Seoul

Seoul, formeel aangeduid als Seoul Special Metropolitan City, neemt een unieke plaats in tussen de hoofdsteden van de wereld. Het beslaat 605 vierkante kilometer in de noordwestelijke hoek van Zuid-Korea, doorsneden door de Han-rivier in een noordelijk en zuidelijk deel. In het noorden rijzen de steile bergruggen van Bugaksan, Inwangsan, Naksan en de beboste hellingen van Bukhansan op; in het zuiden omlijsten meer ingetogen hoogteverschillen de strakke skyline van Gangnam. De moderne stad, die in vroegere tijden werd omringd door de vestingmuur van Seoul, strekt zich ver buiten deze muren uit in de omliggende vlakte en gaat naadloos over in satellietsteden in de provincie Gyeonggi en de havenmetropool Incheon. Gezamenlijk behoort dit Seoul Capital Area tot de grootste metropooleconomieën ter wereld en huisvest het, met meer dan twintig miljoen inwoners, meer dan de helft van de Zuid-Koreaanse bevolking.

Archeologische en schriftelijke bronnen plaatsen de oorsprong van Seoul in 18 v.Chr., onder het Baekje-koninkrijk, toen de nederzetting Wiryeseong zich op lage heuvelruggen ten zuiden van het huidige Hangang bevond. Met de opkomst van de Joseondynastie aan het einde van de 14e eeuw werd de stad – toen Hanyang geheten – formeel gekozen als de nationale regeringszetel. Koning Taejo gaf opdracht tot de bouw van de vijf grote paleizen binnen versterkte muren: Gyeongbokgung, Changdeokgung, Changgyeonggung, Deoksugung en Gyeonghuigung. Hoewel veel bouwwerken werden verwoest tijdens Japanse invasies aan het einde van de 16e eeuw, werden Gyeongbokgung en de bijbehorende paleizen in de 19e eeuw nauwgezet gerestaureerd. De sobere symmetrie van de hoofdpoorten en paviljoens, verweven met tuinen zoals Changdeokgungs Geheime Tuin, getuigen van een planningsethos die defensieve logica combineerde met subtiele esthetische orde.

De twintigste eeuw bracht grote omwentelingen. Onder Japanse heerschappij (1910-1945) werd de stad omgedoopt tot Keijō, werden bestuursorganen gereorganiseerd en werd een groot deel van de historische structuur aangepast of gesloopt. Tijdens de Koreaanse Oorlog wisselde Seoul vier keer van eigenaar, waardoor de stadskern in puin achterbleef. Toch heeft elk naoorlogs tijdperk geleid tot wederopbouw op een schaal die elders zelden is gezien: door beschietingen verwoeste wijken maakten plaats voor hoogbouwappartementen en brede boulevards; traditionele hanokdorpen overleefden in enclaves zoals Bukchon en Namsangol; de stad groeide naar buiten toe, met een bevolkingsaantal van meer dan tien miljoen in 2014, om zich in 2024 te stabiliseren op ongeveer 9,6 miljoen.

Ondanks de bevolkingsdichtheid – bijna twee keer zo hoog als die van New York City zelf – herbergt Seoul een overvloed aan parken en bossen. Binnen de oude stadsmuren bekroont Namsan Park het centrale schiereiland, waar de N Seoul Tower uitkijkt over blokken glas en beton. Langs de Han-rivier bieden dertien gesegmenteerde parken aan het water promenades, speeltuinen en fietspaden: de uitgestrekte gazons van Yeouido, de dansende fontein van Banpo, de informele sportvelden van Mangwon en de weekendmarkten van Ichon trekken allemaal bewoners die op zoek zijn naar rust. Een hergebruikt viaduct, Seoullo 7017, slingert zich als een lineaire tuin boven Seoul Station; Seonyudo Park, gebeeldhouwd uit een voormalige waterzuiveringsinstallatie, combineert industriële overblijfselen met inheemse beplanting. Verderop begrenzen groene gordels de stad, die de verstedelijking naar aangrenzende provincies beperken en wandelpaden bieden naar de granieten rotsen van Mount Bukhansan.

