Στο πολυσύχναστο κέντρο της Βιέννης, όπου οι σύγχρονες ευαισθησίες συνυπάρχουν με την μπαρόκ αρχιτεκτονική, βρίσκεται ένα μνημείο που φέρει τις πιο μυστηριώδεις ιστορίες. Φωλιασμένο στο παλιό Seifensiederhaus της περιοχής Leopoldstadt, το Vienna Crime Museum προσκαλεί τους επισκέπτες να ταξιδέψουν στα σκοτεινά περάσματα του εγκληματικού παρελθόντος της Αυστρίας. Αυτό το αρχείο ύβρεων και δικαιοσύνης είναι απόδειξη της συνεχούς πάλης της ανθρωπότητας μεταξύ του νόμου και της αναρχίας, του φωτός και του σκότους.
Διασχίζει κανείς το κατώφλι αυτής της κατασκευής του 17ου αιώνα και οι ψίθυροι περασμένων αιώνων γίνονται πυκνοί στον αέρα. Η πρόσοψη του μουσείου, φθαρμένη στο χρόνο αλλά κομψή στη στάση της, κρύβει τα τρομερά πλούτη μέσα της. Εδώ, ανάμεσα σε αυτές τις σεβαστές αίθουσες, τα χρονικά των πιο διαβόητων ποινικών υποθέσεων της Αυστρίας ανοίγονται σαν τις σελίδες ενός συναρπαστικού βιβλίου.
«Το μουσείο μας δεν είναι απλώς μια συλλογή αντικειμένων. είναι ένα ζωντανό χρονικό των πιο σκοτεινών παρορμήσεων της ανθρώπινης φύσης και της μεταβαλλόμενης ανταπόκρισης της κοινωνίας σε αυτές», λέει η επικεφαλής επιμελήτρια Δρ Μαρία Στάινμπεργκ. Κάθε τεχνούργημα έχει ένα μυστικό, κάθε έκθεμα αφηγείται μια ιστορία και μαζί δημιουργούν μια ταπετσαρία της διαδρομής της Αυστρίας μέσω του εγκλήματος και της τιμωρίας.
Από τον κόσμο του μανδύα και του στιλέτου του βασιλικού δολοφόνου μέχρι τα εντυπωσιακά κατορθώματα των σύγχρονων εγκληματιών, η συλλογή του μουσείου εκτείνεται σε ένα εκπληκτικό χρονολογικό τόξο. Οι επισκέπτες συναντούν προσεκτικά επιλεγμένες εκθέσεις που απεικονίζουν ζωντανά τα πιο δραματικά γεγονότα στην αυστριακή ιστορία.
Ένα από τα πιο εκπληκτικά εκθέματα επικεντρώνεται στην άτυχη αυτοκράτειρα Ελισάβετ, μερικές φορές γνωστή ως Σίσι. Η παράσταση απεικονίζει έντονα τη μοιραία μέρα του 1898 όταν η λεπίδα ενός Ιταλού αναρχικού έκοψε τη ζωή αυτής της αγαπημένης βασιλικής φιγούρας. Το μουσείο αναπαράγει το σοκ και τη θλίψη που έπληξε την Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία χρησιμοποιώντας εικόνες εποχής, δικαστικά αρχεία και προσωπικά αντικείμενα.
Το μουσείο κινείται με την πάροδο του χρόνου για να παρουσιάσει επιδέξια πιο πρόσφατες περιπτώσεις που έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον του κοινού. Ο διάσημος συγγραφέας που έγινε καταδικασμένος δολοφόνος Jack Unterweger κατοικεί σε ένα ιδιαίτερα απόκοσμο τμήμα του μουσείου. Η αφήγησή του μας θυμίζει έντονα την περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ της εγκληματικής συμπεριφοράς, της αποκατάστασης και της κοινωνικής άποψης.
Ο τρόπος με τον οποίο το Μουσείο Εγκλήματος της Βιέννης παρουσιάζει τη μεταβαλλόμενη φύση της εγκληματικής δραστηριότητας και τις μεθόδους επιβολής του νόμου είναι ίσως το πιο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του. Από τις βασικές τεχνικές έρευνας έως την προηγμένη εγκληματολογική επιστήμη, οι επισκέπτες βλέπουν το παιχνίδι γάτας και ποντικιού μεταξύ παραβατών και διώκτες.
