Goa

Goa beslaat een smalle strook aan de westkust van India, ingesloten door de Sahyadri (Westelijke Ghats) in het oosten en de Arabische Zee in het westen. Met een oppervlakte van slechts 3702 km² tussen 14°54′ en 15°40′ noorderbreedte en 73°40′ en 74°20′ oosterlengte is het de kleinste staat van India qua landoppervlak en een van de minst bevolkte staten, met ongeveer 1,46 miljoen inwoners in 2011. Maharashtra grenst aan de noordgrens, Karnataka omsluit de oost- en zuidgrens en de zee bestrijkt de westkust. Panaji (Panjim) is de administratieve hoofdstad, terwijl Vasco da Gama het grootste stedelijke centrum is. Konkani, de moedertaal van de meeste inwoners, is de officiële taal.

Geologisch gezien behoort Goa tot de kuststrook van Konkan, een steile helling die oprijst tot aan de Westelijke Ghats. Het terrein bestaat uit roodbruine lateritische bodems, rijk aan ijzer- en aluminiumoxiden, die afwisselen met alluviale en leemachtige afzettingen in rivierdalen. Landinwaarts, tussen Molem en de grens met Karnataka bij Anmod, liggen gesteenten van Trondjemeitisch gneis dat dateert van zo'n 3,6 miljard jaar geleden – een van de oudste op het subcontinent – ​​waarvan één exemplaar tentoongesteld is aan de Universiteit van Goa. De hoogste bergtop van de staat, Sonsogor Peak, reikt tot 1026 meter. Een kustlijn van 160 kilometer omlijst met palmbomen omzoomde stranden en estuariene binnenwateren, doorsneden door zeven grote rivieren: de Mandovi en de Zuari, verbonden door het Cumbarjua-kanaal; en de Terekhol, de Chapora, de Galgibag, de Talpona en de Sal. Deze waterwegen, gevoed door de zuidwestmoesson, voeren 69 procent van het stroomgebied van Goa af en behoren tot de drukste kanalen in het binnenland van India. Meer dan 40 estuariene, acht mariene en 90 riviereilanden bezaaien de waterwegen, terwijl meer dan 300 oude waterreservoirs uit de Kadamba-dynastie en zo'n 100 geneeskrachtige bronnen het landschap sieren.

Het klimaat volgt het patroon van de tropische moesson. De temperaturen pieken in mei boven de 35 °C, met een luchtvochtigheid die de schijnbare hitte opdrijft tot bijna 48 °C, voordat de moessonwolken in juni arriveren. Meer dan 90 procent van de jaarlijkse regenval van 3.048 mm in Goa valt in september. Van oktober tot en met januari is er een drogere periode; februari tot en met mei is een periode van stijgende hitte voorafgaand aan de moesson.

Een kustlijn met witte zandstranden en dichtbegroeide, altijd groene bossen net landinwaarts bevordert de biodiversiteit die tot de belangrijkste hotspots van de Westelijke Ghats behoort. De watervallen van Dudhsagar, Amboli en Mangeli leiden moessonstromen door het ghatgebied. Bosreservaten bieden onderdak aan endemische amfibieën, vogels en vlinders, wat bijdraagt ​​aan de ecologische aantrekkingskracht van de staat.

De menselijke geografie van Goa weerspiegelt eeuwenlange externe invloeden, die zich over inheemse culturen hebben verspreid. In 1510 vestigden Portugese kooplieden en veroveraars een machtspositie die 456 jaar duurde en lokale en Europese tradities vermengde. De Indiase militaire annexatie in 1961 – de bevrijding van Goa in eigen land en de invasie van Goa in Portugal genoemd – maakte een einde aan de koloniale overheersing. Overblijfselen van Portugese planning zijn nog steeds te vinden in de kloosters en kerken van Oud-Goa, de koloniale straten van Margão en het architectonische ornament van Panaji. De Bom Jesus-basiliek, een van de werelderfgoedmonumenten van Goa, herbergt de overblijfselen van Franciscus Xaverius; de laatste officiële tentoonstelling vond plaats in 2014.

