Nizjni Novgorod

In het hart van Centraal-Rusland, aan de samenvloeiing van de Oka en de Wolga, ligt Nizjni Novgorod, een stad met 1.228.199 inwoners binnen haar bestuurlijke grenzen en zo'n 1,7 miljoen inwoners in de bredere stedelijke agglomeratie. Gelegen op 420 kilometer ten oosten van Moskou en met een oppervlakte van bijna 410 vierkante kilometer aan glooiende heuvels en rivieroevers, combineert deze zesde grootste metropool van de Russische Federatie en de op één na dichtstbevolkte nederzetting aan de Wolga een rijke geschiedenis, duurzame culturele tradities en veelzijdige economische betekenis op een manier die elders in de regio ongeëvenaard is.

Sinds de stichting door Prins George II van Vladimir op 4 februari 1221 heeft Nizjni Novgorod zich ontwikkeld door tijdperken van keizerlijke handel, patriottische ijver, industriële overheersing en grootstedelijke vernieuwing. Het historische kremlin, de rode bakstenen stadswallen en orthodoxe kathedralen staan ​​te midden van wijken die getuigen van middeleeuwse fundamenten, 19e-eeuwse commerciële welvaart, Sovjet-industrie en 21e-eeuwse infrastructurele verfijning. Tegenwoordig is de stad het administratieve centrum van zowel de oblast Nizjni Novgorod als het Federaal District Wolga, terwijl de skyline uitsteekt boven theaters, universiteiten, musea en kerken die getuigen van een eeuwenoude culturele vitaliteit.

Het is binnen deze rijke context dat het verhaal van Nizjni Novgorod zich ontvouwt: een verhaal van geografische prominentie en architectonisch erfgoed, van revolutionaire ijver en industriële prestaties, van klimatologische extremen en veerkrachtige gemeenschappen, en van transportnetwerken die het hartland van Rusland verbinden met zijn verste grenzen.

De vroegste geschiedenis van Nizjni Novgorod begint tijdens de regeerperiode van de prinsen Vladimir-Soezdal. De stad werd op 4 februari 1221 gesticht door Prins George II en vormde een strategisch fort op de samenvloeiing van twee grote rivieren, dat zowel verdediging als handel mogelijk maakte. In de daaropvolgende eeuwen breidde de nederzetting zich uit voorbij de houten palissaden, de stenen torens van het Kremlin en de muren die tussen 1500 en 1511 werden gebouwd om de handelsroutes langs de Oka en de Wolga te beschermen. Binnen deze muren herinnert de Aartsengelkathedraal, oorspronkelijk gebouwd in de dertiende eeuw en herbouwd in steen tussen 1624 en 1631, aan de spirituele aspiraties van een pril vorstendom. Elders belichamen de vijfkoepelkathedraal van het Petsjerski Hemelvaartklooster en de Tenhemelopnemingskerk op de Sint-Eliaheuvel, beide daterend uit het midden van de zeventiende eeuw, de sobere schoonheid van de orthodoxe architectuur in haar vroegste vormen.

Het jaar 1612 markeerde een keerpunt in het lot van de stad toen Koezma Minin, een lokale koopman, en prins Dmitri Pozjarski een leger aan de oevers van de Wolga verzamelden om Moskou te bevrijden van de Pools-Litouwse bezetting. Hun patriottische campagne versterkte de nationale eenheid en maakte van Nizjni Novgorod een smeltkroes van Russische soevereiniteit. Een monument ter nagedachtenis aan hun prestatie staat nu op het Minin- en Pozjarskiplein in de Bovenstad, een blijvende herinnering aan de rol die de stad heeft gespeeld bij de vorming van het tsarenrijk van Rusland.

In 1817 was Nizjni Novgorod uitgegroeid tot het belangrijkste handelscentrum van het Russische Rijk. De jaarlijkse jaarmarkt trok kooplieden uit de uitgestrekte gebieden onder het bewind van de Romanovs. Het hoofdgebouw van de jaarmarkt, een classicistisch gebouw aangevuld met administratieve vleugels en omringd door een beschermende stenen dam, gebouwd om seizoensgebonden overstromingen te weerstaan, diende als het epicentrum van de economische uitwisseling. In 1896 versterkte de Al-Russische Tentoonstelling de reputatie van de stad verder door industriële en artistieke innovaties uit het hele rijk te verzamelen, met paviljoens gewijd aan textiel, machines en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen.

De twintigste eeuw bracht seismische transformaties met zich mee. Na de annexatie van aangrenzende nederzettingen van de Benedenstad in 1929-1931 doopte de Sovjetregering Nizjni Novgorod om tot Gorki, als eerbetoon aan de daar geboren schrijver Maksim Gorki. De snelle industrialisatie ging gepaard met deze verandering, met name met de bouw van de Gorki Autofabriek (GAZ), die de metropool de bijnaam "Russisch Detroit" opleverde. Eveneens emblematisch was de hyperboloïde toren, ontworpen door ingenieur Vladimir Sjoechov in 1929, een opengewerkte vakwerkconstructie die de rivier de Oka overspande als onderdeel van een elektriciteitsleidingkruising en representatief was voor avant-gardistische Sovjettechniek.

