Abu Dhabi

Abu Dhabi neemt een unieke plaats in tussen de hoofdsteden van de wereld. Gelegen op een eiland dat vanaf de centraal-westelijke kust van het Arabisch Schiereiland in de Perzische Golf uitsteekt, fungeert het als het politieke hart van de Verenigde Arabische Emiraten, de locatie van haar federale instellingen en de residentie van haar president. Maar naast haar status als regeringszetel heeft Abu Dhabi zich ontwikkeld tot een metropool waarvan de omvang en reikwijdte zowel het gestage ritme van de woestijntraditie als de krachtige polsslag van moderne ambitie weerspiegelen.

Lang voordat de kustlijn van het eiland werd onderbroken door glazen torens, herbergde de vlakke vlakte – op het smalste punt amper 250 meter van het vasteland – een kleine gemeenschap. In 1761 stichtte de stam van de Bani Yas Qasr Al Hosn, een versterkte wachttoren die later een paleis met twee verdiepingen zou worden voor de heersende familie Al Nahyan. Eeuwen van lokale heerschappij en seizoensgebonden migratie verstreken voordat de olie-exploratie halverwege de 20e eeuw begon en Abu Dhabi transformeerde van een grotendeels zelfvoorzienende nederzetting tot de hoofdstad van een opkomende federatie.

De moderne contouren van de stad dateren uit 1967, toen sjeik Zayed bin Sultan Al Nahyan de Japanse architect Katsuhiko Takahashi inhuurde om een ​​plan te tekenen voor een verwachte bevolking van 40.000. Takahashi's ontwerp plaatste het nieuwe hart van de stad op het eiland en liet ruimte over voor toekomstige bruggen, boulevards en woonwijken. Rond de eeuwwisseling bleken deze bepalingen vooruitziend. Tegenwoordig breiden Khalifa City en Al Bahia City de wijken van Abu Dhabi uit over het vasteland naar het zuidoosten, terwijl Al Shahama, Shamkha en Mussafah Residential verder landinwaarts liggen. In elk nieuw stadsdeel verdelen brede, meerbaanswegen 'superblokken' van woontorens of villawijken – een patroon dat structuur geeft aan de stadsuitbreiding.

Bruggen zijn de drijvende kracht achter de uitbreiding van Abu Dhabi geweest. De Al Maqta-brug, geopend in 1968, was de eerste vaste verbinding; haar rol als onderdeel van de huidige snelweg E22 onderstreept haar blijvende belang. De Mussafah-brug volgde in 1977 en werd later opgenomen in de hoofdweg E20. De derde oversteek, de Sheikh Zayed-brug, ontworpen door Zaha Hadid en eind 2010 geopend, combineerde gedurfde structurele vormen met de hoofdweg E10 van de stad. In 2011 verbond een vijfbaans snelweg het eiland met Saadiyat Island, en het knooppunt Al-Mafraq – in totaal 27 rijstroken – verbond Reem Island via een cluster van bruggen met een capaciteit van 25.000 voertuigen per uur.

Daarnaast zijn de Maqta-, Mussafah- en Sheikh Khalifa-bruggen nu voorzien van Darb-tolpoorten om de drukte tijdens de spits te beheersen. In 2021 introduceerde de stad een prepaidsysteem dat automatisch 4 AED per oversteek in rekening brengt, allemaal om de verkeersdoorstroming te verbeteren. Begin 2023 opende Sheikh Khaled bin Mohamed Al Nahyan de Umm Yifeenah-brug, een 11 kilometer lange snelweg naar Al Reem Island, als onderdeel van het Abu Dhabi Plan 2030.

Het klimaat van Abu Dhabi wordt geclassificeerd als een hete woestijn (BWh). Van mei tot en met september stijgt de luchttemperatuur regelmatig tot boven de 40 °C, en de luchtvochtigheid kan de hitte-index ver boven de thermometerwaarde doen stijgen. Zandstormen drijven met onregelmatige tussenpozen vanuit de woestijn aan, waardoor het zicht tot slechts enkele meters beperkt is. Het koelere seizoen, van november tot en met maart, kent dagen die variëren van mild warm tot echt koel, soms vergezeld door dichte mist of korte regenval. In januari is de gemiddelde temperatuur rond de 18,8 °C, hoewel de afwezigheid van aanhoudende neerslag de stad buiten het bereik van een echt tropisch klimaat plaatst, ondanks de breedtegraad ten zuiden van de Kreeftskeerkring.

