Koh Tao

Ko Tao ligt rustig voor de westkust van de Golf van Thailand, een smalle strook land van amper 21 vierkante kilometer. De naam – letterlijk "Schildpaddeneiland" in het Thais – verwijst naar de vriendelijke zeedieren die ooit Maleis-Polynesische zeevaarders naar de kust trokken, lang voordat het bij Europeanen bekend werd als Pulo Bardia. Tegenwoordig vormt het eiland een tambon van het district Ko Pha-ngan in de provincie Surat Thani, en de belangrijkste nederzetting, Ban Mae Haad, dient als toegangspoort voor duizenden bezoekers per jaar.

Een kronkelende strook rotsblokken en poederwit zand omzoomt de westkust, waar het gehucht Sairee zich uitstrekt langs een 1,7 kilometer lange strook strand, beschaduwd door casuarina's. In het zuiden van het eiland is Chalok Baan Khao uitgegroeid van een rustige vissersbaai tot een toevluchtsoord voor wie rust zoekt van de drukte van Sairee. Elders slingert een netwerk van vervaagde beton- en zandpaden door de lage heuvels van het eiland, omhooglopend naar uitkijkpunten genaamd Two View, Fraggle Rock en, het meest zuidelijk, de John Suwan-berg. Deze uitkijkpunten belonen de doorzetter met panorama's van zee en lucht die elkaar ontmoeten in een blauw spectrum.

Lang voordat er vakantiegangers arriveerden, gebruikten lokale vissers Ko Tao als tijdelijk toevluchtsoord wanneer er stormen in de Golf opstaken. Vroege Europese kaarten – waaronder een kaart uit 1677 in John Thorntons English Pilot – plaatsten drie eilanden voor de kust van het Maleisische schiereiland, waarvan ze het kleinste Pulo Bardia noemden. Navigatie in die tijd was afhankelijk van de rugstok, een instrument dat de breedtegraad voldoende nauwkeurig kon meten, maar de lengtegraad tot wel zestig zeemijl onzeker liet. Zeelieden zoals William Dampier vermeldden Ko Tao terloops, maar het was Frederick Arthur Neale, die in 1852 schreef, die een van de eerste gedetailleerde anekdotes over het eilandleven vertelde, waarin hij boerderijen, koeien, hutten en palmbossen langs de westkust beschreef.

In 1801 noteerde hydrograaf Joseph Huddart nauwkeurige peilingen: zeven mijl ten noordwesten van wat hij Poolo Carnom noemde (nu Ko Samui) lag Sancory (Ko Pha-ngan), en nog eens zeven en een halve mijl daarachter lag Bardia – het huidige Ko Tao. Verbeteringen in de kaartlegging verfijnden de positie geleidelijk, maar het eiland bleef grotendeels genegeerd door buitenstaanders tot eind negentiende eeuw. In juni 1899 stapte koning Chulalongkorn zelf aan land en kerfde zijn monogram in een enorme rots in de baai van Jor Por Ror, naast het strand van Sairee – een relikwie dat nog steeds door bezoekers wordt vereerd.

Gedurende een groot deel van de twintigste eeuw diende Ko Tao een duisterder doel. In 1933 werd het een gevangeniseiland voor politieke gevangenen. Veertien jaar later kreeg premier Khuang Abhaiwongse koninklijke amnestie en werden de gevangenen over de Golf naar Surat Thani vervoerd. Het eiland keerde terug naar de achtergrond tot begin jaren 80, toen onverschrokken backpackers, aangetrokken door verhalen over een onontgonnen paradijs, begonnen te arriveren. Binnen tien jaar had Ko Tao zijn verwaarloosde reputatie van zich afgeschud en vorm gekregen als een van Thailands meest vooraanstaande duikbestemmingen.