In 1985 luidde de opening van de metro van Nizjni Novgorod, bestaande uit twee lijnen en vijftien stations, een nieuw tijdperk in voor het stedelijk vervoer. De metro vervoerde dagelijks meer dan 102.000 passagiers over de heuvels en dalen van de stad. In het late Sovjetdecennium werd de historische naam van de stad hersteld, kort voor de ontbinding van de Unie: Nizjni Novgorod.

Het Kremlin blijft letterlijk en symbolisch het centrum van de moderne metropool. Binnen de rode bakstenen muren zijn de belangrijkste overheidsinstanties van zowel de stad zelf als het hele Wolga-district gevestigd. Vlakbij staat de tentvormige Aartsengelkathedraal, het enige middeleeuwse bouwwerk dat de beeldenstorm van de vroege Sovjetperiode heeft overleefd. De slanke koepels en gebeeldhouwde portalen bewaren een traditie van vakmanschap die teruggaat tot de 13e eeuw.

Demografisch gezien weerspiegelt Nizjni Novgorod de etnische diversiteit van het Wolgabekken. Volgens de volkstelling van 2021 vormen etnische Russen 94,8 procent van de bevolking, terwijl Tataren, Armeniërs, Azerbeidzjanen, Oekraïners, Oezbeken, Joden en anderen de rest vormen. Het aantal geboorten bedroeg in 2009 12.934 tegenover 20.987 sterfgevallen, een trend die symbool staat voor de demografische uitdagingen waarmee steden uit de voormalige Sovjet-Unie te maken hebben.

Klimaattechnisch gezien ligt de stad in een vochtige continentale zone (Köppen Dfb), met winters die zich uitstrekken van eind november tot eind maart onder een aanhoudende sneeuwlaag. De gemiddelde temperaturen variëren van -19 °C in januari tot +19 °C in juli, wat neerkomt op een jaarlijks gemiddelde van +4,8 °C. De regio kent jaarlijks 1775 uur zonneschijn, met een daglicht van bijna 18 uur in juni en minder dan zeven uur in december. Meer dan 75 procent van de winterhemel is bewolkt, een schril contrast met de relatief heldere omstandigheden van april tot en met augustus.

Transport blijft de connectiviteit van de stad bepalen. Naast de metro vormt het S-treinsysteem van de Nizjni Novgorod City Rail, dat in juni 2013 in gebruik werd genomen, een aanvulling op het hogesnelheidsnetwerk, met onder meer de Sapsan- en Strizh-verbindingen naar Moskou en Sint-Petersburg, en directe Trans-Siberische routes naar Peking, Pyongyang en Ulaanbaatar. De Gorki-spoorlijn, die hier zijn hoofdkwartier heeft, beheert zo'n 5700 kilometer spoor door de Midden-Wolga-regio. De riviervaart, gecentreerd rond de gerenoveerde rivierterminal, biedt zomercruises naar Moskou, Sint-Petersburg en Astrachan, terwijl draagvleugelboten van de Meteor-klasse en het Valdai-schip Nizjni Novgorod verbinden met Gorodets en Makaryevo.

De hoofdwegen komen in de stad samen via de federale snelweg M-7 richting Kazan en de P158-corridor naar Saransk en Saratov. Intercitybussen vertrekken voornamelijk vanaf de stations Kanavino en Scherbinki, waarvan de eerste zich naast het centraal station bevindt. In 2012 werd met de kabelbaan Nizjni Novgorod-Bor een alternatieve transitcorridor over de Wolga aangelegd. De kabelbaan is met zijn 861 meter de langste in zijn soort in Europa.

Het vliegverkeer vindt plaats via Strigino International Airport, waarvan de nieuwe terminal, geopend op 29 december 2015, tot 300 passagiers per uur verwerkt met vluchten naar grote Russische steden en bestemmingen in het Midden-Oosten. S7 Airlines en Aeroflot onderhouden dagelijkse verbindingen met de luchthavens Sjeremetjevo en Domodedovo in Moskou.

Architectonisch gezien biedt het stadsbeeld een dialoog tussen revivalistische, imperialistische en avant-gardevormen. De torens van het Kremlin accentueren de skyline, vergezeld door bouwwerken zoals de Alexander Nevski-kathedraal, een meesterwerk in Russische stijl, gebouwd tussen 1856 en 1880 op een landtong waar de Wolga de Oka ontmoet. De Oude Fair Transfiguratiekathedraal, ontworpen door Agustín de Betancourt en Auguste de Montferrand in 1822, staat vlak bij het voormalige beursterrein. De koepel straalt neoclassicistische ingetogenheid uit in baksteen en stucwerk.

