Bosnië-Herzegovina

Volgens de Wereldorganisatie voor Toerisme zal Bosnië en Herzegovina tussen 1995 en 2020 het op twee na hoogste groeipercentage voor toerisme ter wereld hebben.

Bosnië en Herzegovina had in 747,827 2012 bezoekers, een stijging van 9% ten opzichte van het voorgaande jaar, en 1,645,521 overnachtingen, een stijging van 9.4% ten opzichte van 2012. Buitenlandse bezoekers maakten 58.6 procent van het totaal uit.

Het toerisme in Sarajevo is voornamelijk gericht op historische, religieuze en culturele elementen. Het werd door Lonely Planet's "Best In Travel" uitgeroepen tot een van de tien beste steden om in 2010 te bezoeken. Sarajevo won in 2012 ook de wedstrijd "Beste stad om te bezoeken" op de reissite Foxnomad en versloeg daarmee meer dan honderd andere steden van over de hele wereld.

Meugorje is een van de meest populaire bedevaartbestemmingen voor christenen ter wereld geworden, evenals de op twee na belangrijkste religieuze plaats van Europa, met meer dan 1 miljoen bezoekers per jaar. Sinds de vermeende verschijningen in 1981 begonnen, wordt aangenomen dat 30 miljoen pelgrims Meugorje hebben bezocht.

Bosnië is ook in populariteit gegroeid als bestemming voor skiën en ecotoerisme. Bosnië en Herzegovina is een van de resterende onontgonnen natuurgebieden van de zuidelijke Alpen, met enorme delen van de wilde en ongerepte omgeving die ontdekkingsreizigers en natuurliefhebbers verleiden. Bosnië en Herzegovina werd in 2012 door het tijdschrift National Geographic uitgeroepen tot de grootste avontuurlijke locatie voor bergtochten. Wandelaars en bergbeklimmers genieten van de centrale Bosnische Dinarische Alpen, die zowel mediterrane als alpentemperaturen hebben. Met drie rivieren, waaronder Europa's diepste rivierkloof, de Tara River Canyon, is wildwaterraften een beetje een nationale sport.

De Huffington Post heeft Bosnië en Herzegovina gerangschikt als "Het land werd bekroond met het" 9e grootste avontuur ter wereld voor 2013", waarbij het land kan bogen op "het schoonste water en de schoonste lucht in Europa; de grootste ongerepte bossen; en de meeste dieren in het wild.” De reis van de drie rivieren, die door het beste van wat de Balkan te bieden heeft, gaat, is de beste manier om het te ervaren.”

Twee entiteiten, twee toerismebureaus

Omdat de Federatie heel Bosnië en Herzegovina wil verenigen en de entiteiten wil afschaffen, geeft het VVV-kantoor van de Federatie informatie over heel Bosnië en Herzegovina, inclusief de RS.

Aan de andere kant verstrekt de toeristenorganisatie van de Republika Srpska, de entiteit die politiek de in de Dayton-overeenkomst van 1995 overeengekomen grenzen tussen entiteiten wil behouden, uitsluitend informatie over de Republika Srpska en niets over de Federatie van BiH.

Toeristische attracties

Enkele toeristische attracties van Bosnië en Herzegovina zijn:

Bosnië en Herzegovina is gelegen in de westelijke Balkan, begrensd door Kroatië (932 km of 579 km) naar het noorden en westen, Servië (302 km of 188 mijl) naar het oosten, en Montenegro (225 km of 140 mijl) naar het zuidoosten . Het beschikt over een 20 kilometer lange (12 mijl lange) kustlijn die de stad Neum omringt. Het ligt tussen de breedtegraden van 42 ° en 46 ° N, en de lengtegraden van 15 ° en 20 ° E.

De naam van het land is afgeleid van de twee territoria van Bosnië en Herzegovina, die een vaag gedefinieerde grens delen. Bosnië en Herzegovina delen ongeveer vier vijfde van het noordelijke grondgebied van het land, terwijl Bosnië en Herzegovina de rest delen in het zuidelijke grondgebied van het land.

Het grootste deel van het land is bergachtig, inclusief de middelste Dinarische Alpen. In het noordoosten bereikt het de Pannonische vlakte, terwijl het in het zuiden grenst aan de Adriatische Zee. De Dinarische Alpen lopen meestal van zuidoost naar noordwest en worden hoger naar het zuiden. Het hoogste punt in de natie is de berg Magli, die op 2,386 meter (7,828.1 ft) staat en grenst aan Montenegro. Kozara, Grme, Vlai, vrsnica, Prenj, Romanija, Jahorina, Bjelanica en Treskavica behoren tot de belangrijkste bergen.

In totaal is bijna de helft van Bosnië & Herzegovina bebost. De meeste bosgebieden in Bosnië bevinden zich in het midden, oosten en westen van het land. Herzegovina heeft een droger mediterraan klimaat en karstgebied. Noord-Bosnië (Posavina) heeft een buitengewoon rijk landbouwgebied langs de rivier de Sava en de regio wordt op grote schaal verbouwd. Deze landbouw is gelegen op de Pannonische vlakte, die zich uitstrekt tot in de buurlanden Kroatië en Servië. De kustlijn van het land is slechts 20 kilometer lang en loopt rond de stad Neum in het kanton Herzegovina-Neretva. Ondanks het feit dat de stad wordt begrensd door Kroatische schiereilanden, heeft Bosnië en Herzegovina volgens het internationaal recht recht op toegang tot de buitenzee.

Sarajevo is de hoofdstad en grootste stad van Bosnië en Herzegovina. Andere belangrijke steden in Bosnië en Herzegovina zijn Banja Luka in het noordwesten, bekend als Bosanska Krajina, Bijeljina en Tuzla in het noordoosten, Zenica en Doboj in het centrum, en Mostar, de grootste stad in Herzegovina.

Bosnië en Herzegovina maakt deel uit van het Boreale Koninkrijk en wordt gedeeld door de Illyrische provincie van de Circumboreal-regio en de Adriatische provincie van het Middellandse-Zeegebied. Het Wereld Natuur Fonds classificeert het gebied van Bosnië en Herzegovina in drie ecoregio's: Pannonische gemengde bossen, gemengde bossen van het Dinarische gebergte en Illyrische loofbossen.

Bosnië en Herzegovina had volgens de volkstelling van 4,377,000 1991 inwoners, maar de onofficiële volkstelling van de UNHCR van 1996 wees op een daling tot 3,920,000. De demografie van het land is veranderd als gevolg van grote volksverhuizingen tijdens de Joegoslavische conflicten in de jaren negentig. Politieke geschillen maakten het houden van een volkstelling tussen 1990 en 1991 moeilijk. Een volkstelling was gepland voor 2013, daarna voor 2011, maar werd uitgesteld tot oktober 2012. De volkstelling van 2013 rapporteerde een totale bevolking van 2013 mensen in 3,791,622 miljoen huishoudens, wat neerkwam op 1.16 minder dan in 585,411.

Etnische groeperingen

Bosnië en Herzegovina heeft drie etnische "constituerende volkeren", Bosniërs, Serviërs en Kroaten, evenals een verscheidenheid aan kleine gemeenschappen zoals joden en Roma. Bosniërs vormen 50.11 procent van de bevolking, Serviërs 30.78 procent, Kroaten 15.43 procent en anderen 2.73 procent, volgens gegevens van de telling van 2013 gepubliceerd door het Bureau voor de Statistiek van Bosnië en Herzegovina, waarbij de overige respondenten hun etniciteit niet aangeven of niet reageren. De bevindingen van de volkstelling worden betwist door het statistiekbureau Republika Srpska en Bosnisch-Servische partijen. De kwestie van de volkstelling draait om de opname van niet-permanente Bosnische burgers in de cijfers, die de autoriteiten in de Republika Srpska afwijzen. Eurostat, het bureau voor de statistiek van de Europese Unie, heeft in mei 2016 vastgesteld dat de tellingsmethode van het Bosnische bureau voor de statistiek in overeenstemming is met internationale richtlijnen.