Duiken is hier veel meer dan een hobby; het is de belangrijkste motor van de lokale economie. Het heldere water, de kalme zeebodem en de rijke zeefauna maken de omstandigheden ideaal voor zowel beginners als ervaren duikers. Het zicht is vaak meer dan twintig meter – op de beste dagen zelfs meer dan veertig – en de watertemperatuur daalt het hele jaar door zelden onder een comfortabel niveau. Buiten de korte moessonperiode in november, wanneer er golven en minder helderheid heersen, begeleiden touroperators excursies naar meer dan vijfentwintig genoemde locaties: Chumphon Pinnacle, waar jonge stierhaaien patrouilleren; het wrak van de HTMS Sattakut; en verborgen baaien zoals Hin Wong en Ao Leuk, elk omringd door koraal en caleidoscopische rifvissen.

Terwijl PADI en SSI de cursusnormen bepalen, concurreert een eilandomvattend netwerk van duikscholen om de aandacht van aspirant-avonturiers. Sommige duikscholen bieden accommodatie met korting aan, waarbij de verblijfskosten gekoppeld zijn aan de aankoop van duikpakketten, terwijl andere de nadruk leggen op kleine groepen en persoonlijke instructie. De prijzen voor een openwatercertificeringspakket schommelen tussen de negen- en tienduizend baht, inclusief handleidingen, uitrusting, bootduiken en certificering. Wie een divemaster- of instructeurskwalificatie wil behalen, vindt gemakkelijk stages en professionele trajecten, waarbij de meest gevestigde centra kunnen bogen op een vijfsterren IDC-status en meertalig personeel.

Maar de aantrekkingskracht van Ko Tao reikt verder dan alleen de onderwaterwereld. Wandelaars sluipen langs bergruggen op zoek naar de afgelegen baai van Mango Bay. Klimmers trotseren rotsvelden en grendelroutes die zijn ontstaan ​​tussen granieten rotspartijen. Freedivescholen geven nu les in ademhalingstechnieken die zijn goedgekeurd door AIDA en SSI, en trekken een toegewijde groep enthousiastelingen aan die de eenheid van lichaam en zee waarderen. Aan de oppervlakte brengen longtailboten bezoekers naar Ko Nang Yuan of Tanote Bay om te snorkelen met zwartpuntrifhaaien en iriserende trekkervissen.

De infrastructuur van het eiland wordt zwaar belast door de jaarlijkse bezoekersstroom van zo'n 100.000 tot drie miljoen mensen – zoals wisselend gerapporteerd door lokale autoriteiten en de Bangkok Post. Er is geen gemeentelijke sanitaire voorzieningen; afval dat niet verbrand kan worden, moet per schip naar het vasteland worden vervoerd. Afvalwater verspreidt zich ongecontroleerd en sijpelt over wegen en zelfs in het strandzand. Drinkwater, opgepompt uit ondiepe putten, is verdacht; de lokale bevolking waarschuwt tegen kraanwater en wijst erop dat laaggelegen gebieden het zwaarst getroffen worden door besmetting. In deze omgeving lopen kleine krasjes het risico op infectie en lopen duikers – vooral kinderen – een verhoogd risico op oor- en oogaandoeningen.

Het vervoer naar Ko Tao vindt volledig over zee plaats. Drie luchthavens – Chumphon (CJM), Surat Thani (URT) en Ko Samui (USM) – bieden verbinding met snelle catamarans en nachtelijke veerboten van Lomprayah, Seatran en Songserm. De tarieven variëren afhankelijk van de vraag en het seizoen: een snelle overtocht kan zeven- tot achthonderd baht kosten, terwijl slaapboten met stapelbedden vier- tot vijfhonderd baht kosten. Vanuit Hua Hin biedt een gecombineerd bus- en veerbootticket een nachtelijke rit, met aankomst bij zonsopgang in Mae Haad. Op het eiland verbindt een eenzame noord-zuidverbinding Sairee, Mae Haad en Chalok, die zich vertakt in een doolhof van onverharde wegen die na regen gevaarlijk worden.

