Islamabad

Islamabad presenteert zich als een studie in contrasten: een speciaal gebouwde hoofdstad, samengesteld uit de contouren van groene heuvels en open vlaktes, maar tegelijkertijd verbonden door de taboes en tradities die het land al lang kenmerken. De stad werd in de jaren zestig ontworpen om Karachi te vervangen als Pakistaanse regeringszetel en werd door Qazi Abdur Rehman Amritsari omgedoopt tot "Stad van de Islam" (Islamabad) in opdracht van planners die zowel een moderne metropool als een eerbetoon aan het geloof van het land nastreefden. Met iets meer dan een miljoen inwoners in de stad zelf – en meer dan 4,5 miljoen in combinatie met haar tweelingbroer Rawalpindi – is het nog steeds de schoonste en rustigste hoofdstad van Pakistan: een netwerk van overheidsgebouwen, diplomatieke enclaves, woonwijken en beschermde groene ruimtes, die allemaal oprijzen uit de rotsachtige helling van het Pothohar-plateau aan de voet van de Margalla-heuvels.

De Griekse architect Constantinos Apostolou Doxiadis kreeg de opdracht de acht zones van Islamabad uit te tekenen. Zones Een en Twee vormen het hart van het raster. Elke sector is een perfect vierkant van twee kilometer, onderverdeeld in vier subsectoren en aangeduid met letters en cijfers (bijvoorbeeld F-6 of G-7). Deze gebieden herbergen de oudste – en vaak de meest gewilde – buurten, waar lommerrijke lanen leiden naar overheidsdiensten, ambassades en de clusters van restaurants en cafés die de reputatie van rust van de stad beginnen te ondermijnen. Zones Drie tot en met Vijf omvatten de Margalla Hills, het landelijke achterland en onbebouwd land, met behoud van bossen, beken en dorpen die dateren van vóór de stichting van de stad. De zones daarbuiten liggen grotendeels onbebouwd, in afwachting van toekomstige uitbreiding.

Islamabad ligt op 540 meter boven zeeniveau, op 33,43° N, 73,04° E. De zuidelijke vlakten worden bewaterd door de Kurang-rivier en onderbroken door de Rawal-dam. In het noorden en noordoosten strekt zich het Margalla Hills National Park uit – 89 hectare aan beschermde bergkammen en valleien waar Himalayagorals, blaffende herten en af ​​en toe een luipaard bospaden afspeuren. Drie kunstmatige reservoirs – Rawal, Simli en Khanpur – temperen het microklimaat van de stad en transformeren ruwe moessonvloeden in een constante watervoorziening. De zwaarste geregistreerde stortvloed, 743,3 mm in juli 1995, blijft een waarschuwing voor de grilligheid van de moesson; toch doen deze regens jaar na jaar een groenere kleur herleven die in schril contrast staat met de droogte in Zuid-Pakistan.

Het weer in Islamabad volgt een bijna literaire progressie: een frisse winter met mistige ochtenden en heldere middagen, een korte en milde lente, gevolgd door de verstikkende hitte van de vroege zomer – wanneer de temperaturen in juni regelmatig boven de 38 °C uitkomen – gevolgd door twee maanden onweersbuien met een regenbui die gevoelig is voor overstromingen, gevolgd door een korte, koele herfst. Hoewel er op de hogere heuvels af en toe nachten onder het vriespunt vallen, ziet de stad zelf nooit sneeuw. De skyline wordt daarentegen gekenmerkt door de koepels en torenspitsen van moskeeën die glinsteren tegen de moessonwolken, of door de koperkleurige daken van kantoorgebouwen die oprijzen uit het diepgroen.