Godsdienst

Volgens de volkstelling van 2013 is de islam het meerderheidsgeloof in Bosnië en Herzegovina, goed voor 51 procent van de bevolking, en de overgrote meerderheid behoort tot de soennitische islam. 46 procent van de bevolking identificeert zich als christen, waarbij de Servisch-Orthodoxe Kerk de grootste groep is, goed voor 31 procent van de bevolking (van wie de meerderheid zich identificeert als Serviër), gevolgd door rooms-katholiek C. Volgens een onderzoek uit 2012 was 54 procent van de Bosnische moslims zijn niet-confessionele moslims, terwijl 38 procent het soennisme beoefent.

Bosnisch, Servisch en Kroatisch zijn de officiële talen van Bosnië en Herzegovina; alle drie staan ​​bekend als Servo-Kroatisch omdat ze bijna identiek zijn. Servo-Kroatisch is geschreven in zowel Latijnse als Cyrillische karakters, waardoor het de enige Slavische taal is die dit doet. Borden in de Republika Srpska zijn in het Cyrillisch, daarom zou een Servisch-Engels woordenboek handig zijn.

Servo-Kroatische dialecten variëren alleen in de meest wetenschappelijke omgevingen, maar ook in traditionele huishoudens. Er zijn veel dialecten van de taal die in de regio wordt gesproken, en de gesproken taal verschilt per locatie. De taalverschillen zijn echter vooral oppervlakkig en belemmeren de dialoog tussen orthodoxe Serviërs, katholieke Kroaten en Bosnische moslims niet.

Vanwege de familiebanden en het toerisme in voormalig Joegoslavië voor het conflict, kennen veel Bosniërs zowel Engels als Duits. Sommige ouderen kunnen ook in het Russisch communiceren, omdat het tijdens de Sovjetperiode op scholen werd onderwezen.

Bosnië staat voor de dubbele uitdaging om een ​​door oorlog verscheurd land weer op te bouwen en tegelijkertijd liberale markthervormingen door te voeren in de voorheen gemengde economie. Een erfenis van het vorige tijdperk is een sterke industrie; onder de voormalige president van de republiek Demal Bijedi en de president van de SFRJ, Josip Broz Tito, werden de metaalindustrieën in de republiek gepromoot, wat resulteerde in de ontwikkeling van een groot deel van de Joegoslavische fabrieken; SR Bosnië en Herzegovina had in de jaren zeventig en tachtig een zeer sterke industriële exportgerichte economie, met een grootschalige export ter waarde van miljoenen dollars.

Gedurende het grootste deel van de geschiedenis van Bosnië werd landbouw bedreven op particuliere boerderijen; vers voedsel is van oudsher geëxporteerd uit het land.

De Bosnische economie is drastisch veranderd als gevolg van het conflict in de jaren negentig. Het bbp daalde met 1990% en het verlies van fysieke infrastructuur veroorzaakte schade aan de economie. De Bosnische economie staat nog steeds voor grote uitdagingen, aangezien het grootste deel van de productiecapaciteit nog moet worden herbouwd. Cijfers geven aan dat het BBP en het inkomen per hoofd tussen 60 en 10 met 2003% zijn gestegen; dit, samen met de dalende staatsschuld van Bosnië, zijn negatieve trends, en de hoge werkloosheid (2004%) en een aanzienlijke onevenwichtigheid in de handel blijven zorgen baren.

De currency board controleert de nationale munteenheid, de (Euro-pegged) Convertible Mark (KM). De jaarlijkse inflatie in 2004 was 1.9 procent, de laagste in het gebied in vergelijking met andere landen. De buitenlandse schuld bedroeg op 5.1 december 31 $ 2014 miljard. Volgens de Bosnische Centrale Bank van BiH en het Bureau voor de Statistiek van Bosnië en Herzegovina bedroeg de reële BBP-groei in 2004 5%.

Bosnië en Herzegovina heeft de afgelopen jaren aanzienlijke vooruitgang geboekt, van de laagste inkomensgelijkheidsclassificatie van veertien van de 193 landen naar de veertiende hoogste inkomensgelijkheidsrang.

Volgens statistieken van Eurostat bedroeg het KKS-bbp per hoofd van de bevolking van Bosnië en Herzegovina in 2010 29% van het EU-gemiddelde.

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft aangekondigd een lening van 500 miljoen dollar aan Bosnië te verstrekken via een stand-by-overeenkomst. Dit zou in september van dit jaar worden goedgekeurd.

Met een paspoort of een nationale identiteitskaart kunnen inwoners van de EU, EER, Zwitserland, Andorrese, Monégasque, San Marinese, Servische en Vaticaanstad Bosnië en Herzegovina tot 90 dagen visumvrij bezoeken.

Buitenlandse burgers uit de volgende landen/gebieden mogen Bosnië en Herzegovina bezoeken zonder visum voor maximaal 90 dagen als ze een paspoort hebben: Albanië, Argentinië, Australië, Bahama's, Brazilië, Brunei, Canada, Chili, Costa Rica, El Salvador, Guatemala , Honduras, Israël, Japan, Macedonië, Maleisië, Mauritius, Mexico, Montenegro, Nieuw-Zeeland, Nicaragua, Panama, Paraguay, Singapore, Zuid-Korea, Taiwan (Republiek China), Turkije, Verenigde Staten, Uruguay, Venezuela, daarnaast personen met British National (Overseas), Hong Kong SAR, Macau SAR en Sovereign Military Order of Malta paspoorten. Het is ook visumvrij voor Russische en Oekraïense staatsburgers gedurende maximaal 30 dagen.

Iedereen die niet in aanmerking komt voor een van de bovengenoemde visumvrijstellingen, moet vooraf een visum aanvragen bij een ambassade of consulaat in Bosnië en Herzegovina. Onderdanen die een visum nodig hebben om Bosnië en Herzegovina te bezoeken, komen daarentegen in aanmerking voor een gratis visum voor 7 dagen als ze een meervoudig Schengenvisum of een verblijfsvergunning voor de Schengenlanden hebben.

Sarajevo Airport (IATA: SJJ) ligt in de wijk Butmir, vlakbij het stadscentrum. Er is geen rechtstreeks openbaar vervoer en de taxiprijzen van/naar de luchthaven zijn schrikbarend duur voor de kleine afstand - je beste optie is om een ​​taxi te nemen naar de tramterminal op Ilida en daar de tram te nemen voor het laatste deel van je reis, die kost BAM1.80.

Croatia Airlines vliegt minstens tweemaal per dag van Sarajevo naar Zagreb, met verbindingen naar Brussel, Frankfurt, Londen, München, Parijs, Zürich en andere Europese bestemmingen.

Jat Airways of Serbia verbindt Sarajevo dagelijks via Belgrado (met een late nacht-vroege ochtenddienst), vanwaar men verbinding kan maken met extra interne en internationale JAT-vluchten.

Andere luchtvaartmaatschappijen die regelmatig (dagelijks) naar Sarajevo vliegen, zijn onder meer:

In mei/juni 2009 zal Norwegian extra vluchten lanceren van Sarajevo naar Oslo-Rygge en Stockholm-Arlanda. Elke locatie heeft twee vluchten per week. Kijk op de Sarajevo Airport-website voor meer diensten.

Mostar, Tuzla en Banja Luka hebben allemaal internationale luchthavens met vluchten van en naar Istanbul, Frankfurt, Zürich, Ljubljana, Basel, Malmö, Göteborg en Belgrado.

