Sorrento

Sorrento, Güney İtalya'nın Campania bölgesindeki Sorrentine Yarımadası'nda 9 km²'lik bir alana yayılmış, 15.163 nüfusa sahip bir şehir ve komündür. Napoli Körfezi'ne bakmaktadır ve Napoli ile Pompei arasındaki Circumvesuviana demiryolu hattının güney ucunda yer almaktadır.

Sorrento'nun kökenleri, yerli Oscan topluluklarının Tiren sularının üzerindeki uçurumlara yerleşimler kurduğu antik çağlara kadar uzanır. Efsane, kasabayı, efsaneye göre Punta Campanella'daki Li Galli adacıkları yakınlarındaki kayalık tüneklerden antik denizcileri tuzağa düşüren efsanevi sirenlerle iç içe geçirir. Cumhuriyet ve İmparatorluk döneminde bilinen adıyla Latince Surrentum, ılıman iklimi ve bereketli çevresiyle imparatorların himayesinden yararlanmıştır. Tiberius ve Claudius'un, narenciye bahçeleri ve Vezüv manzaralarıyla çekilen yakındaki villalarda vakit geçirdikleri söylenir.

Ortaçağ döneminde Sorrento'nun talihi artıp azaldı. Ünlü bir bölüm Kraliçe Giovanna d'Angiò'nun kaprisli yolculuğunu anlatır: deniz kenarındaki köşkü ve bitişiğindeki doğal yüzme havuzu hem zevk hem de zulüm sahneleri haline geldi. Kaprislerini tatmin ettikten sonra sevgililerini derinliklere gönderdiği söylenir. Bu tür hikayeler, korkunç olsa da, kasabanın Avrupa'nın güçlüleri için uzun süredir devam eden cazibesini vurgular.

Rönesans, Sorrento'ya edebi bir miras bıraktı. 1544'te doğan Torquato Tasso, ateşli imgelerle dolu epik şiiri Gerusalemme Liberata'yı kaleme aldı. Dizelerinde yarımadanın duende'si yansıtılır: turunçgil kokulu sokaklarına ve tüf taşlı cephelerine nüfuz eden tarifsiz bir ruh. Sonraki yüzyıllarda, Romantik şairler ve düşünürler istikrarlı bir şekilde geldiler. Lord Byron kıyılarına hayran kaldı; John Keats kasideler besteledi; Johann Wolfgang von Goethe seyahatini kayıt altına aldı; Friedrich Nietzsche ve Henrik Ibsen, güneşli meydanlarında ilham buldu.

Zanaatkar gelenekleri nesillerdir Sorrento'nun kumaşına işlenmiştir. Küçük atölyeler kobalt ve aşı boyasıyla sırlanmış seramiklerde uzmanlaşmıştır. Dantel işçileri keten ipliklerinden karmaşık motifler çıkarır. Marquetry zanaatkarları zeytin ve ceviz ağaçlarını hassasiyetle kakmaktadır. Bu meslekler, önceki dönemlere göre ticari olarak daha az önemli olsa da, yerel ustalığın elle tutulur işaretlerini arayan seçici ziyaretçilere hitap etmeye devam etmektedir.

19. ve 20. yüzyılın başlarında Sorrento, aydınlar ve besteciler için bir çekim merkezi olarak statüsünü resmileştirdi. Giambattista De Curtis'in kardeşi Ernesto'nun bestesine yazdığı 1902 tarihli "Torna a Surriento" adlı şarkı, kasabayı kültürel hafızaya kazıdı. Onlarca yıl sonra, 1985'in boğucu yazında, Lucio Dalla körfeze bakan bir villada oturdu ve "Caruso"yu, kayıp ve özlemle dolu bir balad olarak besteledi; bu, Sorrento ile yarım yüzyıllık bağının bir kanıtıydı ve daha sonra Raffaele Lauro'nun 2014 tarihli kroniğinde ölümsüzleştirildi.

Dünya savaşları arasında Sorrento, uluslararası üne sahip figürler çizdi. Maxim Gorky, 1920'lerde gezinti yollarında sürgün ve ilham buldu. Yazarlar, müzisyenler ve ressamlar silinmez izler bıraktı: onların düşünceleri ve anıları, Sorrento'nun yaratıcı enerjinin bir potası olarak ününü destekliyor.