Meer dan zeshonderd monumenten van historische, architectonische en culturele betekenis zijn verspreid over de gemeente. De Staatskunstgalerie herbergt meer dan twaalfduizend tentoonstellingen, van canonieke werken van Repin, Soerikov en Vasnetsov tot avant-gardewerken van Malevitsj, Kandinsky en Larionov, en van Europese meesters zoals Cranach en Bellotto. De concertzalen, theaters en bibliotheken van de stad – zevenennegentig in totaal – completeren de infrastructuur van artistieke instellingen waarop het intellectuele leven van Nizjni Novgorod floreert.

Het beurscomplex, beschermd door de historische dam en gecentreerd rond het hoofdgebouw van de beurs, herbergt nu de multimediatentoonstelling "Rusland is mijn geschiedenis", die op 4 november 2017 werd geopend. De installaties schetsen de lokale geschiedenis, van de inheemse Finse nederzettingen tot de beproevingen van de Tijd der Onrust en de verwoesting en wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog.

De Bolsjaja Pokrovskaja, een voetgangersstraat in de bovenstad, loopt van het Kremlin tot de Rozjdestvenskaja-dijk. Met zijn 19e-eeuwse gebouwen en 20e-eeuwse sculpturen blijft het de sociale as van het centrum, waar dagelijks geleerden, toeristen en burgers samenkomen in koffiehuizen en galerieën.

Religieuze monumenten reiken verder dan het Kremlin. Het ascetische silhouet van het Petsjerski Hemelvaartklooster, de kathedraal met vijf koepels van het Maria Boodschapklooster en de door Stroganov gesponsorde Geboortekerk aan de Rozjdestvenskajastraat illustreren de evolutie van sacrale architectuur in de 17e en 18e eeuw. De houten kapel van de Voorbede, die in 1660 vanuit een landelijk dorp werd verplaatst, verwijst naar volkse tradities die nu in een stedelijke context bewaard zijn gebleven.

De Tsjkalovtrap, ontworpen door Alexander Yakovlev, Lev Roednev en Vladimir Munts en eind jaren 40 gebouwd door Duitse krijgsgevangenen, daalt af van de Sint-Joristoren in het Kremlin naar de oever van de Beneden-Wolga. De achtvormige trap telt in totaal 560 treden, waarvan 442 op de hoofdtrap, en heeft twee observatieplatforms halverwege en een monument voor de Heldenboot aan de voet.

Hedendaagse sport vond een arena in het Nizjni Novgorod Stadion, gebouwd op de samenvloeiingswateren van de Nizjni Novgorod voor het WK voetbal van 2018. Sinds er zes toernooien zijn gespeeld, fungeert het als een multifunctioneel complex voor voetbal, atletiek en maatschappelijke evenementen.

Buiten de stedelijke kern laten de vijftien bestuurlijke districten van de stad een gevarieerd landschap zien: het Nagornaya-gedeelte in de Bovenstad, met zijn reeks historische straten en houtarchitectuurmuseum; Prioksky's Switzerland Park en bosreservaten; Avtozavodsky's GAZ-fabrieksterrein verweven met culturele centra; Kanavinsky's marktplaatserfgoed gecentreerd rond het eindpunt van het treinstation; Moskovsky en Leninsky's woonwijken; Sormovsky's Stalinistische gebouwen die herinneren aan de Revolutie van 1905.

Elk district draagt ​​bij aan de complexe identiteit van Nizjni Novgorod, waar middeleeuwse stadswallen en postmoderne hoogbouw samenkomen en waar het ritme van rivierboten harmonieert met het gezoem van de industrie. Al acht eeuwen lang combineert de stad traditie met innovatie en fungeert ze als smeltkroes van de Russische geschiedenis en als spil van de hedendaagse cultuur.

Nizjni Novgorod blijft voortbestaan ​​als een stad die gekenmerkt wordt door de ontmoeting van wateren, tijdperken en inspanningen. De middeleeuwse vestingwerken, keizerlijke paviljoens, industriële gebouwen en burgerlijke monumenten vormen een stedelijk palimpsest dat uitnodigt tot voortdurende observatie. In de straten en op de pleinen resoneert de nalatenschap van degenen die het lot van Rusland hebben bepaald – van Prins George II en Koezma Minin tot de ingenieurs en arbeiders van de GAZ-fabriek – in het dagelijks leven van de inwoners. Tegenwoordig, terwijl gemeentelijke autoriteiten, studenten en ondernemers bijdragen aan de toekomst, behoudt de stad een blijvende eigenheid: een Benedenstad aan de oevers van een rivier, waar de geschiedenis voortvloeit met de stromingen van de Oka en de Wolga.