Veel bezoekers vliegen liever naar Kroatië voordat ze hun reis per bus naar Bosnië en Herzegovina voortzetten en stoppen in Zagreb, Split, Zadar of Dubrovnik, waarvan de laatste twee worden bediend door seizoensgebonden goedkope toeristische chartervluchten.

De treindiensten verbeteren geleidelijk in het hele land, maar de snelheden en frequenties blijven laag. Een groot deel van de spoorweginfrastructuur is tijdens het recente conflict vernietigd en lijnen zijn met prioriteit heropend, zij het niet op het hoge niveau van dienstverlening dat vóór het conflict bestond. De spoorwegdiensten worden beheerd door twee verschillende organisaties (afhankelijk van de politieke splitsing van het land), waardoor locomotieven vaak worden verwisseld.

Van / naar Kroatië

Er is één dagelijkse trein van Sarajevo naar Zagreb, de hoofdstad van Kroatië, en vervolgens naar de rest van Europa.

De 'dagtrein' vertrekt om 8 uur vanuit Zagreb en arriveert om 59 uur in Sarajevo. De terugreis vertrekt om 18:23 uur uit Sarajevo en arriveert om 10:21 in Zagreb. Een enkeltje kost ongeveer 19 euro (retourkaartje kost ongeveer 42 euro). Tickets kunnen in lokale valuta worden gekocht bij het internationale kantoor op het treinstation in Kroatië of Bosnië. Er is geen buffetwagen op deze route, dus neem je eigen benodigdheden mee voor de prachtige reis van 30 uur, maar jongens met kleine karretjes kunnen soms door de trein gaan en dure frisdranken en andere items verkopen.

Probeer uw treinkaartje te kopen voordat u instapt. Als u niets koopt voordat u aan boord gaat, kunt u aan boord bij de conducteur kopen, maar houd er rekening mee dat hij/zij u alleen een kaartje mag geven voor zijn/haar deel van de reis - de bemanning en locomotieven veranderen meestal wanneer de trein vertrekt Kroatisch grondgebied en opnieuw wanneer het Federatiegebied binnenkomt.

Bosnië is een prachtig land om doorheen te reizen; het landschap is vaak adembenemend.

Houd echter rekening met lage snelheden als gevolg van het heuvelachtige terrein, slecht rijgedrag door talrijke weggebruikers (inclusief gevaarlijk passeren op kleine wegen) en over het algemeen slechte wegomstandigheden in het hele land - vooral gezien de relatief korte afstand 'hemelsbreed'. De hoofdwegen van de kust naar Sarajevo via Mostar, en in het noorden van Sarajevo naar de Kroatische grens bij Slavonski Brod/Slavonski Samad, zijn herbouwd en verkeren in goede staat vanaf 2009. Er wordt een nieuwe snelweg aangelegd die deze route volgt, met de het eerste deel ten noorden van Sarajevo is nu open, maar kleine werkzaamheden kunnen het reizen aan beide uiteinden van deze geplande rijbaan vertragen. Voor personenauto's wordt vanaf Sarajevo 2 kilometer tol geheven. Tolhuisjes aan de andere kant worden momenteel gebouwd en zijn niet operationeel (vanaf augustus 2011).

Na voltooiing zal deze route het noordelijke deel van Kroatië met de kust verbinden, evenals de nieuwe snelweg van Zagreb naar Split, die uiteindelijk zal doorgaan naar Dubrovnik.

Benzinestations kunnen in bepaalde gebieden moeilijk te vinden zijn; vaak zijn de beste plaatsen om te tanken aan de buitenkant van dorpen en steden in plaats van erbinnen.

Grensovergangen zijn meestal eenvoudig.

Monteurs die Engels begrijpen, zijn misschien moeilijk te vinden en licenties kunnen een probleem zijn, dus zorg ervoor dat u wettelijk is toegestaan ​​om daar te rijden. De politie plaatst regelmatig wegversperringen, dus schrik niet als je wordt aangehouden om je papieren te controleren en een praatje te maken!

Een auto huren is ook een optie, vooral als u verre locaties buiten Sarajevo wilt verkennen.

Bussen in overvloed in en rond Bosnië. 

De meeste buitenlandse bussen komen aan bij het belangrijkste busstation van Sarajevo (autobuska stanica), dat naast het treinstation en dicht bij het stadscentrum ligt. Het Lukavica-busstation in Istono (oostelijk) Sarajevo wordt gebruikt door een paar bussen uit Belgrado, de Republika Srpska-entiteit, en Montenegro (de Servische wijk van de stad).

Er zijn frequente busdiensten van Sarajevo naar:

naast langeafstandsbussen naar de Republiek Macedonië, Oostenrijk en Duitsland.

Internationale diensten zijn ook verkrijgbaar bij Mostar, Banja Luka, Tuzla en Zenica. Herzegovina biedt ook veel busverbindingen vanuit de Kroatische steden aan de Dalmatische kust.

Internationale busdiensten zijn bijna altijd in moderne, luxe 5-sterren touringcars; de weinige uitzonderingen zijn meestal lokale bussen die alleen over de grens rijden (ritten van max. 3 uur).

Door het Bosnische conflict in de jaren negentig zijn er busmaatschappijen die de Bosnische diaspora bedienen en een betaalbare en hygiënische manier bieden om naar de andere kant van het Europese continent te reizen.

Veerboten gaan van Neum naar andere Adriatische steden en verbinden ze met Kroatië en andere landen. Er zijn geen internationale veerboten over de Adriatische Zee naar Italië, hoewel er boten zijn van Dubrovnik en Split naar Italië.

Evenzo is vervoer langs de rivieren en meren in het binnenland beschikbaar, waarvan sommige particulier worden geëxploiteerd.

De grens tussen entiteiten tussen de Federatie en de Republika Srpska is ongecontroleerd en verschilt qua beweging niet veel van de staatsgrenzen in de Verenigde Staten.

De bus en trein zijn de belangrijkste vormen van openbaar vervoer (Federatie, RS). Er is een dicht netwerk van busroutes, die allemaal worden geëxploiteerd door lokale particuliere bedrijven. Houd er rekening mee dat als u een retourticket koopt voor een lijn die door meerdere bedrijven wordt bediend, u de terugreis alleen kunt maken met het bedrijf waar u het ticket heeft gekocht.

Treinen zijn schaars en traag. Veel spoorlijnen zijn tijdens de oorlog verwoest en moeten nog worden hersteld. Er zijn ook onvoldoende auto's en treinen om een ​​regelmatige dienst aan te bieden, vooral op populaire routes zoals Mostar-Sarajevo, Tuzla-Banja Luka en Sarajevo-Banja Luka. De attracties zijn daarentegen pittoresk, vooral het gedeelte Mostar-Sarajevo.

Liften is leuk in Bosnië, omdat je ritten krijgt van de lokale bevolking die je niet vaak zou ontmoeten via uitwisselingsnetwerken voor gastvrijheid, zoals couchsurfing. Wees voorzichtig met landmijnen en blijf bij twijfel op de verharde route en vraag de lokale bevolking (“MEE-ne?”).

Fietsen is een populair tijdverdrijf in Bosnië en Herzegovina. Ander verkeer is daarentegen minder bekend met de omgang met motorfietsen op de weg.

In Bosnië is Google Maps, een online kaarthulpmiddel, uiterst eenvoudig. Vrijwilligers brengen Bosnië echter in kaart in Open Street Map, en de kaarten van de grote steden in Bonia zijn veel gedetailleerder dan die van het Amerikaanse bedrijf.