Modern Sorrento çeşitli akımlarla nabız atıyor. Turizm, tarım ve gemi yapımcılığı geçim kaynaklarını gölgede bıraktı. Oteller ve trattorie'ler, 1946'ya kadar Castellammare di Stabia-Sorrento tramvayının geçtiği Corso Italia'yı (devlet yolu 145) çevreliyor. Feribotlar ve deniz otobüsleri, yolcuları Napoli, Capri, Positano, Amalfi ve Ischia'ya taşıyan Marina Piccola'dan kalkıyor. Marina Grande'de, deneyimli balıkçılar eğlence teknelerinin yanında ağlarını onarıyor. Circumvesuviana demir yolu, hem yolcuları hem de gezginleri düzenli bir şekilde Napoli, Pompeii ve Herculaneum'a taşıyor. Sorrento Dostları tarafından ayrıntılı olarak açıklanan otobüs güzergahları bu bağlantıları tamamlıyor.

Tarım, yarımadanın kireçli topraklarında devam ediyor. Limon bahçeleri, bölgenin imzası olan limoncello'nun temelini oluşturan keskin kabukları veriyor. Üzüm bağları teraslı yamaçlara tırmanıyor. Ceviz ve zeytin ağaçlarından oluşan korular, DOP Penisola Sorrentina adını taşıyan fındık ve yağ sağlıyor. Mütevazı bir süt endüstrisi, yerel halkın kahvaltıda keyifle tükettiği peynirler üretiyor. Ahşap talaşı ve keten boyası aromaları, dolaplar, ince kakmalar ve danteller üreten atölyelerde kalıyor.

Sorrento, Akdeniz iklimi yaşar (Köppen Csa): kışlar ılıktır ve periyodik yağmurlarla ıslatılır; yazlar kuru masmavi gökyüzünün altında kavrulur. Nisan 2013'te kısa bir sıcak hava dalgası sıcaklıkları 29 °C'ye çıkardı. Deniz meltemleriyle birleşen bu sıcaklık, Romalıların neden uzun zaman önce burada inziva villaları kurduklarını ve yüzyıllar sonra kültür hacılarının neden hala güneşli teraslarına doğru yöneldiklerini vurgular.

Spor hayatı, Eccellenza Campania kademesindeki Stadio Italia'da fikstürler oynayan Football Club Sorrento'da ifadesini bulur. Maçlar, tezahüratları körfezin ötesinde yankılanan yerel tutkunları çeker. Bu toplumsal coşku, kasabanın sanatsal mirasını ve tarımsal kalp atışlarını tamamlar.

Amalfi Drive, dik uçurumlara oyulmuş dar bir asfalt şerit, Sorrento'yu Amalfi'ye Riviera boyunca yirmi kilometre boyunca bağlar. Keskin virajlarından, sürücüler ve bisikletçiler Napoli'yi, Vezüv'ün dumanlı konisini ve Capri'nin sedefli hatlarını görürler. Baş döndürücü düşüşüne rağmen, rota dramatik manzaraların bir sembolü olmaya devam ediyor.

Altyapı iyileştirmeleri Sorrento'yu metropol bağlamına daha sıkı bir şekilde yerleştirdi. Circumvesuviana'nın buradaki son durağı, Napoli'ye günlük gidiş gelişleri kolaylaştırıyor. İki derin su limanı—Mergellina ve Molo Beverello—bölgesel başkente hizmet ederken, Sorrento'nun kendi limanları su altı kanatlı gemilere ve yelkenli gemilere ev sahipliği yapıyor. Alessandro Ferretti tarafından 1893'te hizmete açılan füniküler 1896'da faaliyetlerine son vermiş olsa da, kısa süreli görev süresi zorlu arazilerde yenilikçi ulaşım için süregelen arayışın kanıtıdır.

Sorrento'nun ekonomisi bugün kültürel ve deniz kenarı mesleğine dayanmaktadır. Turizm, konaklama, yemek ve el sanatları dükkanlarından oluşan bir takımyıldız tarafından desteklenerek en önemli unsur olmaya devam etmektedir. Ancak bu modern görünümün altında, kadim kökler varlığını sürdürmektedir: efsaneler, imparatorlar, şairler ve sirenler - bunlar kasabanın taşlarında ve marina duvarlarına çarpan dalgaların sessiz mırıltısında bir arada bulunmaktadır.

Sorrento, mit ve gerçekliğin, ticaret ve zanaatın, tarihin ve anlıklığın birleştiği bir yer olarak varlığını sürdürüyor. Kompakt sokakları tefekküre davet ediyor. Terasları geniş perspektiflere hükmediyor. Burada, şimdiki zaman, tarihi dönemlerin fonunda ortaya çıkıyor. Kasabanın ayırt edici karakteri bu birleşmeden ortaya çıkıyor—sürekliliğin ve kimliğini tanımlayan incelikle işlenmiş ayrıntıların bir kanıtı.