Bestuurlijk is Goa verdeeld in een Noord- en Zuid-district, elk onder toezicht van een districtsbestuurder. Noord-Goa, met hoofdzetel in Panaji, bestaat uit drie districten (Panaji, Mapusa, Bicholim) en vijf talukas: Tiswadi, Bardez, Pernem, Bicholim en Sattari. Zuid-Goa, met Margão als middelpunt, omvat vijf districten (Ponda, Mormugao-Vasco, Margão, Quepem, Dharbandora) en zeven talukas: Ponda, Mormugao, Salcete, Quepem, Canacona, Sanguem en Dharbandora. Panaji is de enige gemeente van de staat; dertien andere steden hebben een gemeenteraad. In totaal telt Goa 334 dorpen. Volgens lokale architecten vormen deze dorpen nog steeds het hart van het Goaanse leven. Hun overzichtelijke straatjes en dorpspleinen zorgen voor een tempo en openheid die in stedelijke centra ontbreken.

In 2011 woonde 62 procent van de inwoners van Goa in stedelijke gebieden, een percentage dat landelijk ongeëvenaard is. De bevolkingsdichtheid bedroeg 394 inwoners per vierkante kilometer; de geslachtsverhouding was 973 vrouwen per 1000 mannen; en de geplande stammen vertegenwoordigden iets meer dan 10 procent van de inwoners. Migratie heeft de demografische balans veranderd: in 2021 was meer dan de helft van de permanente inwoners afkomstig van buiten Goa, voornamelijk uit de buurlanden Karnataka en Maharashtra, waarmee ze het aantal inwoners dat in de staat geboren is, overtroffen.

Religie weerspiegelt historische verschuivingen: in 2011 was het aandeel hindoes 66 procent, het aandeel christenen 25 procent, het aandeel moslims 8 procent en het aandeel sikhs 0,1 procent. Ondanks deze diversiteit blijven spanningen tussen bevolkingsgroepen zeldzaam. Traditionele gebruiken en festivals – Diwali, Shigmo, Chavath, carnaval, Kerstmis – weerspiegelen beide religies, terwijl de Deepa-pastambha (lampetoren) en het kruis naast elkaar staan ​​in religieuze processies.

De economie van Goa behoort tot de welvarendste van India. Met een netto binnenlands product van de staat van 7,24 miljard dollar in 2015-2016 en een geschatte waarde van 11 miljard dollar in 2017, staat Goa op de tweede plaats qua menselijke ontwikkeling en heeft het het op één na hoogste bbp per hoofd van de bevolking van het land, ongeveer tweeënhalf keer het nationale gemiddelde. De elfde financiële commissie prees de infrastructuur van Goa; een nationale bevolkingscommissie beoordeelde de stad als de hoogste qua levenskwaliteit.

Toerisme is de basis van de welvaart van de staat. Meer dan twee miljoen bezoekers kwamen in 2010, waaronder zo'n 1,2 miljoen buitenlanders. Het jaarlijkse bezoekersaantal bedraagt ​​nu meer dan 2,5 miljoen, van wie er zo'n 400.000 uit het buitenland komen. Twee seizoenen bepalen de vraag: het hoogseizoen in de winter trekt Europeanen en anderen die op zoek zijn naar een droog, mild klimaat; de zomer, met een gematigde moesson, blijft populair bij binnenlandse toeristen, die zich aangetrokken voelen tot het smaragdgroene binnenland en de lagere accommodatiekosten. Noord-Goa trekt mensen aan die op zoek zijn naar een gevarieerd aanbod aan restaurants, uitgaansgelegenheden en middenklasse accommodaties; Zuid-Goa trekt bezoekers aan die op zoek zijn naar rustigere kusten en luxe resorts. National Geographic plaatst Goa op de zesde plaats van de wereldwijde uitgaanssteden; CNN plaatste Patnem Beach in Palolem op de derde plaats in de Top 20 Aziatische stranden. Watersporten – van jetskiën bij Baga tot parasailen bij Calangute – dragen bij aan de aantrekkingskracht van de kustlijn.