In Bosnië en Herzegovina zijn er veel hotels, hostels, motels en pensions om uit te kiezen. In de kustplaats Neum zijn hotels van 2 tot 4 sterren beschikbaar. Veel hotels in de andere steden zijn 3 sterren, 4 sterren en sommige zijn 5 sterren.

De beste hotels in Banjaluka zijn Cezar, Palas, Bosna, Atina, Cubic en Talija. Reserveringen voor elke accommodatie in Bosnië en Herzegovina, of enige service, kunnen worden gemaakt via internet of door contact op te nemen met Zepter Passport Travel Agency, Banjaluka; contact: http://www.zepterpassport.com, telefoonnummer +387 51 213 394, +387 51 213 395, Fax +387 51 229 852.

De beste hotels in Sarajevo zijn Hollywood, Holiday Inn, Bosnië, Saraj, Park, Grand en Astra. Reserveringen kunnen online worden gemaakt of door te bellen naar het reisbureau Centrotrans-Eurolines in Sarajevo op +387 33 205 481, dat Engels, Duits, Frans en Nederlands spreekt.

Campings zijn zeldzaam. Het nationale toeristenbureau heeft een lijst met campings in Bosnië en Herzegovina. Wild kamperen is over het algemeen geen probleem, maar let wel op voor mijnen.

Als Bosnië en Herzegovina gedachten oproept aan concrete communistische architectuur of door oorlog geteisterde stadscentra uit de jaren negentig, staat u een aangename verrassing te wachten. Deze natie heeft ongetwijfeld de littekens van zijn turbulente verleden, maar toeristen zullen tegenwoordig gereconstrueerde en goed gerestaureerde oude steden ontdekken, een warme en uitnodigende omgeving, een bruisend stadsleven en over het algemeen meer middeleeuwse monumenten dan socialistische appartementencomplexen. In feite zijn verschillende relikwieën uit het communistische tijdperk, zoals de Tito-bunker in Konjic, op zichzelf al toeristische attracties geworden.

De belangrijkste toeristische attracties van het land zijn daarentegen de aantrekkelijke middeleeuwse stadscentra, historische culturele bezienswaardigheden en spectaculaire natuurlijke schoonheid. Sarajevo, beroemd om zijn enorme socialistische woningbouwprojecten, is ook een kleurrijke historische mix van Oost en West, waar religies en culturen al generaties lang naast elkaar bestaan. Het is een levendige stad die nieuw leven is ingeblazen als de hedendaagse hoofdstad van het land, trots op zijn geschiedenis en een populaire bestemming voor alle soorten reizigers. het bruisende Bašcaršija of Old Bazaar, de kathedraal van Sarajevo, de Gazi Husrev-moskee, beg's en natuurlijk de oude sportfaciliteiten van de Olympische Spelen van 1984 zijn allemaal must-sees. De Tunel spasa, of Tunnel of Hope, die tijdens de oorlog voorraden naar Sarajevo vervoerde en nu een museum is, is zeker een bezoek waard. Een ander grootstedelijk juweel is de pittoreske oude stad van Mostar, die de beroemde Stari Most-brug, die op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat, als een belangrijk herkenningspunt heeft. Het is minutieus gerestaureerd en wordt algemeen beschouwd als een van de beste voorbeelden van islamitische architectuur op de Balkan. Viegrad heeft zijn eigen brug die op de UNESCO-lijst staat, de prachtige Mehmed Paša Sokolović-brug. Probeer de weelderige tuinen en lanen van Banja Luka voor extra grootstedelijke pracht.

Grote natuurlijke bezienswaardigheden zijn overal te vinden, zelfs in de buurt van de grote metropool. Neem een ​​paardenkoets naar Vrelo Bosne (de bron van de Bosna-rivier) en sluit je aan bij Sarajevo-families voor vredige retraites en picknicks. Kravice-watervallen, ongeveer 40 kilometer van Mostar, zijn een andere spectaculaire natuurlijke attractie. De Trebiat-rivier daalt 30 meter af in een prachtige natuurlijke omgeving met tufstenen kliffen, waardoor het een favoriete locatie is voor stadsbewoners en vlotten. Andere indrukwekkende watervallen zijn te vinden in het groene Una National Park in het uiterste westen van het land. Dan is er de beroemde Jajce-waterval, waar het zuivere water van de Pliva-rivier 17 meter diep in het hart van de stad naar beneden stort. Natuurliefhebbers kunnen ook het natuurpark Hutovo Blato bezoeken om vogels te spotten of het nationale park Sutjeska, dat een waterval en een van de enige twee overgebleven oerbossen van Europa heeft.

Het oude fort van PoÄ itelj, Blagaj (waar je ook de bron van de rivier Buna zult ontdekken), en, voor milieuactivisten, zijn het ecodorp Zelenkovac bij Mrkonjić Grad topkeuzes voor het dorpsleven. De grootste collectie Stećak, een uniek soort pre-Ottomaanse grafsteen gevonden in het oude Bosnische koninkrijk, bevindt zich net ten westen van Radimlja.

Raften op de rivieren Neretva, Una en Tara, evenals de Drina, met verschillende kortere cursussen op de rivieren Krivaja, Vrbas en Sana.

De Wereldkampioenschappen Raften 2009 werden gehouden in Banja Luka aan de rivier de Vrbas en Foa aan de rivier de Drina, beide in Servië.

De rivier de Neretva en zijn zijrivieren de rivieren Trebiat en Unac, evenals de rivier de Krivaja en zijn zijrivier de Biotica-rivier, zijn allemaal uitstekende kajaklocaties, met veel wildwater op de Krivaja. De Pliva-rivier en zijn meren Veliko en Malo, evenals de middelste en lagere Una-rivieren en de Trebiat-rivier, zijn uitstekende kanolocaties.

De beroemde Rakitnica-canyon van de Rakitnica-rivier, een zijrivier van de Neretva-rivier, biedt een uitstekende canyoning-ervaring, maar er kunnen nog zwaardere canyoning-routes worden ontdekt in de Bjela-rivier, een andere zijtak van de Neretva-rivier. De rivier de Unac en de canyon bieden uitstekende mogelijkheden voor canyoning.

De kloven van de rivieren Svrakava en Cvrcka liggen ook in de buurt van Banja Luka.

Sporten is populair in het gebied en het heuvelachtige landschap van het land wordt een steeds populairdere bestemming voor fietsers van over de hele wereld.

Bosnië en Herzegovina was gastheer van de Olympische Winterspelen in 1984 en is nog steeds trots op zijn wintersportcapaciteiten. Er zijn moeilijke locaties, vooral in de omgeving van Sarajevo. Veel Olympische locaties werden zwaar beschadigd tijdens het conflict van de jaren negentig, maar nu is alles aanwezig om de skiër een onvergetelijke ervaring te bezorgen.

Het Bjelasnica-gebergte, dat meer dan 8 kilometer aan skiroutes heeft, ligt dicht bij Sarajevo, net als de bergen Jahorina (20 km) en Igman. De 14 kilometer lange Vlasic-berg ligt in de buurt van Travnik. Andere resorts zijn Blidinje in het oosten, Vlasenica in het westen en Kupres in het oosten.

Zomerwandelingen in Bjelanica en Jahorina zijn ook heerlijk.

De beste vliegvisplekken in Bosnië zijn in het noordwesten van Bosanska Krajina, in het Nationaal Park "Una" en langs de Sana-rivier. Liefhebbers van vliegvissen kunnen een tocht maken langs de vele forelhotspots aan de rivier de Una, de Klokot, de Krunica, de Unac, de Sana, de Bliha, de Sanica, de Ribnik, de Vrbas, de Pliva, de Janj, de Sturba , de Trebiat, de Buna, de Bunica, de Neretva, de Tara, de Sutjeska, de Drina, Er zijn resorts in veel van de plaatsen die specifiek aan de eisen van vissers voldoen.