Motorfietsen, het belangrijkste vervoermiddel, spelen een rol bij de meeste verwondingen bij toeristen. Er is veel sprake van oplichting bij het huren van een scooter op de "Up Road" en in de buurt van de Sairee 7-Eleven, waar winkels paspoorten kunnen inhouden en exorbitante boetes kunnen opleggen voor fictieve schade. Toeristen worden dringend verzocht om elk onderdeel van hun scooter te fotograferen, een officieel ontvangstbewijs voor elke huurdag te eisen en, indien mogelijk, een contante borg te betalen in plaats van een paspoort. Mochten er geschillen ontstaan, dan kan een bekende Engelssprekende agent, sergeant Chet, de politie helpen ingrijpen en slachtoffers adviseren aangifte te doen en contact op te nemen met hun ambassades.

Naast verhuur kunnen tankstations te veel in rekening brengen door meters te manipuleren, terwijl duikcentra af en toe geheime kosten in rekening brengen – bijvoorbeeld voor nitroxtraining – alleen bij het afrekenen. In resorts en guesthouses komen opportunistische diefstallen uit hotelkamers voor; gasten wordt geadviseerd waardevolle spullen veilig te bewaren en waakzaam te blijven bij terugkeer van dagtochten. Medische voorzieningen zijn beperkt tot klinieken; ernstige gevallen vereisen een veerbootreis van twee uur naar ziekenhuizen op Ko Samui of het vasteland, een reis die bemoeilijkt wordt door ruwe zee of slecht weer.

Ondanks deze uitdagingen behoudt Ko Tao een zeldzame mix van avontuur en intimiteit. De compacte omvang nodigt uit tot verkenning te voet of per tweewieler, terwijl de gevarieerde kustlijnen en het groene binnenland een stille schoonheid in stand houden. Milieu-initiatieven – programma's voor rifherstel, scholen voor koraalredding en samenwerkingsverbanden met Project Aware – bieden gewetensvolle reizigers mogelijkheden om verder te kijken dan alleen observeren. Lokale kooklessen, Muay Thai-kampen en yogastudio's zijn eveneens geschikt voor diegenen die zich willen verdiepen in de cultuur en de praktijk, in plaats van passief te ontspannen.

Zoals elke plek die gebukt gaat onder plotselinge roem, balanceert Ko Tao op het gebied van groei en behoud. Het hoogseizoen – van december tot en met maart en de Thaise vakantiemaanden juli en augustus – brengt een bijna volledige bezetting met zich mee, wat de middelen en het geduld op de proef stelt. Maar zelfs op het hoogtepunt van de activiteit kan een kronkelend pad door de jungle of een duik bij zonsopgang boven Twin Pinnacles eenzaamheid opleveren. Het is op deze momenten – wanneer je tot je enkels in het ochtendlicht staat en een eenzame schildpad onder wuivend zacht koraal ziet wegglippen – dat de essentie van het eiland naar boven komt: niet alleen een speeltuin voor duikers, maar een levend archief van menselijke nieuwsgierigheid, historische stromingen en de steeds veranderende relatie tussen land en zee.

Uiteindelijk biedt Ko Tao meer dan een certificaat met korting op resortaccommodatie. Het is een canvas waarop elke bezoeker zijn of haar eigen ervaring schrijft, in het besef dat de toekomst van het eiland evenzeer afhangt van zelfbeheersing als van ontdekking. Wie voorzichtig te werk gaat, lokale gebruiken en gemeenschappen respecteert en waarschuwingen over sanitaire voorzieningen, verhuur en veiligheid ter harte neemt, draagt ​​de geest voort van de vissers die hier eeuwen geleden voor het eerst aan land kwamen – op zoek naar beschutting, rust en, op hun eigen manier, een glimp van iets dat zowel blijvend als kwetsbaar is.