Μέσα από το πρίσμα πολλών εποχών, μια διαδραστική οθόνη επιτρέπει στους επισκέπτες να δουν ιστορικές σκηνές εγκλήματος, υπογραμμίζοντας έτσι πώς η τεχνολογία αλλάζει την πειθαρχία της εγκληματολογίας. Αυτή η παράσταση όχι μόνο διδάσκει αλλά και εμπνέει δέος στην ανθρώπινη δημιουργικότητα ενάντια στις κακουχίες.
Το μουσείο επιτυγχάνει μια προσεκτική ισορροπία μεταξύ του εντυπωσιασμού και της εκπαίδευσης, κάτι που επιτυγχάνεται αρκετά επιδέξια. Τα εκθέματα τιμούν τα θύματα και αποφεύγουν να εξυψώσουν τους δράστες, ακόμα κι αν δεν συγκρατούνται από την τρομερή πραγματικότητα του εγκλήματος στη σοβαρότητά τους.
Ο Δρ Στάινμπεργκ υπογραμμίζει αυτό: «Στόχος μας δεν είναι να σοκάρουμε, αλλά να διαφωτίσουμε. Πιστεύουμε ότι η γνώση του παρελθόντος μας θα μας βοηθήσει να σχεδιάσουμε καλύτερα το μέλλον μας. Το Μουσείο Εγκλήματος μας υπενθυμίζει τα βάθη στα οποία μπορεί να βυθιστεί η ανθρωπότητα καθώς και την ικανότητά μας για δικαιοσύνη και εξιλέωση, λειτουργώντας έτσι ως προειδοποίηση και ως φάρος ελπίδας.
Οι επισκέπτες που περιηγούνται στους διαδρόμους του μουσείου έρχονται αντιμέτωποι όχι μόνο με τις ιδιαιτερότητες συγκεκριμένων περιπτώσεων αλλά και με γενικότερα ερωτήματα σχετικά με τη φύση του εγκλήματος, την τιμωρία και τις προσδοκίες της κοινωνίας. Οι οθόνες λειτουργούν ως καθρέφτης που αντικατοπτρίζει τις μεταβαλλόμενες αξίες και ήθη της αυστριακής κοινωνίας ανά τους αιώνες.
Από τις αυστηρές ποινές των περασμένων εποχών έως τις πιο αποκαταστατικές πολιτικές του σήμερα, το μουσείο παρακολουθεί την ανάπτυξη του αυστριακού συστήματος δικαιοσύνης. Αυτή η σειρά προκαλεί τους επισκέπτες να αναλογιστούν τις δικές τους απόψεις για αυτά τα δύσκολα προβλήματα και καλεί να σκεφτούν τη φύση του εγκλήματος και της τιμωρίας.
Σήμερα, το Μουσείο Εγκλήματος της Βιέννης είναι ένας ιδιαίτερος τουριστικός προορισμός που προσελκύει κόσμο από όλο τον κόσμο. Η ικανότητά του για εκπαίδευση, η πρόκληση ιδεών και η συναισθηματική του δράση το διακρίνουν από τα πιο συμβατικά μουσεία. Η Anna Müller από το Βερολίνο, μια πρόσφατη καλεσμένη, σωστά σημειώνει:
«Ήρθα περιμένοντας να δω αντικείμενα, αλλά έφυγα έχοντας βαθιά επίγνωση της ανθρώπινης φύσης και της πολυπλοκότητας της δικαιοσύνης. Θα κουβαλάω μαζί μου για μεγάλο χρονικό διάστημα αυτή την εμπειρία».
Το Μουσείο Εγκλήματος της Βιέννης παρέχει περισσότερα από μια απλή αφήγηση εγκληματικών κατορθωμάτων. Προσκαλεί τους επισκέπτες να εξερευνήσουν την περίπλοκη ταπετσαρία κινήτρων, γεγονότων και κοινωνικών στοιχείων που επηρεάζουν την εγκληματική συμπεριφορά και τις αντιδράσεις μας σε αυτήν, προσφέροντας έτσι μια εξελιγμένη διερεύνηση της ανθρώπινης κατάστασης. Μαζί με τη γνώση του εγκληματικού παρελθόντος της Αυστρίας, φέρνετε επίσης μεγαλύτερο σεβασμό για τη συνεχή συζήτηση μεταξύ του εγκλήματος, της δικαιοσύνης και της κοινωνίας που εξακολουθεί να διαμορφώνει τον πλανήτη μας σήμερα καθώς επιστρέφετε στους πολυσύχναστους δρόμους της Βιέννης.