Langs de kustlijn van de stad blijft een onverwachte ecologische niche bestaan. De wateren rond Abu Dhabi Island herbergen 's werelds grootste populatie Indo-Pacifische bultrugdolfijnen, terwijl in het oosten het Mangrove National Park – Al Qurm – een bestand van veerkrachtige mangrovebossen beschermt die gedijen in de zoute getijden.

De ontdekking van koolwaterstoffen onder het zand van het emiraat transformeerde Abu Dhabi tot een van de rijkste hoofdsteden ter wereld. Met zo'n 98,2 miljard vaten – negen procent van de wereldwijde reserves – en bijna vijf procent van het bewezen aardgas, produceert het emiraat zo'n drie miljoen vaten per dag. De Abu Dhabi Investment Authority, met hoofdkantoor op het eiland, beheerde in 2022 activa ter waarde van meer dan een biljoen dollar, waarmee het een van 's werelds grootste staatsinvesteringsfondsen was.

De olierijkdom financierde de snelle verstedelijking: overheidsgebouwen, wolkenkrabbers en grote hotels verrezen in het financiële district. In de loop der tijd heeft Abu Dhabi de nadruk verlegd naar sectoren die niet uit koolwaterstoffen bestaan. Sinds 2009 overtrof het BBP in de VAE, dat niet uit olie bestond, de energie-inkomsten, en in Abu Dhabi zelf zijn vrijhandelszones, industrieparken en mediahubs ontstaan. De industriestad Abu Dhabi en haar opvolger ICAD II huisvesten productie en logistiek, terwijl twofour54 dienstdoet als centrum voor film- en digitale mediaproductie. Yas Island en Saadiyat Island zijn trekpleisters geworden voor toeristische investeringen, met themaparken, culturele locaties en recreatieoorden.

In 2018 lanceerde het emiraat Ghadan 21, een programma dat 50 miljard AED verdeelt over vier pijlers: zaken en investeringen, maatschappij, kennis en innovatie, en levensstijl. Alleen al in de eerste fase hebben meer dan vijftig initiatieven getracht de economie te diversifiëren, lokale ondernemingen te ondersteunen en het sociale leven van de stad te verrijken. Medio 2024 bedroeg het bbp per hoofd van de bevolking in Abu Dhabi meer dan $ 49.600 – een van de hoogste ter wereld – en bleef het emiraat het rijkste van de VAE op basis van bbp en inkomen per hoofd van de bevolking.

De skyline van Abu Dhabi is net zo gevarieerd geworden als het economische profiel. De Burj Mohammed bin Rashid (World Trade Center Abu Dhabi), de Etihad Towers, de ADIA Tower en het gebouw van de Nationale Bank van Abu Dhabi staan ​​in het financiële district naast de gebogen, reflecterende gevel van het Aldar-hoofdkantoor, de eerste ronde wolkenkrabber in het Midden-Oosten. Plannen in het kader van het Abu Dhabi Plan 2030 stimuleren verdere verticale groei, met name op Al Maryah Island en Reem Island, waar superhoge gebouwen zoals de 382 meter hoge Central Market Residential Tower en de 310 meter hoge Sky Tower nu de skyline accentueren.

Toch heeft geen enkel gebouw zoveel symbolische waarde als de Sjeik Zayed-moskee. De bouw begon op 5 november 1996 onder leiding van wijlen president Sjeik Zayed bin Sultan Al Nahyan en bracht materialen en ambachtslieden uit meer dan twaalf landen samen. Italiaans marmer, Marokkaanse mozaïektegels, Pakistaanse gebeeldhouwde schermen en Turkse kroonluchters getuigen van een eensgezinde inspanning; 3000 arbeiders en 38 aannemers voltooiden de interne gebedsruimten in december 2007. Met een oppervlakte van zo'n 22.412 vierkante meter en een capaciteit van meer dan 41.000 gelovigen, is de moskee uitgegroeid tot een centrum voor educatie en dialoog. In juli 2019 plaatste TripAdvisor de moskee op de derde plaats van 750 wereldwijde bezienswaardigheden voor bezoekerstevredenheid.