De bevolkingsverschuiving in Seoul weerspiegelt economische en sociale veranderingen. Ooit geconcentreerd in de binnensteden, zijn de inwoners verspreid over satellietsteden waar grond en huisvesting goedkoper zijn. Een vergrijzende bevolking en een geboortecijfer van 0,55 in 2023 – ruim onder het landelijk gemiddelde – onderstrepen de uitdagingen voor generatievernieuwing. Desondanks blijft de stad een trekpleister voor buitenlandse inwoners; in 2016 woonden er meer dan 400.000 niet-Koreanen in Seoul, voornamelijk Chinezen (sommigen van Koreaanse afkomst), gevolgd door aanzienlijke Amerikaanse en Taiwanese gemeenschappen. Op religieus vlak is de bevolking verdeeld tussen het christendom (35 procent), het boeddhisme (10,8 procent) en een meerderheid die zich identificeert als niet-religieus. Opmerkelijke bezienswaardigheden zijn onder andere de enorme Yoido Full Gospel Church en de Seoul Central Mosque, symbolen van het complexe spirituele weefsel van de stad.

Hoewel Seoul slechts 0,6 procent van het Zuid-Koreaanse grondgebied beslaat, verwerkt het bijna de helft van de bankdeposito's van het land en genereerde het in 2012 bijna een kwart van het bbp. Hoofdkantoren van Samsung, LG en Hyundai omringen de hoofdstad, terwijl geconcentreerde technologieclusters in Gangnam en de Digital Media City bruisen van startups en mediaconglomeraten. Internationale indices plaatsen Seoul regelmatig in de top tien van steden ter wereld op het gebied van financiële concurrentiekracht en levenskwaliteit, en in 2010 werd het uitgeroepen tot World Design Capital. De poreuze grens tussen handel en cultuur heeft Seoul tot een vooraanstaande gastheer van wereldtopconferenties gemaakt: de Aziatische Spelen van 1986, de Olympische Zomerspelen van 1988, de G20 van 2010 en periodieke internationale conferenties vestigen de aandacht op de logistieke bekwaamheid en moderne locaties zoals COEX en het Dongdaemun Design Plaza.

De skyline van de stad contrasteert met de eeuwenoude daken van de Jongmyo-schrijn en de Joseongraven – waarvan er vijf in de hoofdstad liggen en allemaal tot UNESCO-werelderfgoed zijn verklaard – en de torenhoge Lotte World Tower, met zijn 555 meter tot de hoogste ter wereld. Het 63 Building, ooit het hoogste gebouw van Korea, en de Seoul Tower completeren een visuele dialoog tussen behoud en vooruitgang. Binnen de historische kern staan ​​de gerestaureerde Namdaemun- en Dongdaemun-poorten als wachters; twee andere zijn in de loop der tijd verloren gegaan, maar zes blijven bestaan ​​als poorten waardoor het collectieve geheugen van Seoul zowel wordt omlijst als weerkaatst. Culturele corridors zoals Insadong – vol antiekhandelaren en galerieën – en de markten van Namdaemun en Dongdaemun weerspiegelen eeuwenlange handel, terwijl de Yongsan Electronics Market de status van de stad als de technologiebazaar van Azië onderstreept.

De transportinfrastructuur van Seoul is de basis voor haar dynamiek. Een netwerk van negen grote metrolijnen – onderdeel van een 940 kilometer lang sneltramnetwerk – vervoert dagelijks meer dan acht miljoen reizigers, waarmee het de drukste en langste ter wereld is. Een gecoördineerde dienstregeling voor metro, bus en forenzenspoor is met wiskundige precisie ontworpen om wachttijden te minimaliseren; snelbussen verbinden provincies in het hele land vanuit terminals zoals Zuid-Seoul en Sangbong. KTX-hogesnelheidstreinen vertrekken vanaf Seoul Station en Yongsan en bereiken Busan en Gwangju met snelheden van meer dan 300 km/u. Twee luchthavens – Gimpo, het oudere veld dat nu binnenlandse en regionale routes bedient, en Incheon International, het vierde drukste vrachtknooppunt van Azië – verbinden de stad met de wereldmarkt. Ook fietsen heeft aan populariteit gewonnen, met speciale fietspaden langs de rivieroevers en een stadsbreed fietsdeelsysteem (Ddareungi) dat in 2015 werd gelanceerd.