Cevapi (meestal 2-4 km), de alomtegenwoordige Balkan-kebab, is de meest toegankelijke maaltijd in Sarajevo. Er zijn twee opvallende varianten: de "Banja Luka" Cevap, een grotere kebab met een vierkante vorm, en de Sarajevo Cevap, die kleiner en ronder is. Elke toerist zou minstens één keer een bestelling van Cevapi moeten proeven als ze dat nog niet eerder hebben gedaan. Pita is er in verschillende smaken (ongeveer 2 km). "Burek", een filodeeggebak gevuld met rundvlees (alleen Burek), kaas (Sirnica), spinazie (Zeljanica), aardappelen (Krompirusa) of appel, is een goedkope, heerlijke en algemeen toegankelijke snack (Jabukovaca). Sommige gevallen zijn echter beter dan andere, en het kan een vette aangelegenheid zijn. Als u echter Mostar bezoekt, probeer dan een gerecht met forel ("pastrmka", wat klinkt als "pastrami"), de lokale specialiteit (een bijzonder goed restaurant dat lokaal gekweekte forel serveert, ligt bij het prachtige Blagaj-klooster, een korte busrit van Mostar).

De lokale keuken is gericht op vlees en zeevruchten, met weinig vegetarische opties. Zelfs zogenaamde vegetarische maaltijden, zoals bonen of Grah, worden gekookt met spek of gerookt vlees. Stoofschotels worden vaak gemaakt met vlees, hoewel ze ook zonder vlees kunnen worden gemaakt. Rijst- en pastamaaltijden zijn overal verkrijgbaar, en Trahana, een traditionele zuurdesemsoepvulling die in de meeste gebieden met de hand wordt bereid, is een steunpilaar tijdens de vastenmaand Ramadan. Met uitzondering van cevapi en pita (of burek) bestaat fastfood, net als in andere delen van Europa, uit pizza, hamburgers en hotdogs. Panini-broodjes worden aangeboden in de meeste coffeeshops die populair zijn bij jongeren, en Bosnische koffie, die vergelijkbaar is met Turkse koffie, is een must voor elke koffiekenner. Verrassend genoeg bieden Bosnische restaurants, afgezien van deze snelle voedselkeuzes, weinig Bosnische specialiteiten - wat mensen thuis eten verschilt enorm van wat ze in een restaurant zouden eten.

Overal op Bosnische snelwegen en recreatiegebieden zijn advertenties voor janjetina of 'lam aan het spit' te zien. Dit is een heerlijke delicatesse die meestal wordt bewaard voor speciale gelegenheden. Een heel lam wordt aan het spit geroosterd door het gedurende langere tijd boven een kolenvuur te draaien. Als je bestelt, betaal je per kilogram, dat is ongeveer BAM25 (niet slecht aangezien dit genoeg is voor meerdere personen). Bij uitzonderlijke gelegenheden worden dergelijke braadstukken thuis bereid door families.

Wat je ook bestelt, je krijgt vrijwel zeker brood, dat in bepaalde delen van Europa vaak bij alle hartige gerechten wordt gegeten. Soep en salade worden vaak bij de maaltijd aangeboden, waarvan de meest populaire kip- en rundvleessoep met noedels of eierbollen is. Salades zijn meestal gemaakt van gemengde tomaten, sla, uien en paprika's en worden vaak overgoten met fetakaas. In Bosnië is een Caesarsalade ongehoord en de meeste vinaigrettes zijn van het Italiaanse type, bestaande uit balsamicoazijn en olijfolie of maïsolie. U kunt ook een verscheidenheid aan kruiden tegenkomen. Ajvar is een ingeblikte (of zelfgemaakte als je geluk hebt) spread, vergelijkbaar met bruschetta spread, bestaande uit geroosterde paprika en aubergine geplet en langzaam gestoofd met peper en zout. Veel ingemaakte producten, zoals ingelegde paprika's, uien, komkommers ['augurken'] en tomaten, worden ook als smaakmakers geserveerd. Kajmak is een zuivelspread met de consistentie en smaak van roomkaas. Het wordt geproduceerd uit melkvet dat is geëxtraheerd, gezouten en ingeblikt. Het heeft een rokerige, zoute kaassmaak en een wat drogere textuur dan roomkaas. De kajmak van Travnik is een lokale specialiteit die tot in Australië wordt geëxporteerd.

De Bosnische keuken combineert niet vaak zoete en zoute smaken, en je zult nooit een Caesarsalade met mandarijnen zien. Aan de andere kant zouden menig goede kok experimenteren met zoete en hartige smaken, zoals de 'Medeno Meso' (Honingvlees) bereid door een bekende chef-kok in het vooroorlogse Banja Luka. Het onderscheid tussen fruit en groenten is duidelijk, met fruit dat is gereserveerd voor maaltijden in dessertstijl. Tenzij het een toetje is, zul je nooit suiker aan een maaltijd zien toevoegen. De maaltijd is meestal zwaar op verse groenten die weinig of geen extra kruiden nodig hebben. Als gevolg hiervan zijn er weinig pittige of warme maaltijden, en gerechten die als "pittig" op de markt worden gebracht, zoals paprikasor gulash, worden meestal gekruid met paprika in plaats van pepers, en hebben geen uitgesproken scherpte. Texturen en kleuren kunnen in bepaalde gebieden belangrijk zijn, afhankelijk van of het een restaurant- of thuiskeuken is.

Gerookt vlees komt vaker voor in de Bosnische keuken dan de traditionele nietjes pita en cevapi. Varkensvlees regeert opperste onder niet-moslim mensen, en prosciutto, gerookte nek, gerookte ribben, spek en honderden soorten rookworst maken dit een echte BBQ-natie. Natuurlijk hebben moslims even verrukkelijke lams- of rundvleesopties. Het vlees wordt geproduceerd door het eerst enkele dagen in zout te drogen, waardoor water wordt verwijderd en het vlees uitdroogt, terwijl het door de hoge zoutconcentraties niet gaat rotten. Het vlees wordt boven een zware rook gehangen, gemaakt door een houtvuur, nadat het is ingewreven met kruiden (een Bosnische dry rub is meestal heel eenvoudig en bevat een combinatie van hoogwaardige verse peperkorrels, hete paprika, zout, uien en knoflook, en een paar lepels Vegeta, een poedervormige kippensoepmix vergelijkbaar met een Oxo-smaakkubus). Fruitbomen worden wereldwijd erkend door BBQ-enthousiastelingen voor het produceren van de heerlijkste rook, en appel-, kersen- en walnotenbomen worden het meest gebruikt in Bosnië. Terwijl commercieel geproduceerd vleeswaren (zoals die bij uw plaatselijke delicatessenwinkel) meestal een paar uur worden gedroogd of in dehydraterende koelkasten worden gehangen voordat ze een paar uur onder druk worden gerookt om wat smaak in het vlees te laten doordringen, is Bosnisch gerookt vlees wordt gedurende maximaal drie maanden nauwgezet gerookt. Het vlees wordt opgehangen in een "rookhuis", een kleine houten constructie die groot genoeg is om een ​​vuur te maken en het vlees op te hangen. Bosniërs roken vlees alleen in de herfst of winter, omdat de lage temperaturen en zoutbehandeling ervoor zorgen dat het vlees maanden kan blijven hangen zonder te rotten. Gedurende deze periode wordt het tot vier keer per week gedurende 8-10 uur per keer gerookt, waarbij het vlees een rooksmaak krijgt en het resterende water wordt verwijderd. Het eindproduct heeft een sterke rokerige geur en smaak, met de textuur van taai beef jerky. De kleur in het vlees is het duidelijkste verschil tussen gerookt vlees dat op deze manier is gemaakt en professioneel vervaardigd vlees dat toegankelijk is in Noord-Amerika, afhankelijk van het stuk vlees. In tegenstelling tot commercieel vleeswaren, dat vaak papperig, rood, een beetje vochtig en behoorlijk rauw is, is Bosnisch gerookt vlees overal zwart met slechts een vage roze tint. Grotere plakjes varkensvlees, zoals Dalmatische prosciutto, zijn wat rozer en zachter van binnen, maar het verschil is nog steeds aanzienlijk, aangezien de in de Balkan gemaakte prosciutto aanzienlijk minder water bevat, taaier is en over het algemeen beter wordt gerookt. Dergelijk vlees wordt meestal gegeten als ontbijt, als sandwiches of als meza, een snack die gewoonlijk wordt geserveerd om bezoekers te verwelkomen. Gerookt vlees is een goedkoop en buitengewoon lekker lunchvlees voor bezoekers en kan op Bosnische markten worden gekocht van mensen die het meestal zelf koken. Na een broodje varkensnek met Bosnische rookkaas en een salade van verse tomaten op een broodje vers en knapperig handgemaakt brood wil je nooit meer weg.

