Ahmedabad

Ahmedabad beslaat een gebied in noord-centraal Gujarat, gelegen op een bescheiden hoogte van 53 meter boven zeeniveau aan de oevers van de Sabarmati-rivier. Als de meest bevolkte stad van de staat fungeert het als het administratieve centrum van het district Ahmedabad en is het de thuisbasis van het Hooggerechtshof van Gujarat. De volkstelling van 2011 telde 5.570.585 inwoners binnen de gemeentegrenzen, waarmee het de vijfde plaats innam onder de Indiase steden; in 2024 naderde de bredere stedelijke agglomeratie de 8.854.444 inwoners, waarmee het de zevende plaats innam in het land. Gelegen op ongeveer 25 km ten zuidwesten van Gandhinagar – de geplande zusterstad – vormt Ahmedabad het hart van een regio die zowel door eeuwenlange nederzettingen als door snelle, moderne expansie werd gekenmerkt.

Geografisch gezien beslaat de stad grotendeels vlak terrein, slechts onderbroken door de lage bergruggen van Thaltej-Jodhpur Tekra. Drie kunstmatige meren – Kankaria, Vastrapur en Chandola – liggen binnen de grenzen. Kankaria dateert uit 1451 n.Chr. en was toen een koninklijk waterreservaat; Vastrapur fungeert sinds de herontwikkeling in 2002 als recreatiegebied; Chandola biedt seizoensgebonden vogelleven op zijn 1200 hectare grote oppervlakte. De Sabarmati, die van oudsher gevoelig was voor zomerse uitdroging, behoudt nu het hele jaar door zijn stroming, na de voltooiing van het River Front Project en de omleiding van Narmada-water. Deze ingreep, samen met het Narmada-kanaalnetwerk, gaat de oprukkende droogte van de Rann of Kutch tegen. Het semi-aride klimaat van de stad brengt warme, droge maanden van maart tot juni met een gemiddelde maximumtemperatuur van 43 °C en een minimumtemperatuur van 24 °C, een moesson van half juni tot half september met ongeveer 800 mm regen, en milde winters (november-februari, maxima rond de 30 °C en minima rond de 13 °C). De hoogste temperatuur ooit gemeten bereikte 48 °C op 20 mei 2016.

De bevolking van Ahmedabad groeide met 23,4 procent tussen 2001 en 2011, toen de geslachtsverhouding 898 vrouwen per 1000 mannen bedroeg. Het aantal kinderen onder de zes jaar bedroeg 621.034, met een geslachtsverhouding van 848 meisjes per 1000 jongens. De geletterdheid bedroeg gemiddeld 88,3 procent – ​​92,3 procent bij mannen en 83,9 procent bij vrouwen – cijfers die het opleidingsniveau van de stad onderstrepen. Vertragingen in de Indiase volkstelling van 2021 hebben de bijgewerkte officiële tellingen uitgesteld tot 2024-2025, maar schattingen voor 2023 wijzen op ongeveer 7,69 miljoen inwoners binnen de gemeentegrenzen en 8,77 miljoen in de stedelijke agglomeratie.

De oorsprong van de stad gaat terug tot 1411 n.Chr., toen Sultan Ahmed Shah een versterkte nederzetting stichtte op deze vlakte aan de rivier. De ommuurde "oude stad" aan de oostelijke oever heeft zijn middeleeuwse patroon van smalle steegjes, geclusterde wooneenheden, bekend als pol's, en dichtbevolkte marktwijken behouden. Een pol groepeert families op basis van kaste, beroep of religie rond gedeelde binnenplaatsen en smalle doorgangen, wat de gemeenschapsbanden versterkt. Erfgoedexperts noemen meer dan 3000 van dergelijke clusters, waarvan de gezamenlijke restauratie de interesse van UNESCO heeft gewekt: in juli 2017 werd Oud Ahmedabad opgenomen als de eerste Werelderfgoedstad van India, dankzij de criteria voor historische continuïteit, architectonisch vakmanschap en stedenbouwkundig ontwerp.