Islamabad is ontstaan ​​vanuit de wens om regionale motieven te combineren met moderne gevoeligheden. De Faisal-moskee, ontworpen door de Turkse architect Vedat Dalokay en voltooid in 1986, verwerpt de traditionele koepel ten gunste van een tentachtige driehoekige gebedsruimte en vier hoge minaretten. De uitgestrekte binnenplaats biedt plaats aan 100.000 gelovigen en de zuivere lijnen geven de uitlopers van Margalla een plechtige gratie. Vlakbij doen de bloeiende bloemblaadjes van het Pakistan Monument denken aan Mogol- en islamitische ornamenten, terwijl de muurschilderingen in het interieur de strijd om de stichting van het land in bas-reliëf weergeven. Aan de andere kant van de stad draagt ​​het Secretariat Complex de hand van Gio Ponti, terwijl het gebouw van de Nationale Assemblee van Edward Durell Stone wit marmer combineert met diepe zuilengalerijen, allemaal genesteld tussen de olijf- en jacarandabomen van Constitution Avenue. Daarnaast verrijst het Centaurus Mall met zijn drie hoge torens, een uitdagend bewijs van de economische ambities van Islamabad.

Het Hoofdstedelijk Territorium Islamabad telt meer dan twee miljoen mensen van diverse etnische afkomst. Punjabi's vormen de meerderheid met meer dan 1,15 miljoen sprekers; Pasjtoe volgt met zo'n 415.000, gevolgd door Urdu met bijna 360.000. Hindko, Saraiki, Kasjmiri, Sindhi en kleinere groepen zoals Balti en Brahvi voegen lagen van taalkundige rijkdom toe, terwijl Engels – en de sms-afkorting ISB – de lingua franca is onder de midden- en hogere middenklasse van de stad. Jongeren domineren de leeftijdsgroep: bijna 38 procent is jonger dan vijftien, terwijl minder dan 3 procent ouder is dan vijfenzestig; bijna zestig procent valt tussen de vijftien en vierenzestig, en de geletterdheidsgraad stijgt tot 88 procent – ​​de hoogste van Pakistan.

Meer dan twintig universiteiten trekken academici uit het hele land aan. De glooiende gazons en glazen bibliotheken van Quaid-e-Azam University worden alleen overtroffen door het Technology Park op COMSATS, waar onderzoek in de natuurkunde en een opkomende biotechnologische industrie samenkomen met computerwetenschappen aan NUST en PIEAS. Bahria University, gevestigd in de diplomatieke enclave, en de uitgestrekte campus van de National University of Sciences and Technology benadrukken beide de rol van de stad als het brein van Pakistan, waar ambtenaren, ingenieurs en wetenschappers worden opgeleid die de toekomst van de stad zullen vormgeven.

Hoewel slechts 0,8 procent van de Pakistaanse bevolking hier woont, draagt ​​Islamabad ongeveer 1 procent bij aan het nationale bbp. De Islamabad Stock Exchange – ooit de derde grootste van het land vóór de fusie met de Pakistan Stock Exchange – registreert een dagelijkse omzet van meer dan een miljoen aandelen. Software Technology Parks bij Awami Markaz en Evacuee Trust huisvesten nationale en buitenlandse ICT-bedrijven; een derde park, gesteund door Zuid-Koreaanse investeringen, zou in 2020 worden geopend, wat de status van Islamabad als IT-hub verder zou versterken. In 2010 riep de Wereldbank het uit tot de gemakkelijkste plek in Pakistan om een ​​bedrijf te starten, grotendeels dankzij de gestroomlijnde belastingnaleving door een actieve Large Tax Unit die verantwoordelijk is voor twintig procent van de inkomsten van de Federal Board of Revenue.

Onder de gepolijste gevels van de stad liggen sporen van oude beschavingen. De nabijgelegen Gakhar-forten Pharwala en Rawat – ooit bolwerken van de lokale stamhoofden – waken over een plateau dat ooit de thuisbasis was van Arische, Soaanse en Indusvallei-gemeenschappen. Het dorp Saidpur, misschien wel vijf eeuwen oud, heeft zijn Mogolvijvers en een kleine hindoetempel behouden, een zeldzaam bewijs van een ooit gemengd religieus verleden. Het soefiheiligdom van Pir Meher Ali Shah in Golra Sharif trekt pelgrims die zegeningen zoeken in tuinen waar ooit mystici liepen. Elk voorjaar brengt de urs (sterfdag) van Bari Imam meer dan een miljoen gelovigen naar zijn heiligdom, een festival met qawwali-muziek, wierook en devotie.

