10 Prachtige Steden In Europa Die Toeristen Over Het Hoofd Zien
Terwijl veel van Europa's prachtige steden overschaduwd worden door hun bekendere tegenhangers, is het een schatkamer van betoverde steden. Van de artistieke aantrekkingskracht…
De dresscode van Marokko is verweven met een rijke mix van geloof, traditie en het moderne leven. Een overweldigende meerderheid van de Marokkanen is soennitisch, en de islam – de officiële staatsgodsdienst – bepaalt de normen van bescheidenheid. De Marokkaanse stijl weerspiegelt echter ook het Amazigh (Berber) erfgoed, Andalusische invloeden en een Frans koloniaal erfgoed. In steden als Casablanca of Marrakech staan mannen in maatpakken zij aan zij met jongeren in jeans en djellaba's; vrouwen in zwierige kaftans en sjaals lopen voorbij in westerse rokken of tunieken. In landelijke Berberdorpen of de Sahara zijn hoofddoeken en gewaden met capuchons gebruikelijker, als bescherming tegen zon, zand en traditie. Deze identiteitslagen creëren een complexe maar hanteerbare code voor reizigers: een code die geworteld is in de nadruk die de islam legt op bescheidenheid, getemperd door de lokale cultuur en het warme klimaat. Inzicht in de Marokkaanse normen – van kosmopolitische pleinen tot bergoases – helpt bezoekers zich respectvol te kleden en zich aan te passen aan de omgeving.
De toewijding van de Marokkaanse samenleving aan bescheidenheid, die alle geslachten gemeen hebben, komt tot uiting in kleding. Over het algemeen bedekken zowel mannen als vrouwen hun armen en benen in het openbaar. Reizigers zullen dus veel cultureel bewijs van de islam zien, waaronder traditionele kleding, en van hen wordt verwacht dat ze zich kleden en gedragen volgens de lokale gebruiken. Vrouwen (en mannen) in Marokko dragen vaak losse, lange kledingstukken: de djellaba, een gewaad met capuchon tot aan de enkels, is alomtegenwoordig voor mannen en veel vrouwen. Hoofdbedekking is gebruikelijk voor vrouwen op het platteland – de haik of melhfa – hoewel er geen Marokkaanse wet is die vrouwen verplicht een sluier te dragen. Buitenlandse vrouwen zijn wettelijk niet verplicht hun hoofd te bedekken, en je zult "vrouwen met en zonder hoofddoek" zien. (Niqabs en volledige sluiers zijn zeer zeldzaam.) Mannen dragen doorgaans een lange broek of serwal (wijde broek) en lange mouwen; traditionele thobes of gandoura's verschijnen in conservatieve kringen, maar veel jongere mannen dragen gewoon westerse shirts en jeans.
In heel Marokko kunnen kleur en vorm variëren. De Amazigh (Berber) traditie draagt bij aan levendige patronen en stoffen: vrouwenkaftans (ornament lange jurken) bloeien vaak op met borduurwerk en felle tinten, die eeuwenlange handel en vakmanschap weerspiegelen. De beroemde Marokkaanse kaftan – hoewel qua naam vergelijkbaar met Ottomaanse kleding – arriveerde eeuwen geleden via Andalusische vluchtelingen, ooit voorbehouden aan royalty en nu gebruikelijk op bruiloften en festivals. Een ander voorbeeld is de woestijntagelmust of shmagh – een lange doek om te wikkelen als tulband of sluier – die in het zuiden wordt gedragen als bescherming tegen de Saharawind. Djellaba's voor mannen op het platteland zijn vaak verkrijgbaar in neutrale aardetinten (beige, grijs) voor warmtebeheersing; een brede capuchon (qab) kan over het hoofd worden getrokken ter bescherming tegen stormen of felle zon. In de Hoge Atlas helpen traditionele damesjassen en gebreide wollen serwalbroeken tegen de kou in de bergen. Terwijl moderne, stedelijke Marokkanen vaak T-shirts, jeans of zakelijke kleding combineren, blijft de gelaagde jurk een symbool van nationale identiteit en comfort in het gevarieerde klimaat van Marokko.