De architectonische erfenis omspant eeuwen. Vroege monumenten combineerden lokale steenhouwtradities met Perzische invloeden, wat resulteerde in de Indo-Saraceense stijl die te zien is in moskeeën zoals de Sidi Saiyyed, beroemd om zijn stenen traliewerkvensters. Het koloniale tijdperk van de stad begon eind 19e eeuw, toen Ellis Bridge (1875) de oude stad verbond met de gebieden ten westen van de Sabarmati. Deze uitbreiding bracht brede lanen en openbare gebouwen met zich mee, en tegen het midden van de 20e eeuw legde het de basis voor een toestroom van modernistische architecten. De campus van het Indian Institute of Management van Louis Kahn, de Shodhan- en Sarabhai-villa's van Le Corbusier naast het Mill Owners' Association Building, en de Calico Dome en het administratieve gebouw van Frank Lloyd Wright staan ​​bekend als mijlpalen van internationaal design. Hun lokale tegenhanger, BV Doshi, leverde Sangath en de Tagore Memorial Hall voordat hij de School of Architecture oprichtte; Charles Correa's projecten omvatten het Gandhi Ashram-complex. Samen hebben deze werken de status van Ahmedabad als smeltkroes van het architectonisch discours versterkt.

De industriële groei volgde op de textielhausse van de 19e eeuw, toen de Ahmedabad Spinning and Weaving Company – opgericht in 1861 door Ranchhodlal Chhotalal – een pionier was in de katoenverwerking op het subcontinent. Tegen 1905 verwerkten zo'n dertig fabrieken lokale vezels, wat de stad de bijnaam "Manchester van India" opleverde. Door de Eerste Wereldoorlog en Gandhi's Swadeshi-beweging consolideerde de sector zijn rol in de nationale zelfredzaamheid. Vandaag de dag is Ahmedabad nog steeds de op één na grootste katoenproducent van het land, een toonaangevende denimleverancier en een belangrijke exporteur van edelstenen en sieraden. De liberalisering van de Indiase economie in de jaren negentig verlegde de nadruk naar handel, communicatie en bouw: hoge kantoortorens en woonblokken accentueren nu de skyline, als weerspiegeling van een stedelijke bevolking die zich aangetrokken voelt tot werk in de tertiaire sector.

Het bruto binnenlands product (metro) van Ahmedabad bereikte in 2023 naar schatting 136,1 miljard dollar. In 2010 plaatste Forbes de stad op de derde plaats van 's werelds snelstgroeiende steden van het voorgaande decennium; twee jaar later riep The Times of India de stad uit tot India's beste stad om in te wonen. De Ease of Living Index van 2020 plaatste de stad op de derde plaats in het land, terwijl Time Magazine de stad medio 2022 opnam in de top 50 van beste steden ter wereld. Deze onderscheidingen vallen samen met grote investeringen in infrastructuur: de Smart Cities Mission heeft middelen gekanaliseerd naar digitale diensten, sanitaire voorzieningen en stedelijke mobiliteit, terwijl de Sardar Vallabhbhai Patel Sports Enclave – na voltooiing – een van India's grootste geïntegreerde sportcomplexen zal opleveren. Het Narendra Modi Stadion in Motera, dat al operationeel is en plaats biedt aan 132.000 toeschouwers, is daarmee de grootste cricketlocatie ter wereld.

Transportverbindingen bepalen de connectiviteit van Ahmedabad. Sardar Vallabhbhai Patel International Airport verwerkt binnenlandse en internationale vluchten onder leiding van de Adani Group, terwijl Dholera International Airport – 110 km ten zuidwesten – de eerste fase naar verwachting in 2025 opent. De stad ligt aan National Highway 48, die haar in zuidelijke richting verbindt met Mumbai en in noordelijke richting met Delhi, en aan Expressway 1 richting Vadodara. Het treinverkeer concentreert zich op Ahmedabad Junction (Kalupur), India's drukste station ten westen van Mumbai, met voorstedelijke knooppunten in Chandlodiya, Gandhigram, Maninagar en Sabarmati Junction. Het snelvervoer arriveerde in 2019 met de 40 km lange spoorlijn van de Ahmedabad Metro; de tweede fase van de uitbreiding richting Gandhinagar zal naar verwachting in 2026 voltooid zijn. Aanvullende opties zijn onder meer het Janmarg-bussysteem – dat dagelijks 190.000 reizigers bedient op 19 routes – en de gemeentelijke vloot van 700 AMTS-bussen. In december 2019 werd AmdaBike, een openbaar deelfietsennetwerk, gelanceerd met 4.000 fietsen verdeeld over 300 stations om de laatste kilometers te overbruggen.

