Methana

Methana, een stad en voormalige gemeente op het Griekse schiereiland Peloponnesos, ligt op een vulkanische landtong die zich uitstrekt tot in de Saronische Golf binnen de administratieve grenzen van de regio Attica. De gemeente beslaat 50.161 vierkante kilometer en telde 1.352 inwoners bij de volkstelling van 2021, terwijl de stad zelf in 2011 892 inwoners telde. Methana ligt ten noorden van de hoofdweg naar Galatas en de rest van de Peloponnesos, aan de voet van de 740 meter hoge berg Helona, ​​die het middelpunt vormt van een schiereiland dat zich onderscheidt door zijn geothermische bronnen en gelaagde historische verhalen.

Het schiereiland is volledig vulkanisch ontstaan ​​en omvat meer dan dertig uitbarstingscentra die het meest westelijke deel van de Egeïsche vulkaanboog markeren, samen met Milos, Santorini en Nisyros. De laatste gedocumenteerde uitbarsting vond plaats in de derde eeuw voor Christus, nabij het huidige Kameni Chora, een gebeurtenis die werd vastgelegd door klassieke waarnemers zoals Strabo, Ovidius en Pausanias. Geologisch onderzoek door specialisten van de ETH Zürich heeft sinds 1991 een uitgebreide topografische kaart op een schaal van 1:25.000 opgeleverd, een interactieve driedimensionale weergave die online toegankelijk is en een fotoarchief met meer dan tienduizend dia's. Vanaf de hoogten van het schiereiland overziet de kijker een panorama dat de noordoostelijke vlakten van Argolis, de contouren van zuidoostelijk Korinthe, de Saronische eilanden Aegina en Salamis en de oostelijke uitlopers van het schiereiland Attica omvat.

Het landschap van Methana wordt gekenmerkt door een centrale bergrug, met met struiken begroeide hellingen en grasrijke weiden die kleine valleien omlijsten. In het westen daalt een drie kilometer lange bergrug af naar een smalle beek, geflankeerd door kliffen, terwijl de woonclusters zich vastklampen aan de kustlijn, waar de vlakte die bekendstaat als Throni zich opent naar de zee. De natuurlijke weidegronden die de stad Methana omringen, getuigen van eeuwenlange pastorale activiteit, tegen een achtergrond van bergruggen die af en toe bergbeekjes naar de rotsachtige kust leiden.

Archeologisch bewijs wijst op menselijke bewoning op het schiereiland al tussen 1500 en 1300 v.Chr., met de vroegste nederzetting nabij het huidige dorp Vathy. Het negentiende-eeuwse onderzoek van Michael Deffner bracht onder andere een aanzienlijke troon aan het licht, en een systematische archeologische campagne door de Universiteit van Liverpool en de British School in Athene in de jaren 80 identificeerde nog meer prehistorische vindplaatsen. De Akropolis Palaiokastro, hoog boven Vathy, kijkt uit over een landschap dat in de Ptolemaïsche tijd de haven van Arsinoë huisvestte. Daar stond ooit een vesting op het eilandje Nisaki, die de maritieme toegangswegen bewaakte. Een kustfort, bekend als Akropolis Oga bij Kypseli, onderstreept het strategische belang van Methana in de late bronstijd. Opgravingen in 1990 onder leiding van Helene Konstolakis-Jiannopoulou brachten een Myceense nederzetting en de kapel van Agios Konstantinos en Elenis aan het licht. Enkele van hun vondsten zijn nu te vinden in de musea van Poros en Piraeus. Inscripties in de dodentempel van Amenhotep III in Egypte, daterend uit de veertiende eeuw v.Chr., lijken een verwijzing naar Methana te bevatten onder de vorm m-dj-n-ij.

Tijdens de klassieke oudheid maakte Methana deel uit van het grondgebied van Troezen. Thucydides bericht dat in 425 v.Chr. een Atheense strijdmacht onder leiding van Nicias, die de Korinthische tegenstand had verslagen, een verdedigingsmuur over de landengte bouwde om het schiereiland te isoleren van het vasteland van de Peloponnesos. In de Hellenistische periode ging de macht over in handen van de Ptolemaïsche dynastie en werd de kaap omgedoopt tot Arsinoë ter ere van Ptolemaeus' zuster-vrouw. Toen Pausanias in de tweede eeuw n.Chr. een bezoek bracht, beschreef hij een tempel gewijd aan Isis en beelden van Hermes en Herakles op de agora, die getuigden van de versmelting van Egyptische en Griekse religieuze tradities op het schiereiland.