Het Lok Virsa Museum bewaart de volkskunst van Pakistan tot in de kleinste details: geborduurd textiel, houtsnijwerk, muziekinstrumenten en sieraden, tentoongesteld aan de voet van de Shakarparian-heuvels. Vlakbij vindt u het Instituut voor Volks- en Traditioneel Erfgoed, met tentoonstellingen van aardewerk en regionale klederdracht. De Nationale Kunstgalerie en privéruimtes zoals Galerij 6 tonen hedendaags werk dat een dialoog aangaat met het modernisme van de stad. Al deze instellingen liggen in het zicht van het glooiende groen van Shakarparian en aan routes die tevens als openbare promenades dienen.

Het buitenleven in Islamabad concentreert zich op de uitlopers van de Margalla. Route 3 is de beroemdste wandeling van de stad: vanaf de rand van het park in sector F-6 klimt hij steil naar een uitkijkpunt in dertig tot vijftig minuten, waarna hij nog een uur slingert naar Pir Sohawa, waar de restaurants The Monal en La Montana als eetzalen met een weids uitzicht boven de stad uittorenen. De lente brengt wilde bloemen in het struikgewas, terwijl de heldere herfstlucht de wazige silhouetten van Murree en Peshawar onthult en, bij de helderste ochtenden, de sneeuw van de Grote Himalaya.

Islamabad International Airport, geopend in april 2018 ten zuidwesten van de stad, beslaat negentien vierkante kilometer en biedt plaats aan dubbeldekkers van de Airbus A380. Binnenlands vervoert de Rawalpindi-Islamabad Metrobus – een snelbusnetwerk dat in 2015 werd geopend en in 2022 werd uitgebreid naar de nieuwe luchthaven – werknemers en studenten over 83,6 km aan speciale corridors. E-ticketing en intelligente systemen zorgen voor efficiëntie, terwijl toekomstige voorstellen voor snelvervoer gericht zijn op het verbinden van satellietsteden. Belangrijke wegverbindingen zijn onder andere de snelweg M-2 naar Lahore en de M-1 naar Peshawar, en de Faizabad Interchange vervoert dagelijks 48.000 voertuigen tussen Islamabad en Rawalpindi. De treinverbinding vanaf station Margalla, hoewel beperkt, maakt de triade van moderne mobiliteitsopties compleet.

Bezoekers ontdekken al snel dat de straten van Islamabad zowel orde als etiquette impliceren. Sectoren F-5 tot en met G-7 wemelen van cafés, boetieks en galerieën; E-8 en E-9 behoren tot militaire woningen, die zonder toestemming verboden terrein zijn. G-7, G-8 en G-9 huisvesten bedienden en ambachtslieden en staan ​​bekend om hun familiale gastvrijheid. Sociale gebruiken weerspiegelen conservatieve waarden: vrouwen mogen geen handdruk geven en militaire installaties mogen niet zonder toestemming worden gefotografeerd. Uitnodigingen voor thee of maaltijden zijn de valuta van vriendschap; weigeren is het risico lopen op wrok. Alcohol is verboden, maar gastvrijheid bloeit op in saffraanmelkthee en de gedeelde schotels biryani, kebab en verse naan.

In een land waar megasteden om de aandacht vechten, blijft Islamabad een buitenbeentje: de droom van een architect, gezaaid op glooiende heuvels, geregeerd door een ethos van orde en groen, maar tegelijkertijd bezield door de golven van de geschiedenis en de constante hartslag van het moderne leven. Het is een stad die tegelijk gepland en organisch is, waar ceremoniële boulevards en oude voetpaden samenkomen, en waar de "Stad van de Islam" laat zien dat hoofdsteden zelfs in de 21e eeuw de eisen van de staat in evenwicht kunnen brengen met de ongetemde ritmes van natuur en herinnering.