Wanneer je een Bosniër thuis bezoekt, kan de vriendelijkheid overweldigend zijn. Koffie gaat meestal altijd gepaard met een zelfgemaakte lekkernij, zoals koekjes of cake, evenals Meza. Meza is een groot bord met bereid gerookt vlees, vaak inclusief gerookte ham (in traditionele niet-islamitische huishoudens) en worst, in dunne plakjes gesneden en mooi uitgestald met kaas, ajvar, hardgekookte eieren en vers gesneden tomaten, komkommers of andere saladegroenten . Brood is constant beschikbaar. De meeste kookboeken over de Zuid-Slavische keuken staan ​​boordevol honderden broodvariaties, aangezien dit een van 's werelds meest broodgekke gebieden is. Maar voor het grootste deel is het enige brood in de meeste Bosnische huishoudens in de winkel gekocht stokbrood, dat de Bosniërs natuurlijk nooit 'Frans' zouden noemen. Voor hen is het gewoon "Hljeb" of "Kruh".

Bij belangrijke gelegenheden wordt er echter meer moeite gedaan om traditionele Slavische broden te maken, en elke familie bakt typisch zijn eigen versie van een traditioneel recept. Met Kerstmis en Pasen bereiden orthodox-Servische en Kroatisch-katholieke families Pogaca, een boterbrood dat vaak wordt gevlochten en bedekt met een eierwas, waardoor het een sprankelende glans krijgt, ideaal voor spectaculaire feestelijke omgevingen. Tijdens de ramadan bakken de Bosnische (moslim)bevolking een overvloed aan broden, en de unieke en Turks geïnspireerde variëteiten zijn over het algemeen talrijker, diverser en afhankelijker van regio's en dorpen dan onder christelijke bevolkingsgroepen, waar recepten voor speciale evenementen homogener en minder zijn. selecties bestaan. Lepinja of Somun (het brood geserveerd met Cevapi) is een soort plat brood dat vermoedelijk in een of andere vorm door de Turken naar Bosnië is gebracht, maar sindsdien onafhankelijk is geëvolueerd en slechts vaag lijkt op Turkse of Midden-Oosterse platte pitabroodjes. In tegenstelling tot Griekse of Libanese pitabroodjes, is Bosnische Lepinja taai en elastisch aan de binnenkant en heerlijk gestructureerd aan de buitenkant, waardoor het de ideale sponsachtige begeleiding is bij vettig vlees en barbecuesmaken. De Turken zijn misschien aan dit recept begonnen, maar de Bosniërs hebben het naar nieuwe hoogten gebracht.

Bosniërs consumeren een aantal stoofschotels in de dagelijkse keuken, zoals Kupus, een gekookt koolgerecht; Grah, bonen gekookt op dezelfde manier; en een zeer vloeibare versie van Hongaarse goulash. Ze beginnen allemaal met knoflook, uien, selderij en wortelen, daarna een groente, gerookt vlees en een paar glazen water. De groenten worden vervolgens gekookt totdat ze uit elkaar vallen. Een inheemse specerij die bekend staat als "Vegeta" wordt in vrijwel elke maaltijd gebruikt, en dezelfde specerij wordt in het hele gebied gebruikt, helemaal tot in Polen. Het is het equivalent van een kip Oxo-kubus in Noord-Amerika, of gecondenseerde kippenbouillonmix. Deze stoofschotels kosten u bijna niets en zullen u voorzien van een stevig en bevredigend avondmaal.

Wat snoep betreft, zou het ijs dat in de meeste voormalige Joegoslavische landen wordt aangeboden, je doen kwijlen. Er zijn veel soorten, maar regionale melk en room moeten een rol spelen in hun heerlijke smaak. IJs kan per schep worden gekocht, bij een ijskolf-swirl-machine, verpakt in winkels of bij een stoepverkoper met een vriezer direct op straat. De "Egypte" ijssalon in Sarajevo is een aanrader, aangezien het in de omgeving bekend staat om zijn karamelijs. Probeer "Ledo", een soort verpakt ijs dat in Kroatië wordt geproduceerd maar overal in het gebied verkrijgbaar is. Probeer wat lokale zoetigheden, zoals Krempita, een vla/puddinggerecht dat smaakt als een romige cheesecake, en Sampita, een soortgelijke traktatie gemaakt met eiwitten. Traditionele Bosnische zoetigheden moeten ook worden geprobeerd. Hurmasice, ook bekend als Hurme, is een klein vingervormig nat snoepje met walnoten; Tulumbe zijn buisvormige donuts die krokant zijn aan de oppervlakte en zacht en zoet aan de binnenkant. Vergeet niet om de Bosnische versie van de wereldberoemde Baklava te proeven, die iets stroperiger is dan zijn Turkse equivalent en over het algemeen zonder rum, in tegenstelling tot zijn Griekse tegenhanger. Een groot deel van de traditionele keuken heeft Turkse ondertoon, een kleurrijk resultaat van zes eeuwen Ottomaanse controle over de meerderheid van Bosnië en Herzegovina, en snoep is geen uitzondering.

Wat je ook eet in Bosnië, je zult verrast zijn hoe rijk de smaken zijn die je dacht te kennen. Omdat de keuken van het land nog niet is aangetast door commercieel geproduceerde producten, worden de meeste gewassen (niet-gecertificeerd) biologisch of semi-biologisch geteeld, met minder pesticiden en geoogst wanneer ze rijp zijn. De groentemarkten bieden uitsluitend seizoensgebonden en lokaal geproduceerde groenten, en het fruit in de Neretva-vallei in Herzegovina is zeker een van de lekkerste die je ooit hebt gehad (dicht bij de Kroatische grens, tussen Mostar en Metkovic). Het gebied staat bekend om zijn perziken, mandarijnen, paprika's en tomaten, kersen (zowel zoet als zuur), watermeloenen en, recentelijk, kiwi's. Kaas is ook buitengewoon lekker en rijk in Bosnië en Herzegovina, en alle maaltijden zijn zo vers als ze komen.

In Bosnië en Herzegovina is de wettelijke leeftijd om alcohol te drinken 18 jaar. Binnenlandse bieren zijn Nektar (uit Banja Luka), Sarajevsko, Preminger (uit Biha, gebrouwen volgens een Tsjechisch recept) en Tuzlansko, terwijl de invoer Ozujsko en Karlovako uit Kroatië, Jelen uit Servië en Lako en Union uit Slovenië omvat. Bier is zeer wijdverbreid en populair in vrijwel elk Europees land. Zelfs in meer islamitische regio's is alcohol gemakkelijk toegankelijk voor degenen die het willen gebruiken, en vrijwel elke bar is goed bevoorraad.