Hoewel olie de groei van Abu Dhabi versnelde, heeft de stad ernaar gestreefd haar erfgoed te behouden en te herinterpreteren. Qasr Al Hosn, ooit de enige vesting op het eiland, herbergt nu een museum gewijd aan het stichtingsverhaal van Abu Dhabi, het vroege leven van de bedoeïenen en de ambachtelijke tradities van vrouwelijke wevers en borduursters. Vlakbij ligt het Founder's Memorial dat toegang biedt tot twee tuinen – de Heritage Garden en de Sanctuary Garden – die The Constellation omlijsten, een kubusvormig paviljoen ter ere van de nalatenschap van sjeik Zayed.

Pogingen tot behoud strekken zich ook uit tot immateriële cultuur. Poëzie blijft hoog aangeschreven, van de klassieke regels van al-Khalil ibn Ahmad al-Farahidi uit de achtste eeuw tot de volkstaal van Ibn Daher uit de zeventiende eeuw. Moderne Emirati dichters zoals Mubarak Al Oqaili en Salem bin Ali al Owais bouwden voort op zowel klassieke als volkstaal, terwijl instellingen zoals de Abu Dhabi Cultural Foundation openbare leeszalen, tentoonstellingen en muziekuitvoeringen ondersteunen. De National Theatre and Cultural Foundation van de stad organiseert jaarlijks honderden evenementen en het Abu Dhabi National Exhibition Centre verwelkomt jaarlijks zo'n 1,8 miljoen bezoekers op beurzen, conferenties en kunsttentoonstellingen.

Het religieuze landschap van Abu Dhabi is aanzienlijk uitgebreid. Hoewel de islam de officiële staatsgodsdienst is, onderhouden diverse christelijke denominaties erkende kerken – waaronder de Sint-Jozefkathedraal – en bedienen traditionele hindoeïstische, sikhistische en orthodoxe gemeenschappen de expatgemeenschappen. In 2019 begon de bouw van het Abrahamic Family House-complex, dat een moskee, kerk en synagoge op Saadiyat Island zal omvatten, wat een oproep tot harmonie bevestigt. Ook Zayed International Airport beschikt over een multireligieuze gebedsruimte, wat de ambitie van het emiraat om een ​​knooppunt van tolerantie te zijn, onderstreept.

Ondanks de dichtheid van de stedelijke kern, heeft Abu Dhabi meer dan 400 kilometer kustlijn behouden. Ongeveer tien kilometer is aangewezen als openbaar strand, terwijl parken en aangelegde boulevards in het binnenland uitnodigen tot recreatie. Mangrovebossen omzomen delen van de Corniche – de acht kilometer lange boulevard langs het water – met schaduwrijke paden en kajaksteigers. Binnen de stadsblokken zorgen kleine parken en gemeenschapstuinen voor groene plekjes te midden van clusters van villa's en torens.

Een modern transportnetwerk verbindt de stad met elkaar. Zayed International Airport (AUH) is de op één na drukste hub van de VAE, met meer dan 23 miljoen passagiers in 2015 en de introductie van een biometrisch systeem voor 'Smart Travel' in juli 2024. De aangrenzende Al Bateen Executive Airport bedient zowel particuliere als zakelijke vluchten en is sinds 2022 uitgerust met vliegtuigen met twee gangpaden, naast een zoek- en reddingsbasis van de politie van Abu Dhabi. Het goederenvervoer verloopt via de tweede fase van het Etihad Rail-netwerk, voltooid in 2023, dat het emiraat verbindt met nationale vrachtcorridors; de passagiersdienst wacht op een lanceringsdatum.