Historisch gezien ontwikkelde de Marokkaanse kleding zich op het kruispunt van rijken. De islam arriveerde in de 7e eeuw en introduceerde bescheiden gewaden en hoofddoeken die zich vermengden met de inheemse Amazigh-kleding. De kaftan werd bijvoorbeeld aangepast door moslim-Andalusische ballingen en in de 15e eeuw ontwikkelden Marokkaanse sultans zich tot opvallende, tot op de grond reikende gewaden. Zelfs de praktische leren babouche-slippers en de djellaba met capuchon werden geperfectioneerd door generaties woestijn- en bergbewoners die te maken hadden met hitte, stof, sneeuw en zand. De Franse (en in mindere mate Spaanse) koloniale overheersing in de 20e eeuw voegde nieuwe lagen toe: stadsmensen en overheidsmedewerkers werden aangespoord om westerse pakken, rokken en hoeden te dragen om er 'modern' uit te zien. Hoewel de koloniale overheersing in 1956 eindigde, bleef de westerse mode bestaan, vooral onder de gegoede klasse en de jeugd. Paradoxaal genoeg combineren veel Marokkanen vandaag de dag deze erfenissen: een jonge vrouw in Marrakech draagt misschien een kleurrijke kaftan voor een feestje, maar draagt in het dagelijks leven een skinny jeans en een sjaal. Recente trends laten zelfs een heropleving van erfgoed zien – Marokkaanse ontwerpers combineren trots traditioneel borduurwerk met moderne snitten. Kortom, Marokkaanse kleding weerspiegelt vandaag de dag een dialoog tussen traditie en wereldwijde mode.
Voor vrouwen is bescheidenheid en comfort de sleutel. Buitenlandse vrouwelijke reizigers hoeven zich niet zo conservatief te kleden als lokale vrouwen, maar het is over het algemeen verstandig om schouders en knieën te bedekken. In de grotere steden van Marokko (Casablanca, Rabat, Marrakech) dragen veel lokale vrouwen westerse kleding: blouses, lange rokken of losse broeken. Er verschijnen wel shorts op straat, maar deze zijn meestal tot op de knie of lager. Badkleding (zoals bikini's) is toegestaan op privéstranden of bij zwembaden, maar het wordt als respectloos beschouwd om in een badpak over het zand te lopen – een lichte sarong of omslagdoek wordt verwacht bij terugkomst in de stad. Een gids verwoordt het simpel: "Shorts zijn toegestaan, maar het is raadzaam om ze tot op de knie of langer te dragen", vooral buiten resorts.
In Marokkaanse medina's en landelijke gehuchten neigen de normen meer naar traditie. Bij het betreden van de oude steden van Fez of Chefchaouen ziet een reiziger veel hoofddoeken en lange jurken. Hoewel een buitenlandse vrouw niet zoals een inheemse vrouw een sluier hoeft te dragen, is het verstandig om een sjaal of omslagdoek te dragen. In provinciale en bergdorpen dragen vrouwen vaak de haik (een grote witte of donkere doek die om het lichaam wordt gedrapeerd) of kleurrijke hoofddoeken die in de nek worden vastgebonden, wat de Berberse gewoonte weerspiegelt. Om onnodige aandacht te voorkomen, nemen vrouwelijke bezoekers meestal tunieken, maxirokken en losse broeken mee. Intrepid Travel adviseert dan ook: in grote steden zijn "een broek of rok tot onder de knie en een T-shirt met korte mouwen" acceptabel, maar losser is beter, en tunieken of lange mouwen zijn stijlvol voor conservatieve gebieden. Strakke of onthullende tops kunnen zelfs in Casablanca de aandacht trekken, terwijl een luchtige jurk tot halverwege de kuit volkomen normaal is.
Bezoeken aan religieuze plaatsen vereisen striktere kleding. Marokkaanse moskeeën (zelfs niet-toeristische) vereisen bescheiden kleding: vrouwen moeten hun haar, armen en benen bedekken. Gidsen benadrukken het bedekken van enkel tot elleboog en het verbergen van het decolleté. Het is hoffelijk om een sjaal mee te nemen (buitenlandse bezoekers kunnen er een lenen bij belangrijke monumenten), maar een loshangende sjaal is voldoende – "een paar losse plukjes" haar zullen niet storen. Mannen dienen hun hoed af te zetten en beide geslachten dienen korte broeken te vermijden. In elke kasbah, madrassa of riad die de traditie in acht neemt, getuigt conservatieve kleding van respect. Zo wikkelen reizigers vaak een pashmina om hun schouders bij het betreden van een moskee in Rabat of een heiligdom in Meknès.
Over het algemeen varieert de kleding van Marokkaanse vrouwen tegenwoordig van zeer westers tot zeer traditioneel. In chique boetieks in Casablanca zie je zomerjurken en sjaals, terwijl vrouwen in afgelegen dorpen nog steeds de lange, zware djellaba of haik dragen. Belangrijk is dat "Marokkanen gewend zijn aan buitenlanders en modeblunders over het algemeen vergevensgezind zijn." Het doel is respectvol comfort: zoals een reisgids concludeert: "Het bedekken van je schouders en knieën ... helpt je om op te gaan in de massa en voorkomt dat je ongewenste aandacht trekt." Door veelzijdige laagjes (maxirokken, tunieken en sjaals) in te pakken, kan een vrouwelijke reiziger zich soepel door moskeeën, markten en bergdorpen bewegen.