Bosniërs produceren, net als andere Slaven, 'Rakija', die in verschillende smaken verkrijgbaar is en zowel commercieel als thuis wordt bereid. Rode wijn wordt 'Crno vino' (zwarte wijn) genoemd, terwijl witte wijn 'bijelo vino' (witte wijn) wordt genoemd. De wijnen van Herzegovina staan ​​bekend om hun hoge kwaliteit. Alcohol wordt niet zo zwaar belast als in andere westerse landen en is vaak vrij goedkoop. Alcohol van hoge kwaliteit is zeer gewild en gewaardeerd.

Een andere populaire alcoholische drank is Turkse koffie, ook bekend als Bosnische of domaca (zelfgemaakte) koffie in Bosnië, die in elke bar, coffeeshop of fastfoodrestaurant kan worden gekocht.

Bosniërs behoren tot 's werelds meest enthousiaste koffieconsumenten.

De officiële munteenheid is de konvertibilna marka (BAM1.95), die een vaste wisselkoers heeft van 1.95 voor één euro (€1 = BAM1.95).

Er zijn twee sets bankbiljetten, één voor de Federatie en één voor de Republiek Srpska. Beide sets zijn echter geldig in het hele land.

Voordat je het land verlaat, moet je ervoor zorgen dat je overgebleven geld inwisselt voor iets gebruikelijkers (euro's, dollars), aangezien de meeste andere landen de 'converteerbare marken' van dit land niet zullen inwisselen.

Creditcards worden niet algemeen geaccepteerd; desalniettemin zijn geldautomaten in de meeste steden goed bereikbaar (VISA en Maestro). Kleinere bedrijven hebben mogelijk niet voldoende wisselgeld als u met BAM100-biljetten betaalt.

De meeste dorpen en steden zullen marktplaatsen en beurzen hebben waar een verscheidenheid aan kunstenaars, kooplieden en handelaars hun waren zouden verkopen. Verschillende maaltijden, zowel vers als bereid, evenals kleding, sieraden en souvenirs, zijn gemakkelijk bereikbaar. U kunt op de markten onderhandelen met de verkoper, maar het kan enige ervaring vergen. De prijzen voor buitenlanders kunnen worden verhoogd, aangezien ze in de meeste vergelijkbare etablissementen zijn, afhankelijk van een snelle 'middelentest' die door de verkoper wordt uitgevoerd. Wie meer lijkt te kunnen betalen, wordt vaak gevraagd om meer te betalen.

In de meeste steden en dorpen zijn er enorme winkelcentra.

Sarajevo is ideaal voor het kopen van kleding en schoenen van lage kwaliteit tegen een redelijke prijs. De belangrijkste commerciële districten van Sarajevo zijn ook uitstekend geschikt voor artikelen op de zwarte markt, zoals de nieuwste dvd's, videogames en muziek-cd's. De meeste bezoekers die Sarajevo bezoeken, zullen ongetwijfeld vertrekken met een paar dvd's om mee naar huis te nemen.

Visoko en het gebied van Centraal-Bosnië staan ​​alom bekend om hun vakmanschap in leer.

Banjaluka omvat zeven grote winkelcentra en talloze lokale winkels waar u een breed scala aan producten kunt kopen.

Aan de Kroatische kant van Mostar is een uitstekend winkelcentrum met enkele klassieke kledingwinkels en juweliers in Europese stijl.

Als u een tijdelijke (toeristische) verblijfsstatus heeft en meer dan BAM100 aan producten besteedt, komt u in aanmerking voor een PDV-aangifte (BTW). PDV is gelijk aan 17% van de koopprijs. Met uitzondering van benzine, alcohol en sigaretten geldt de retournering voor alle artikelen die binnen drie maanden na vertrek zijn gekocht. Vraag in de winkel om een ​​belastingteruggaveformulier (PDV-SL-2). Vul het in en laat het afstempelen (je hebt je ID/paspoort nodig). Wanneer u Bosnië en Herzegovina verlaat, kan de Bosnische douane het formulier valideren (afstempelen) als u de door u gekochte artikelen laat zien. Binnen drie maanden kunt u een PDV-terugbetaling in Marks ontvangen, hetzij in dezelfde winkel waar u de artikelen heeft gekocht (in dat geval wordt de belasting onmiddellijk aan u terugbetaald), hetzij door de gevalideerde bon terug te sturen naar de winkel, samen met het rekeningnummer waarop de teruggave moet worden gestort.

Houd er rekening mee dat als u een ander land binnenkomt, u mogelijk btw moet betalen op producten die uit Bosnië worden geëxporteerd. Er is echter altijd een gratis bedrag, meestal een paar honderd euro (EU: € 430). Ook kan het grensproces enige tijd in beslag nemen, daarom is het niet raadzaam om dit te proberen tijdens het reizen met de trein of bus, tenzij de chauffeur ermee instemt te wachten.

De architectuur van Bosnië en Herzegovina is zwaar getroffen door vier belangrijke tijdperken waarin politieke en sociale gebeurtenissen de vorming van unieke culturele en architecturale gewoonten onder de mensen aanmoedigden. Elk tijdperk heeft zijn sporen achtergelaten en heeft bijgedragen aan een grotere verscheidenheid aan culturen en architecturale talen in dit gebied.

In Bosnië en Herzegovina worden televisie, tijdschriften en kranten allemaal beheerd door zowel staatsbedrijven als bedrijven met winstoogmerk die afhankelijk zijn van advertenties, abonnementen en andere verkoopgerelateerde inkomsten. De grondwet van Bosnië en Herzegovina beschermt de vrijheid van meningsuiting.

Het mediasysteem van Bosnië en Herzegovina ondergaat veranderingen als een natie in transitie met een naoorlogse erfenis en een gecompliceerde interne politieke structuur. Tijdens de vroege naoorlogse periode (1995-2005) waren buitenlandse donoren en samenwerkingsbureaus in de eerste plaats verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de media en voor investeringen om de media te helpen herbouwen, diversifiëren, democratiseren en professionaliseren.

De oprichting van een onafhankelijk regelgevend agentschap voor communicatie, de goedkeuring van een perscode, de oprichting van de persraad, de decriminalisering van etikettering en laster, de invoering van een vrij geavanceerde wet op de vrijheid van toegang tot informatie en de oprichting van een openbare dienst Broadcasting System van de voormalige staatszender waren allemaal naoorlogse ontwikkelingen. Wereldwijd gesteunde goede vorderingen zijn echter vaak gedwarsboomd door lokale elites, en de professionalisering van media en journalisten is traag verlopen. De naleving van professionele gedragscodes wordt belemmerd door een hoge mate van partijdigheid en banden tussen de media en politieke systemen.

Bosnië en Herzegovina heeft een rijke literaire traditie, waaronder Nobelprijswinnaar Ivo Andri en dichters als de Kroaat AAntun Branko Šimić, Aleksa Šantić, Jovan Dučić en Mak Dizdar, schrijvers als Meša Selimović, Zlatko Topčić, Semezdin Mehmedinović, Miljenko Samgović, Isak , Safvet smeekt Bašagić, Abdulah Sidran, Petar Kočić, Aleksandar Hemon en Nedžad Ibrišimović.Branislav Nušići, een toneelschrijver, was de eerste directeur van het Nationale Theater van Sarajevo, dat in 1919 werd geopend. Enkele van de beroemdste tijdschriften over culturele en literaire onderwerpen zijn Novi Plamen en Sarajevske biljeznice.