Administratief verdeeld in vijfentwintig gu, elk vergelijkbaar in omvang met een kleine stad, verzet Seoul zich tegen een enkel centrum. In plaats daarvan wordt de ervaring bepaald door een constellatie van knooppunten: Jongno en Jung markeren de oude koninklijke gebieden; Mapo en Seodaemun wemelen van universiteiten en een jeugdig nachtleven in Hongdae en Sinchon; Yongsan herbergt de Amerikaanse militaire basis en de kosmopolitische restaurants van Itaewon; Yeouido schittert met financiële torens; Gangnam en Seocho herbergen dure straten en luxe boetieks; Songpa en Gangdong herbergen het Olympisch Park en Lotte World; perifere gu zoals Nowon en Eunpyeong bieden toegang tot wandelpaden in Bukhansan; verre zuidelijke districten zoals Dongjak en Gwanak geven toegang tot de Noryangjin-vismarkt en de bergruggen van Gwanaksan; oostelijke en westelijke sectoren completeren het patroon van enclaves die samen Seoul vormen.

Meer dan honderd musea brengen de diversiteit aan interesses van de stad in kaart. Het Nationaal Museum van Korea, op de hellingen van Yongsan, herbergt meer dan 220.000 voorwerpen; het Nationaal Volksmuseum in Gyeongbokgung illustreert het dagelijks leven door de dynastieën heen. Kunstmusea – het Seoul Museum of Art, Leeum, Ilmin en de MMCA-vestiging nabij Bukchon – tonen Koreaanse en internationale creativiteit. Historische locaties zoals de Seodaemun-gevangenis en het oorlogsmonument getuigen van de Japanse bezetting en de Koreaanse Oorlog. Streetartfestivals, die elke oktober plaatsvinden op Citizens' Day, en muziekevenementen van ABU-songshows tot het Ultra Music Festival Korea benadrukken de evoluerende creatieve energie van Seoul.

Hoewel de criminaliteit in Seoul internationaal gezien laag blijft, moeten bezoekers rekening houden met sociale gevoeligheden: openbare vertoningen van niet-Koreaanse stellen kunnen de aandacht trekken, en alcoholconflicten, hoewel zeldzaam, brengen juridische risico's met zich mee. Het gebruik van drones is boven een groot deel van de stad grotendeels verboden. Amerikaanse militairen houden zich aan een strikte avondklok, gehandhaafd door de militaire politie die bevoegd is om identificatie te vragen. Over het algemeen straalt Seoul echter een sfeer van orde en waakzaamheid uit – camerabewaking in veel openbare ruimtes – en een bezoeker die de lokale normen respecteert, zal de stad waarschijnlijk uitzonderlijk veilig vinden.

Het karakter van Seoul komt tot uiting in de contrasten: de plechtige cadans van voorouderlijke rituelen in Jongmyo tegen de achtergrond van de neonpuls van de stations van Gangnam; stille tempelpleinen in Insadong naast drukke modestraten in Myeongdong; de stilte van de ochtendmist op de hellingen van Namsan, gevolgd door het geraas van het verkeer onder de bruggen over de Han-rivier. Hier staan ​​historische paleizen in dialoog met torenhoge torens; eenzame joggers volgen paden langs de rivier, gedomineerd door drone-blauwe wolkenkrabbers; weekendwandelaars vluchten de bergen in op amper een kilometer van appartementencomplexen. Seoul, een zowel oude als nieuw gebouwde hoofdstad, behoudt de sporen van zes eeuwen dynastiek bestuur, zelfs terwijl het een nieuw hoofdstuk in de stedelijke moderniteit schrijft. In deze stad van gelaagde herinneringen en snelle verandering, wordt continuïteit zelf het bepalende herkenningspunt.