Landbouw floreert op mineraalrijke bodems en een hoge luchtvochtigheid; cashew-, kokos- en rijstvelden omzomen dorpswegen. Mijnbouw, de tweede grootste industrie van de staat, wint ijzererts, bauxiet, mangaan en andere mineralen. De haven van Mormugao verwerkte in 2007 meer dan 31 miljoen ton vracht – bijna 40 procent van India's ijzerertsexport – maar ecologische zorgen en illegale activiteiten hebben geleid tot juridische en milieuproblemen.

De transportinfrastructuur combineert historische routes met moderne verbindingen. Twee internationale luchthavens bedienen de staat: de al lang bestaande burgerenclave Dabolim en de nieuwere Manohar International Airport in Mopa, die in maart 2023 internationale vluchten opende en binnen vijf maanden 30 procent van het luchtverkeer voor zijn rekening nam. Luchtvaartmaatschappijen verbinden Goa met hubs in de Golfregio – Doha, Dubai, Muscat, Sharjah, Koeweit – via luchtvaartmaatschappijen zoals Air India, IndiGo, Qatar Airways en andere.

Het wegennetwerk is gecentreerd rond vier nationale snelwegen: NH-66 langs de kust naar Mumbai en Mangalore; NH-4A oostwaarts naar Belgaum en de Deccan; NH-366 die NH-66 met de haven verbindt; en NH-768 die Panaji en Ponda verbindt. Een smallere berm, die is vrijgesteld van de standaard Indiase snelwegbreedte, behoudt het lokale karakter, maar beperkt zwaar verkeer. Staats- en districtswegen strekken zich uit over nog eens 1.047 km. Particuliere bussen, door de overheid beheerde routes van de Kadamba Transport Corporation en informele "pilots" (motortaxi's) bedienen de meeste steden, terwijl veerboten de rivieroevers overbruggen. De voorgestelde snelwegen – Nagpur-Goa tegen 2028/29 en de Konkan-corridor – beloven de langeafstandsverbindingen te verkorten.

Spoorlijnen doorkruisen de kust en het achterland. De Zuidwestelijke Spoorweg, aangelegd onder Portugees bewind, loopt van Vasco via Margão naar Hubli; de Konkanspoorweg, voltooid in de jaren 90, loopt parallel aan de kust. Een voorgestelde Panaji-metro en een ambitieus maar mislukt Skybus-concept met zwevende rails weerspiegelen de voortdurende inspanningen om het stedelijk vervoer te diversifiëren.

De dorpen van Goa vormen een contrast met de drukte aan de kust. Nederzettingen zoals Assolna, Cortalim, Raia en Shiroda liggen dicht bij toeristische trekpleisters, maar hebben een ingetogen charme behouden: betegelde huizen, gebeeldhouwde deuren, oude kapellen en dorpsputten. Hier leven tradities voort in de vorm van houtsnijwerktempels en Konkani-festivals die al van vóór de Europese overheersing dateren.

Eeuwenlang emigreerden veel katholieken uit Goa naar Mumbai, Pune, Oost-Afrika, Portugal, Canada en Australië, waarbij ze hun voorouderlijke huizen achterlieten, verwikkeld in erfenisgeschillen. In de afgelopen decennia hebben terugkerende expats deze huizen omgebouwd tot gastenverblijven, waardoor lokale bestaansmiddelen werden gecombineerd met internationale connecties.

De beste maanden voor een bezoek zijn tussen half november en half februari, wanneer de regenval afneemt en de temperaturen overdag rond de 30 °C schommelen. Door een complex verleden – oude geologie, koloniale erfenissen, moderne ontwikkeling – te consolideren tot een levende mozaïek van cultuur, ecologie en economie, blijft Goa een microkosmos van gelaagde identiteiten, gevormd door water en wind, door handel en traditie, en door de veerkrachtige gemeenschappen die het hun thuis noemen.