De kunst van Bosnisch en Herzegovina was voortdurend in ontwikkeling, variërend van de vroegste middeleeuwse grafstenen bekend als Steci tot schilderijen in het Kotromani-paleis. Het was echter pas met de komst van de Oostenrijks-Hongaren dat de renaissance van de schilderkunst in Bosnië echt begon te bloeien. Met het begin van de twintigste eeuw kwamen de eerste opgeleide schilders van Europese universiteiten op. Gabrijel Jurkić, Petar Šain, Roman Petrović en Lazar Drljača zijn onder hen.

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen artiesten als Mersad Berber en Safet Zec op de voorgrond.

In Sarajevo werd in 2007 Ars Aevi opgericht, een museum voor hedendaagse kunst met werken van internationaal bekende kunstenaars.

Typische Bosnische en Herzegovina-liederen zijn ganga, rera en traditionele Slavische muziek voor volksdansen zoals kolo, waarbij sevdalinka het populairst is uit de Ottomaanse periode. Pop- en rockmuziek heeft een lange geschiedenis in het land, met opmerkelijke artiesten als Dino Zonić, Goran Bregović, Davorin Popović, Kemal Monteno, Zdravko Čolić, Elvir Laković, Edo Maajka, Hari Mata Hari en Dino Merlin. Andere componisten zoals Đorđe Novković, Al' Dino, Haris Džinović, Kornelije Kovač, en tal van pop- en rockbands zoals Bijelo Dugme, Crvena Jabuka, Divlje Jagode, Indexi, Plavi Orkestar, Zabranjeno Puenje, Ambasadori en Dubioza kolektiv. Bosnië is de geboorteplaats van componist Duan esti, de auteur van het huidige nationale lied van Bosnië en Herzegovina en de vader van zangeres Marija Šestići, componist Saša Lošić en pianiste Saša Topić. Bosniërs, Serviërs en Kroaten spelen de oude Gusle in de dorpen, vooral in Herzegovina. De gusle wordt meestal gebruikt om epische poëzie op theatrale toon te lezen.

Sevdalinka is een soort hartstochtelijk, melancholisch volkslied dat vaak tragische thema's verbeeldt als liefde en verlies, de dood van een geliefde of verdriet. Het is misschien wel de meest unieke en herkenbare "Bosnische" muziek. Traditionele sevdalinkas werden gespeeld met een saz, een Turks snaarinstrument dat vervolgens werd verdrongen door de accordeon. Tot ergernis van sommige puristen omvat het meer eigentijdse arrangement meestal een zanger ondersteund door de accordeon, evenals snaredrums, contrabas, gitaren, klarinetten en violen.

Sarajevo is over de hele wereld bekend om zijn gevarieerde en gevarieerde festivalaanbod. Het Sarajevo Film Festival werd opgericht in 1995, tijdens de Bosnische Oorlog, en is sindsdien uitgegroeid tot het belangrijkste en grootste filmfestival van de Balkan en Zuidoost-Europa.

Bosnië heeft een sterke film- en filmgeschiedenis die teruggaat tot het Koninkrijk Joegoslavië; verschillende Bosnische filmmakers hebben wereldwijde erkenning gekregen, met enkele winnende internationale prijzen, variërend van de Academy Awards tot talloze Palme d'Ors en Gouden Beren. Danis Tanović (bekend van de Academy Award- en Golden Globe Award-winnende film uit 2001 No Man's Land en Silver Bear Grand Jury Prize-winnende 2016 film Death in Sarajevo), Dušan Vukotić (won in 1961 een Oscar voor beste korte animatiefilm voor Surogat ("Ersatz"), de eerste buitenlander die dit deed), en Emir Kusturica (won twee Palme d'Or-prijzen). Jasmila Žbanić (gewonnen Gouden Beer), Ademir Kenović; Dino Mustafić, Benjamin Filipović, Jasmin Dizdar, Pjer Žalica, Srđan Vuletić, Aida Begić enz.

De Bosnische keuken maakt met mate gebruik van een verscheidenheid aan kruiden. De meeste maaltijden zijn licht omdat ze in veel water worden gekookt; de sauzen zijn volledig natuurlijk, bestaande uit niets meer dan de natuurlijke sappen van de groenten in het gerecht. Tomaten, aardappelen, uien, knoflook, paprika's, komkommers, wortelen, kool, champignons, spinazie, courgette, gedroogde bonen, verse bonen, pruimen, melk, paprika en Pavlaka-crème zijn veel voorkomende componenten. De Bosnische keuken combineert westerse en oosterse elementen. De Bosnische keuken is sterk verbonden met de Turkse, Griekse en andere voormalige Ottomaanse en mediterrane keukens als gevolg van de Ottomaanse overheersing gedurende bijna 500 jaar.

Door de jarenlange Oostenrijkse dominantie zijn er echter tal van Centraal-Europese invloeden. Rundvlees en lamsvlees zijn de meest voorkomende vleessoorten die in recepten worden gebruikt. Lokale specialiteiten zijn onder meer evapi, burek, dolma, sarma, pilav, goulash, ajvar en een verscheidenheid aan oosterse desserts. Evapi is een gegrilde gehaktmaaltijd, vergelijkbaar met kebab, populair in voormalig Joegoslavië en beschouwd als een nationale keuken in Bosnië & Herzegovina en Servië. Lokale wijnen worden geproduceerd in Herzegovina, waar het klimaat ideaal is voor de druiventeelt. Herzegovina loza (vergelijkbaar met Italiaanse grappa maar minder zoet) is een populaire drank. Het noorden produceert pruimen (rakija) en appel (jabukovaa) alcoholische dranken. Distilleerderijen in het zuiden produceerden vroeger enorme hoeveelheden cognac en voedden alle ex-Joegoslavische alcoholindustrieën (brandewijn is de basis van de meeste alcoholische dranken).

Koffiehuizen die Bosnische koffie serveren in dezva met rahat lokum en suikerklontjes in Sarajevo en in het hele land. Koffie drinken is een populaire Bosnische vrijetijds- en culturele praktijk. Bosnië en Herzegovina staat op de negende plaats in de wereld wat betreft koffieconsumptie per hoofd van de bevolking.

Als u van plan bent om van de hoofdroute in Bosnië af te wijken, houd er dan rekening mee dat het land momenteel veel van de naar schatting 5 miljoen landmijnen verwijdert die tijdens het conflict van 1992-1995 op het platteland lagen. Blijf indien mogelijk op verharde wegen in landelijke gebieden. Kom nooit in contact met een explosief. Toen hun eigenaren tijdens het conflict vertrokken, werden huizen en privé-eigendommen vaak opgetuigd met explosieven. Blijf uit de buurt van plaatsen of eigendommen die verlaten lijken te zijn.

Bosnië kent relatief weinig geweldscriminaliteit. Zakkenrollen is gebruikelijk in de oude binnenstad van Sarajevo.

Alle Bosnische arbeiders worden regelmatig onderworpen aan gezondheidsonderzoeken om te verifiëren dat ze fysiek in staat zijn om hun taken uit te voeren en dat ze geen ziekte zullen verspreiden of iemand schade zullen berokkenen. Vooral mensen in de voedingssector worden onder de loep genomen en er worden regelmatig willekeurige gezondheids- en veiligheidsinspecties van de faciliteiten uitgevoerd. Van leveranciers van foodservices worden de hoogste eisen gesteld. Een Bosnische keuken hoort schoon te zijn en voedselveiligheid is van het grootste belang.

Zorg er bij het nemen van een tatoeage voor dat het gereedschap steriel is. Hoewel dit een populaire techniek is, moet men voorzichtig zijn.

Omdat de maaltijd zo vullend is, kan wat extra activiteit nuttig zijn.

En, zoals eerder gezegd, wijk bij landmijnen nooit af van de aangegeven routes.