Novi Sad

Od 2000. godine broj posetilaca koji posećuju Novi Sad postepeno se povećavao. Svake godine početkom jula, tokom godišnjeg muzičkog festivala EXIT, grad je prepun mladih ljudi iz cele Evrope. Preko 200,000 ljudi prisustvovalo je događaju 2008. godine, što je Novi Sad stavilo na mapu letnjih festivala u Evropi i inostranstvu. Osim EXIT festivala, Novosadski sajam u grad dovodi mnoge poslovne ljude; u maju se u gradu održava najveća poljoprivredna izložba u ovoj oblasti, koja je 600,000. godine privukla 2005 posetilaca. Tu je i turistička luka na Varadinskom mostu u centru grada koja dočekuje brodove za krstarenje rekom Dunav iz cele Evrope.

Petrovaradinska tvrđava, koja gleda na grad i pruža slikovit pogled na grad, najpoznatija je građevina u Novom Sadu. Osim tvrđave, tu je i antičko područje Starog Grada, koje ima nekoliko spomenika, muzeja, kafića, restorana i prodavnica. U blizini se nalazi i Nacionalni park Fruška gora, oko 20 kilometara (12 milja) od centra grada.

Novi Sad je drugi kulturni centar Srbije (posle Beograda), a opštinske vlasti rade na tome da grad učini privlačnijim za razne kulturne događaje i muzičke nastupe. Novi Sad je od 2000. godine domaćin EXIT festivala, najvećeg muzičkog letnjeg festivala u Srbiji i okolini, kao i jedinog srpskog festivala alternativnog i savremenog teatra. Ostale značajne kulturne manifestacije su Zmajeve dečije igre, Dani Brazila – novosadski samba karneval, Međunarodni novosadski književni festival, Sterijino pozorje, Novosadski džez festival i mnoge druge.

Pored Srpskog narodnog pozorišta, najznačajnija pozorišta su Pozorište mladih, Kulturni centar Novog Sada i Novosadsko pozorište. Novosadska sinagoga takođe je domaćin brojnih kulturnih događaja širom grada. Offset Srpske akademije nauka i umetnosti, Biblioteka Matice srpske, Gradska biblioteka Novog Sada i Azbukum su među ostalim gradskim kulturnim ustanovama. U gradu se nalaze i vojvođanske kulturne institucije, uključujući Vojvođansku akademiju nauka i umetnosti i Arhiv Vojvodine, koji ima brojne zapise iz Vojvodine koji sežu do 1565. godine.

U gradu se nalazi niz muzeja i galerija, javnih i privatnih. Najpoznatiji muzej u gradu je Muzej Vojvodine, koji je osnovala Matica srpska 1847. godine i ima stalnu zbirku srpske kulture i života u Vojvodini kroz istoriju. Muzej Novog Sada u Petrovaradinskoj tvrđavi ima stalnu zbirku istorije tvrđave.

Galerija Matice srpske je najveća i najprestižnija galerija u gradu, sa dve lokacije u centru grada. Tu su i Galerija likovnih umetnosti – Poklon zbirka Rajka Mamuzića i Spomen-zbirka Pavla Beljanskog, koja poseduje jednu od najvećih zbirki srpske umetnosti od 1900-ih do 1970-ih.

Novi Sad ima četvorogodišnju umereno kontinentalnu klimu. Jesen traje duže od proljeća, sa dugim intervalima sunca i topline. Zima nije tako oštra, sa prosječno 22 dana temperatura ispod nule i 25 dana snježnih padavina. Najhladniji mjesec je januar, sa prosječnom temperaturom od 1.9 °C (28.6 °F). Proljeće je često kratko i vlažno, dok ljeto dolazi iznenada. Najniža temperatura ikada zabeležena u Novom Sadu bila je 30.7 stepeni Celzijusa (23.3 stepena Farenhajta) 24. januara 1963. godine, dok je najviša temperatura ikada zabeležena bila 41.6 stepeni Celzijusa (106.9 stepeni celzijusa) 24. jula 2007. godine.

Povetarac sa istoka-jugoistoka Klimu ovog područja karakteriše košavska, koja vijuga sa Karpata i donosi vedro i suvo vreme. Duše uglavnom tokom jeseni i zime, sa razmacima od 2-3 dana. Prosečna brzina Košave je 25 do 43 kilometra (16 do 27 milja) na sat, međutim određeni udari mogu da pređu 130 km/h (81 mph). Može izazvati snježne nanose zimi kada je praćena snježnim olujama.