Na de oudheid zijn er gedurende de Byzantijnse en Ottomaanse periode geen schriftelijke verslagen van Methana meer te vinden, maar materiële overblijfselen wijzen op een continuïteit van bewoning. Ruïnes van basilieken en kerken die dateren uit de late zesde of vroege zevende eeuw wijzen op vroegchristelijke gemeenschappen. Twee belangrijke Byzantijnse nederzettingen lijken te zijn ontstaan ​​bij Panagitsa en nabij de toppen van de profeet Elias en Helona, ​​terwijl een derde plaats zich ten westen van Kounoupitsa ontwikkelde, waar de kerk van Agia Barbara en de dertiende-eeuwse frescokapellen van Agios Dimitrios en Agios Ioannis de Theoloog nog steeds staan. Het schiereiland lijkt de golven van Slavische invallen die naburige regio's troffen te hebben ontlopen, maar middeleeuwse verslagen vermelden sporadische invallen en een demografische verschuiving in de veertiende eeuw, toen Arvanitische groepen zich in het gebied vestigden.

De komst van de Griekse Onafhankelijkheidsoorlog in het begin van de negentiende eeuw bracht een plotselinge toestroom van vluchtelingen teweeg – voornamelijk vrouwen en kinderen – die de Ottomaanse represailles ontvluchtten. De bevolking van Methana, die voorheen zo'n 500-600 inwoners telde, groeide in 1830 tot 1349. In 1826-1827 bouwde de Franse filhellenist Charles Fabvier een fort op de landengte om het schiereiland te beveiligen, en in 1834 werd de nederzetting gesticht als een gemeente binnen de provincie Kalavria, naast Troizina, Dryopi en Kalavria zelf. Gedurende de negentiende en begin twintigste eeuw behield de gemeenschap haar bescheiden karakter, gericht op visserij, landbouw en de lokale warmwaterbronnen.

De bestuurlijke hervorming die op 1 januari 2011 inging, heeft Methana samengevoegd met de aangrenzende gemeente Troizina, waardoor de nieuwe gemeente Troizinia-Methana is ontstaan, waarvan Methana een gemeentelijke eenheid blijft. Deze eenheid is onderverdeeld in vier gemeenten: Kounoupitsa (bestaande uit Kounoupitsa, Agios Georgios, Agios Nikolaos, Makrylongos en Palaia Loutra), Kypseli (inclusief Kypseli en Agioi Theodoroi), Loutropoli Methanon (bestaande uit Methana en Dritsaiika) en Megalochori (bestaande uit Megalochori, Vathy, Kaimeni Chora en Megalo Potami).

Methana's blijvende roem is te danken aan het thermale water, dat al sinds de oudheid bezoekers trekt. De zuidelijke ingang van de stad, officieel Loutropoleos Methanon genoemd – 'Methaanbad' – wordt gemarkeerd door badhuizen grenzend aan het zwavelhoudende meer Vromolimni, een watermassa van ongeveer 150 meter lang en 50 meter breed, gevoed door ondergrondse bronnen. Lokale artsen schrijven kuren voor tegen reuma, artritis, gynaecologische aandoeningen en dermatologische aandoeningen. Tegenover de baden biedt de haven van Methana ligplaatsen voor schepen met bestemming Aegina, Poros en Piraeus. Een smalle landengte verbindt de stad met het schiereiland Nisaki, waar de fundamenten van een kasteel uit de vierde eeuw voor Christus en de kerk van Agii Anargyri getuigen van zowel defensieve als devotionele architectuur. Langs de boulevard vindt u een aantal eenvoudige hotels en door families gerunde tavernes die onderdak en eten bieden aan reizigers die komen baden in de bronnen en op reis gaan.

Buiten de stadsgrenzen ligt een Myceens heiligdom, ontdekt in 1990, een kilometer ten noordoosten van de haven. Ten westen van Dritseika doorkruisen de overblijfselen van een oude toren en nederzetting uit de Myceense tijd de Throni-vlakte. Over het hele schiereiland slingeren smalle paden tussen olijfgaarden en maquis, met een ononderbroken uitzicht op de Saronische Golf en de verre torenspitsen van de Argolische kust. Veerdiensten verbinden Methana met de omliggende eilanden en het vasteland, waardoor deze gemeenschap – met een bevolking van 1097 inwoners, Dritseika meegerekend – zowel bijzonder afgelegen als toegankelijk blijft.

Methana ontpopt zich als een plek waar de krachten van vuur en steen de menselijke activiteit gedurende drie millennia hebben gevormd. De thermale bronnen bewaren een levende link met klassieke therapieën; de archeologische overblijfselen herinneren aan opeenvolgende nederzettingslagen; de bestuurlijke evolutie weerspiegelt het Griekse proces van natiestaatvorming. Van de vroegste Troon van Vathy tot de vestingmuren van Fabvier; van de Ptolemaïsche cultuspraktijk tot de hedendaagse routines in kuuroorden; Methana bewaart een blijvende dialoog tussen topografie en menselijke aspiraties. In elk dampend zwembad en in elke granieten ruïne nodigt het schiereiland uit tot reflectie op de veerkracht van de gemeenschap en de diepe continuïteit die verleden en heden verbindt.