Binnen de stad omvat het openbaar vervoer een groeiende busvloot – 583 bussen in 2021 – en veerdiensten die dat jaar meer dan 114.000 passagiers vervoerden. In 2022 begonnen autonome trams, taxi's en minibusjes te rijden op de Yas- en Saadiyat-eilanden. In oktober 2023 lanceerde het Integrated Transport Centre een pilot voor Automated Rapid Transit, een 27 kilometer lange elektrische tram die van Reem Mall naar Marina Mall rijdt met vijfentwintig stations. Watertaxi's en veerboten varen over de waterwegen van Abu Dhabi, en tolwegen, apps voor het delen van ritten en op bezienswaardigheden gebaseerde navigatiesystemen voor dagelijks gebruik.

Abu Dhabi's reputatie als locatie voor internationale filmcrews is gestaag gegroeid. Producties, variërend van Furious 7 tot Star Wars: The Force Awakens, hebben de futuristische torens en woestijnomgeving van de stad als decor gebruikt. De stad organiseert ook belangrijke sportevenementen: de Formule 1 Grand Prix op het Yas Marina Circuit, rondes van de Red Bull Air Race World Series, de Abu Dhabi International Petroleum Exhibition and Conference en judotoernooien van de International Judofed Federation.

Cultuurtoerisme concentreert zich op musea in ontwikkeling en op musea die momenteel geopend zijn. Het Louvre Abu Dhabi, een samenwerking met Frankrijk, presenteert een wereldwijde kunstgeschiedenis in een reeks paviljoens onder een koepel met traliewerk. Het Guggenheim Abu Dhabi en het Zayed National Museum, beide in aanbouw, beloven verdere uitbreiding van de culturele kaart van het emiraat. In 2024 bevestigde Madison Square Garden Company plannen voor een tweede Sphere, identiek aan de locatie in Las Vegas, op Saadiyat Island; in 2025 start Disney met de bouw van een themapark in Abu Dhabi.

De bevolkingsomvang van Abu Dhabi weerspiegelt de status als regionaal knooppunt. In 2023 woonden er zo'n 2,5 miljoen mensen in het stedelijk gebied, afkomstig uit Nepal, India, Pakistan, Eritrea, Ethiopië, Somalië, Bangladesh, Sri Lanka, de Filipijnen, China en andere landen. Er wonen ongeveer 294.000 Emirati in de stad – ongeveer vijftien procent van het totaal – en de rest bestaat uit expats. De gemiddelde leeftijd schommelt rond de dertig jaar en Engels, Hindi-Urdu, Malayalam, Tamil en tal van andere talen worden veel gesproken in het dagelijks leven. Het staatsburgerschap blijft echter zeldzaam voor migranten die er al lang verblijven en de sociale structuur vertoont nog steeds elementen van klassenonderscheid.

Abu Dhabi huisvest de Hoge Raad voor Financiële en Economische Zaken, federale ministeries en diplomatieke missies van over de hele wereld. Het presidentiële paleis, Qasr Al Watan, werd in maart 2019 voor het publiek geopend nadat de bouw in 2018 was voltooid op het terrein dat ooit Ladies Beach vormde. De Grote Hal, Al Barza, de vergaderruimte en de rijkelijk versierde bibliotheken onderstrepen de toewijding van de federatie aan overleg, cultuur en staatsmanschap.

Van een bescheiden begin als versterkte tribale buitenpost is Abu Dhabi uitgegroeid tot een metropool van internationale allure. Het netwerk van bruggen, snelwegen en eilanden getuigt van een weloverwogen plan; de torenhoge torens en uitgestrekte culturele instellingen getuigen van ambities die veel verder reiken dan de olie onder de duinen. Onder het glinsterende oppervlak van de metropool herinneren het gefluister van bedoeïendichters, het trage deinen van mangroven en de delicate boog van dolfijnenvinnen in het water van de Golf van Mexico zowel inwoners als bezoekers eraan dat deze stad in essentie een plek is die evenzeer gevormd is door landschap en afkomst als door financiën en vorm. In de samenvloeiing van woestijnen en koepels, van erfgoed en horizon, staat Abu Dhabi tegelijk symbool voor moderne staatkunde en als levend bewijs van het voortbestaan ​​van de plek.