Naselje se nalazi na Dunavskom meandru u obliku slova S, koji je ispod petrovaradinske stene širok samo 350 metara. Deo kanala Dunav-Tisa-Dunav prolazi kroz centar grada i uliva se u Dunav. Najveći deo grada se nalazi na levoj obali Dunava, u Bačkoj, dok se manji delovi, Petrovaradin i Sremska Kamenica, nalaze na desnoj obali, u Sremskom (Sremskom) regionu. Bačka strana grada nalazi se na jednoj od najjužnijih niskih tačaka Panonske nizije, dok je Frukogorska strana (Srijem) horst planina. Aluvijalne ravni Dunava su dobro formirane, posebno na levoj obali, koja je na nekim mestima udaljena 10 kilometara (6 milja) od reke. Znatan deo Novog Sada izgrađen je na rečnoj terasi sa nadmorskom visinom od 80 do 83 metra (262 do 272 stope). Osim na području Ribnjaka, severni deo Fruške gore čine ogromne klizišta koja nisu aktivna (između Sremske Kamenice i Petrovaradinske tvrđave).

Grad ima ukupnu površinu od 699 kvadratnih kilometara (270 kvadratnih milja), sa urbanom površinom od 129.7 km2 (50 kvadratnih milja).

Novi Sad je tipičan grad srednje Evrope. Budući da je grad bio gotovo potpuno devastiran tokom revolucije 1848/1849, postoji samo nekoliko građevina prije 19. stoljeća, pa arhitektura iz 19. stoljeća dominira centrom grada. Stare male nastambe nekada su dominirale gradskim pejzažom oko centra, ali ih zamenjuju novi neboderi sa više spratova.

Novi Sad je privredni centar Vojvodine, najplodnijeg poljoprivrednog područja Srbije. Grad je takođe jedan od najznačajnijih privrednih i kulturnih centara u Srbiji i bivšoj Jugoslaviji.

Novi Sad je uvek bio umereno razvijen grad u Jugoslaviji. Njegov BDP po glavi stanovnika bio je 172 procenta jugoslovenskog proseka 1981. Tokom 1990-ih, grad (zajedno sa ostatkom Srbije) je bio pod velikim uticajem međunarodno nametnutog trgovinskog embarga i hiperinflacije jugoslovenskog dinara. Embargo i loše upravljanje privredom uzrokuju degradaciju ili kolaps nekada moćnih industrijskih konglomerata kao što su Novkabel (poslovanje električnih kablova), Pobeda (metalna industrija), Jugoalat (alati), Albus i HINS (hemijska industrija). Rafinerija nafte, koja se nalazi severoistočno od grada (zajedno sa termoelektranom), u blizini naselja Šangaj, gotovo je jedini mogući postojeći veliki objekat.

Novosadska privreda se u velikoj meri oporavila od tog vremena, a od 2001. godine je naglo porasla, prelazeći od industrije vođene ka ekonomiji vođenoj tercijarnim sektorom. Procedure privatizacije državnih i društvenih industrija, kao i jaki privatni poticaji, povećali su udio privatnih korporacija u okrugu na više od 95 posto, a mala i srednja preduzeća dominirala su ekonomskim rastom grada.

Brojne institucije, uključujući Vojvoansku banku, Erste banku, Kulsku banku, Crédit Agricole, Metals banku, NLB Continental banku i Panonsku banku, svedoče o značaju Novog Sada kao finansijskog centra, kao i drugog po veličini osiguravajućeg društva u Srbiji, DDOR Novi Sad. U gradu se nalaze i glavne kompanije za naftu i gas, Naftna industrija Srbije i Srbijagas. Takođe služi kao lokacija tržišta pšenice.

Novi Sad je takođe drugi najveći centar informacionih tehnologija u Srbiji, iza Beograda. Kompanije koje se nalaze u Novom Sadu prikupile su značajne količine novca, uključujući Content Insights, koji je prikupio 1.1 milion evra, i DryTools, koji je upravo obezbedio 300,000 evra od South Central Ventures. Alter Ego Architects, novosadska firma, kreirala je i pametni telefon odštampan 3D.

Zavod za statistiku Srbije objavio je listu najrazvijenijih opština u Srbiji na kraju 2005. godine, na kojoj je Novi Sad po nacionalnom dohotku na sedmom mestu, posle pojedinih beogradskih opština i Bečeja, sa 201.1 odsto više od srpskog proseka.