Stadsbestuurders worden geconfronteerd met milieuproblemen die ze hebben geërfd van de snelle groei. In 2001 stond Ahmedabad bovenaan de lijst van meest vervuilde stedelijke centra van India; een programma om bijna 38.000 auto-riksja's om te bouwen naar gecomprimeerd aardgas (CNG) deed de stad in 2008 dalen naar de 50e plaats. Recentelijk zijn er luchtreinigers geïnstalleerd op drukke kruispunten om personeel te beschermen, en promenades langs de rivier moeten de stedelijke groene ruimte nieuw leven inblazen.

Het culturele leven combineert commerciële strengheid met gemeenschappelijke traditie. Handwerk zoals bandhni-textiel, houtsneden en metaalbewerking floreert naast diamantslijpen en precisietechniek. Festivals brengen leven in de brouwerij op openbare pleinen en straten. Uttarayan luidt de oogst in op 14 en 15 januari met massaal vliegeren; Navratri's negen nachten durende garba lokken dansers naar ronde paviljoens onder lantaarnlicht; de Rath Yatra-processie in de Jagannath-tempel vindt plaats op de Ashadh-sud-bij van de hindoeïstische kalender. Pan-Indiase gebruiken – Diwali, Holi, Kerstmis en Muharram – dragen hieraan bij en bepalen de kalender.

De keuken van Ahmedabad weerspiegelt de jainistische en hindoeïstische invloeden in een robuuste vegetarische traditie. De Gujarati thali, voor het eerst op de markt gebracht door het Chandvilas Hotel in 1900, combineert platbrood, linzen en rijst met shaak (seizoensgroenten), augurken en papad. Snacks zoals dhokla, thepla en ụdịbras vullen de rekken van de chai-winkels, terwijl laddoos en vedhmi het gehemelte verzachten. Streetfoodkraampjes komen elke avond samen op Manek Chowk, een marktplein dat overdag groenten en fruit en ornamenten verkoopt. De stad herbergt ook 's werelds eerste volledig vegetarische Pizza Hut; zowel KFC als McDonald's hebben aparte keukens en personeel om plantaardige menu's te serveren. Hoewel Gujarat een droge staat blijft, serveren vergunninghoudende restaurants in oudere wijken zoals Bhatiyar Gali Mughlai-gerechten naast een beperkt aanbod aan niet-vegetarische gerechten.

Ondanks het industriële en technologische profiel behoudt Ahmedabad een contrast van reflectie. Bhadra Fort, de Shaking Minarets, Teen Darwaza en de gewelfde ruimtes van de pols herinneren inwoners aan een gemeenschappelijk verleden waarin handel en naleving naast elkaar bestonden. Tuinen zoals Law, Victoria en Parimal bieden schaduwrijke rust, terwijl Bal Vatika – gelegen aan het Kankariameer – gezinnen voorziet van speelplekken. In deze tegenstelling van materiële vooruitgang en duurzame traditie presenteert Ahmedabad een samenhangend portret van een stad die organisch is gegroeid in zes eeuwen, waarbij innovatie in balans is met de texturen van het geheugen. De gevarieerde seizoenen, festivalritmes en architectonische lagen geven vorm aan een stedelijke ervaring die zowel pragmatisch als reflectief is, verankerd in het pragmatisme van het dagelijks leven, maar openstaat voor de stille persistentie van erfgoed.