Saganaki (smażony ser grecki)

Niewiele przystawek oddaje ducha greckiej kuchni lepiej niż saganaki. Gruby plaster ostrego sera, obtoczony w mące i smażony na złoty kolor, trafia na stół, skwiercząc. Jego zewnętrzna warstwa tworzy chrupiącą skórkę, która ustępuje miejsca ciepłemu, rozpływającemu się w środku. Pierwszy kęs to eksplozja kremowego, kwaskowatego smaku, rozjaśnionego sokiem z cytryny lub posypką z pieprzu. W tawernach i domach w całej Grecji saganaki często prowadzi ucztę, tworząc nastrój do dzielenia się daniami i ożywionych rozmów.

Nazwa saganaki w rzeczywistości odnosi się do małej, dwurączkowej patelni używanej do jej przygotowania. Słowo pochodzi od tureckiego słowa sahan, oznaczającego patelnię, z greckim zdrobnieniem -aki. Tradycyjnie saganaki przygotowuje się z twardego białego sera owczego lub koziego, który dobrze znosi smażenie. Popularne sery to kefalograviera i kefalotyri z Grecji oraz kasseri z Macedonii. Sery te mają wysoką temperaturę topnienia i słony, pikantny smak. Niektórzy kucharze używają nawet halloumi lub marynowanej fety; każdy z nich nadaje nieco inny smak. Smażony ser podaje się na gorąco, często skropiony oliwą z oliwek i świeżo wyciśniętym sokiem z cytryny.

W Grecji saganaki jest zazwyczaj spożywane jako przystawka lub element meze. Goście często dekorują je ćwiartką cytryny, aby dodać mu blasku. Aby nadać potrawie świątecznego charakteru, niektórzy dodają odrobinę ouzo lub brandy tuż przed podaniem. Podpalony przy stole ser staje się efektownym daniem „płonącego sera” – często towarzyszą mu okrzyki „OPA!” (ta żywa tradycja narodziła się w grecko-amerykańskich restauracjach). W Atenach i greckich tawernach ten dramatyczny krok jest opcjonalny; wielu po prostu skrapia gorący ser cytryną, aby uwolnić jego naturalny aromat.

Saganaki, składające się z zaledwie kilku składników, jest szybkie w przygotowaniu i niezwykle sycące. Danie stanowi pikantny kontrast dla oliwek i grillowanych warzyw. Podawaj z ciepłą pitą lub chrupiącym chlebem, aby nabrać kleisty miąższ i oliwę z oliwek. Choć kojarzone z Grecją, smażony ser ma starożytne korzenie sięgające czasów bizantyjskich. Dziś saganaki pozostaje uwielbianym daniem – chrupiące i rozgrzewające, proste, a zarazem wyraziste w smaku. Jego przygotowanie jest równie przyjemne, co jedzenie, zmieniając skromny ser w nieodpartą ucztę.