de bescheiden omvang van Suriname en maken deelname aan regionale economische en culturele uitwisselingen mogelijk.

Ondanks de compacte bevolking vormen de overvloedige natuurlijke rijkdom en culturele diversiteit van Suriname een gelaagd nationaal verhaal. Van koloniale plantages en migrerende arbeidskrachten tot regenwoudreservaten en moderne infrastructuur, de republiek blijft een landschap van blijvende contrasten. De dichte bossen en trage rivieren getuigen van de wisselwerking tussen het voorouderlijke leven van de indianen en de wereldwijde handel, het tropische klimaat en de aangelegde polders, de multi-etnische samenleving en de unieke staat. Suriname is tegelijk afgelegen en verbonden, een bakermat van ecologische integriteit en menselijke complexiteit aan de noordkust van Zuid-Amerika.