De dagelijkse kleding van mannen is relatief eenvoudig. In steden en dorpen dragen Marokkaanse mannen vaak lange broeken (of lichte serwal) met overhemden – vaak westerse poloshirts of overhemden met knoopjes. Spijkerbroeken en T-shirts zijn alomtegenwoordig onder jonge mannen, vooral in zakencentra zoals Casablanca of agrarische steden zoals Meknès. De fatsoensnormen moedigen echter aan om knieën en schouders te bedekken. Mannen vermijden over het algemeen tanktops of mouwloze truien buiten stranden en sportscholen. Op het platteland en in religieuze contexten kan de traditionele djellaba-gewaad (met capuchon) of een eenvoudige gandoura met lange mouwen worden gedragen. Op vrijdagen en feestdagen dragen vrome mannen in steden vaak de thobe of djellaba in combinatie met een fez (rode wollen muts), wat de islamitische traditie weerspiegelt. Maar volgens de wet en gewoonte hebben mannen geen strikte kledingplicht; sterker nog, zoals op de meeste plaatsen, varieert de mode sterk per generatie en locatie.
Praktisch advies voor mannelijke reizigers: losse, ademende stoffen zijn ideaal. Lange, lichte katoenen of linnen broeken met ademende shirts houden je koel maar toch respectvol. Korte broeken tot op de knie zijn acceptabel in kuststeden (Marrakesh, Tanger) en zeker op het strand, maar we raden aan om ze minstens tot halverwege je dijen te dragen. In de praktijk kan een heer in Marrakech wegkomen met een korte broek tot op de knie en een T-shirt, maar korte broeken boven de knie in Fes of Ouarzazate kunnen worden gezien als een overtreding van de fatsoensnormen. Felgekleurde, mouwloze sportkleding kun je het beste alleen dragen tijdens het sporten; veel gidsen adviseren om 's avonds een licht jasje of shirt mee te nemen, omdat het Marokkaanse weer – zelfs in de zomer – snel kan omslaan zodra de zon ondergaat. Al met al is het verstandig om je in Marokko "net iets bescheidener dan normaal" te kleden. (Bij tribale reizen in de Atlas bijvoorbeeld wordt vaak aangeraden om een hoofddoek te dragen om je te beschermen tegen kou of zand.)
De regio's van Marokko vertonen nuances. Casablanca en Rabat – als moderne metropolen – lijken qua dresscode op Zuid-Europa; denk aan Spanje of Griekenland op een zwoele dag. Marrakech voelt exotisch maar toch kosmopolitisch aan: je ziet er hippe cafés waar zowel Marokkaanse als westerse vrouwen muntthee drinken met sjaals en een zonnebril op. Fès daarentegen is traditioneel conservatief. In Fès el-Bali (de oude stad) dragen veel vrouwen nog steeds de hijab of haik met kap, en zijn mannen in djellaba's heel gewoon. Tanger in het noorden combineert mediterrane en Marokkaanse kleding: de lokale bevolking draagt daar vaak westerse kleding en hoofddoeken zijn minder gebruikelijk. In de uitlopers van de Atlas is kleding zeer traditioneel – de hoofddoek, wollen jellaba en leren babouche-slippers zijn alledaags voor beide seksen. In het zuiden van de Sahara (Ouarzazate, Zagora, Merzouga) zie je woestijnkleding en een sterke Berberse culturele aanwezigheid; Vrouwen tatoeages en zilveren sieraden zijn beter zichtbaar, en mannen dragen soms burnoses (kameelwollen mantels) tegen de kou in de woestijn. Reisgidsen benadrukken overal aanpassingsvermogen: "goede laagjes dragen" voor de overgang van vochtige kustgebieden naar koudere berggebieden.
Seizoensgebonden verschuiven de extremen ook de verwachtingen. In de zomer domineren licht katoen en linnen. Een bron merkt op dat losse, zonbedekkende kleding niet alleen cultureel bescheiden is, maar ook praktisch koel, omdat het de lichaamstemperatuur laag houdt. In de winter komen wol en fleece weer tevoorschijn. Een reiziger in december kan de lokale bevolking aantreffen in dikke wollen jassen of gelaagde djellaba's; buitenlandse bezoekers zouden op dezelfde manier een winterjas moeten meenemen voor tochten in de bergen of een reflecterend, isolerend vest voor woestijnavonden. Tijdens de ramadan (data variëren, afhankelijk van de maankalender) is de lokale kledij vaak conservatiever – meer vrouwen dragen langere rokken of sjaals, en restaurants of stranden kunnen dresscodes hanteren (bijvoorbeeld badkleding overdag verbieden). Het is dus verstandig om voor vertrek de kalender te controleren.
De Marokkaanse kledingvoorschriften bevinden zich in het midden van het spectrum van de dresscodes van 'islamitische landen'. Ter vergelijking: van oudsher verplichtte Saoedi-Arabië vrouwen om een abaya (zwarte mantel) te dragen en hun haar te bedekken, hoewel de handhaving de laatste jaren is versoepeld. In 2018 kondigde de kroonprins van Saoedi-Arabië aan dat vrouwen "geen hoofdbedekking of zwarte abaya hoeven te dragen, zolang hun kleding 'fatsoenlijk en respectvol' is." In de praktijk dragen veel Saoedische vrouwen nog steeds abaya's, maar buitenlandse vrouwen kunnen zich tegenwoordig vaak kleden zoals Marokkanen (schouders bedekken, niet onthullen). Iran hanteert landelijk een strikte islamitische dresscode: sinds de revolutie van 1979 moeten alle vrouwen (inclusief toeristen) hun haar bedekken en losse tunieken of jassen dragen. Overtredingen kunnen zelfs leiden tot boetes of arrestatie. In Turkije stond een seculiere traditie westerse kleding toe; pas in 2013 werd het al lang bestaande verbod op hoofddoeken bij overheidsfuncties opgeheven. Tegenwoordig kiezen Turkse vrouwen, net als in stedelijk Marokko, voor een hoofddoek of niet op basis van persoonlijke voorkeur. Indonesië – het meest bevolkte moslimland ter wereld – kent geen nationale hijabwet, behalve in de provincie Atjeh. (In Atjeh geldt de sharia: alle vrouwen moeten een hijab en bescheiden kleding dragen. Elders in Indonesië zijn felgekleurde batikblouses en sarongs traditioneel, en veel vrouwen bedekken hun haar, maar moderne streetwear is gebruikelijk in steden zoals Jakarta.)
Kortom, de Marokkaanse dresscode is permissiever dan die van Saoedi-Arabië of Iran, maar conservatiever dan de westerse normen. De kledingvoorschriften lijken op die van Turkije, waar vrouwen hun hoofdbedekking mogen kiezen, en op die van Indonesië (buiten Atjeh) waar wereldwijde mode wordt gecombineerd met lokale bescheidenheid. Gemeenschappelijke kenmerken lopen door al deze landen: bescheidenheid wordt gewaardeerd, en op religieuze of landelijke locaties bedekken mannen en vrouwen zowel hun lichaam als vaak hun haar. Maar Marokko's lange geschiedenis van pluralisme – invloeden van Arabische, Berberse en mediterrane culturen – zorgt voor een onderscheidende balans. Reizigers uit Europa of Azië zullen merken dat een respectvolle Marokkaanse garderobe (broeken en mouwen die bedekken) zelden botst met de alledaagse stijl in vergelijkbare islamitische landen.
In alle gevallen is cultureel respect door bescheidenheid het leidende principe. Marokkanen zullen een bezoeker die zich inspant opmerken – zelfs een simpele sjaal of lange mouwen getuigt van gevoeligheid. Zoals een adviseur het verwoordt: "Zichtbare inspanning is wat telt" bij het bedekken van kleding. Door lokale voorbeelden en deze tips te volgen, kunnen reizigers genieten van de diversiteit aan kleding in Marokko – van de blauwgetinte wevers van Chefchaouen tot de kosmopolitische cafés van Rabat – zonder misverstanden of beledigingen.
Terwijl veel van Europa's prachtige steden overschaduwd worden door hun bekendere tegenhangers, is het een schatkamer van betoverde steden. Van de artistieke aantrekkingskracht…
In een wereld vol bekende reisbestemmingen blijven sommige ongelooflijke plekken geheim en onbereikbaar voor de meeste mensen. Voor degenen die avontuurlijk genoeg zijn om...
De enorme stenen muren zijn nauwkeurig gebouwd om de laatste verdedigingslinie te vormen voor historische steden en hun inwoners. Ze dienen als stille wachters uit een vervlogen tijdperk.
Van Rio's sambaspektakel tot Venetië's gemaskerde elegantie, ontdek 10 unieke festivals die menselijke creativiteit, culturele diversiteit en de universele geest van feestvieren laten zien. Ontdek…
Met zijn romantische grachten, verbluffende architectuur en grote historische relevantie fascineert Venetië, een charmante stad aan de Adriatische Zee, bezoekers. Het grote centrum van deze…